پیام‌رسان‌های ایرانی و دغدغه رقابت با توئیتر، تلگرام و اینستاگرام

فیلترینگ پیام‌رسان‌های خارجی در سال‌های اخیر منجر به رشد قابل توجه تعداد کاربران پیام‌رسان‌های ایرانی شده است تا جایی که گفته می‌شود طی سه سال گذشته پهنای باند مصرفی این پلتفرم‌ها رشدی پنج برابری را تجربه کرده است.

به گزارش آتیه‌آنلاین، پیام‌رسان‌ها در دنیای امروز به جزئی لاینفک از زندگی شهروندان تبدیل شده‌اند و در موارد متعدد عدم دسترسی به آنها بسیاری امور را با اختلال مواجه می‌کند.

بطور مثال افرادی که طی ماه‌های گذشته قصد دریافت ارز مسافرتی داشتند چاره‌ای جز استفاده از پلتفرم "بله" نداشتند. یا در بسیاری موارد در فضای اداری مکاتبات کارمندان به پیام‌رسان‌هایی مانند "ایتا" منتقل شده است و برای پیگیری این موارد کاربران ملزم به استفاده از این پلتفرم‌ها هستند. از سوی دیگر فیلتر شدن مداوم پیام رسان‌های خارجی طی سالیان گذشته موجب شده دسترسی به آنها برای کاربران به روندی دشوار و هزینه‌بر تبدیل شده و کاربر را با دردسرهای استفاده از انواع فیلترشکن‌ها مواجه کند.

حال اگرچه تا حد قابل توجهی کوچ کاربران ایرانی به پیام‌رسان‌های داخلی بر اساس شرایط و شاید به نوعی بالاجبار بوده اما در نهایت موجب شده فرصت مناسبی برای رشد و توسعه پلتفرم‌های داخلی ایجاد شود.

خدمات پیام‌رسان‌های ایرانی

از سوی دیگر این پلتفرم‌ها نیز برای جذب بیشتر کاربر تلاش کرده‌اند دست به ارائه خدماتی بزنند که دسترسی به آنها از طریق اپلیکیشن‌های خارجی امکان پذیر نیست. بطور مثال اکنون روی این پیام‌رسان‌ها افراد می‌توانند از خدماتی مانند کارت به کارت، شارژ، تهیه بسته اینترنت، پرداخت قبوض، دریافت ارز مسافرتی، دریافت موجودی کارت بانکی، دریافت تسهیلات مسکن و بسیاری موارد دیگر استفاده کنند.

حتی تا چندی پیش گزینه‌ای نیز برای پیگیری آخرین وضعیت مرسولات پستی روی این پلتفرم‌ها موجود بود و کاربران به راحتی می‌توانستند از وضعیت بسته‌های پستی خود مطلع شوند.

نکته دیگر آنکه برای اولین بار در سطح جهان امکان بهره‌مندی از خدمات اینترکانکشن میان پنج پیام رسان ایرانی برقرار شده است. به عبارت ساده‌تر از طریق این قابلیت کابران هر یک از این پلتفرم‌ها می‌توانند بدون نصب نرم افزارهای دیگر پیامی را به آنها منتقل کنند. بر این اساس بطور مثال اگر فردی کاربر بله است اما قصد دارد برای کاربر دیگری که در ایتا حساب کاربری دارد، بطور مستقیم و بدون عضویت در ایتا پیام خود را ارسال کند.

در واقع اینترکانکشن از قابلیت‌هایی است که به دنبال نارضایتی کاربران از تعدد پیام‌رسان‌های داخلی در راستای حمایت از آنها ایجاد شد؛ فاز اول اینترکانکشن اوایل سال ۱۴۰۲ رونمایی شد تا هر کاربر با داشتن یک پیام‌رسان بتواند به دیگر پیام‌رسان‌ها متصل شود، به‌طوری‌که این موضوع می‌تواند به برقراری ارتباط راحت‌تر کمک کند.

البته این اقدام به معنای ادغام پیام‌رسان‌ها با یکدیگر نیست و در ماهیت خصوصی آن‌ها هم هیچ‌گونه تغییری ایجاد نخواهد کرد.

نکته دیگر آنکه استفاده از این قابلیت برای کاربران هم اختیاری است و این سرویس بطور خودکار برای کاربران پلتفرم‌های داخلی فعال نشده یعنی کاربر برای فعالسازی این قابلیت باید به بخش تنظیمات پیام رسان مراجعه کرده و آن را فعال کند و تا زمانی که این کار را انجام ندهد، این قابلیت فعال نخواهد شد. جالب‌تر اینکه حتی اتحادیه اروپا هم این قابلیت را به قانون تبدیل کرده و حال با گذشت یک سال و نیم از رونمایی فاز اول این پروژه در ایران، اخیرا اعلام شد که شرکت «متا» به زودی به کاربران در اتحادیه اروپا اجازه می‌دهد از واتس‌اپ به پیام‌رسان‌های دیگر، پیام ارسال کنند.

پلتفرم‌های ایرانی و ارائه جایگزین برای توئیتر و اینستاگرام

از سوی دیگر می‌توان گفت در برابر هر یک از پلتفرم‌های پر کاربرد جهانی یک نمونه بومی و ایرانی آنها نیز عرضه شده است و بطور مثال مابه ازای فارسی توئیتر تبدیل به پلتفرمی مانند "ویراستی" شده است و بجای اینستاگرام نمونه‌ ایرانی "روبیکا" طراحی شده است.

در این میان از نظر هزینه اینترنت نیز طبق مصوبه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، به صورت دوره‌ای، آی‌پی (IP) وب‌سایت‌های داخلی با تعرفه‌ ۳۷ درصد و اپلیکیشن‌هایی که پیام‌رسان داخلی محسوب می‌شوند با تعرفه ۲۴.۸ درصد نمونه‌های خارجی محاسبه می‌شود.

بهمن ماه سال گذشته مهدی مظفری، مدیرکل پایش، ممیزی و نظارت سازمان فناوری اطلاعات، چنین اعلام کرده بود که «در حال حاضر ۶ پیام‌رسان ایرانی بله، ایتا، روبیکا، گپ، آی‌گپ و سروش پلاس بیش از ۱۰۷ میلیون کاربر فعال ماهانه دارند. در میان این پیام‌رسان‌ها روبیکا سهم بیشتری در تعداد کاربر را داشته و پیام‌رسان ایتا هم بیشترین میزان رشد تعداد کاربر را تجربه کرده است.»

همچنین بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی حامد منکرسی، معاون سیاستگذاری و اعتباربخشی سازمان فناوری اطلاعات «تعداد کاربران فعال ماهانه تا پایان اردیبهشت ماه در پیام‌رسان‌های بومی بالغ بر ۱۰۱ میلیون و ۶۰۰ هزار کاربر بوده است.»

منکرسی همچنین به میزان استقبال کاربران از پیام‌رسان‌های بومی اشاره کرده و افزود: «پیام‌رسان‌ها از آغاز به کار خود تا پایان سال ۱۴۰۲ از منظر تعداد کاربر و میزان ترافیک مصرفی، رشد قابل توجهی را تجربه کرده‌اند. به طوری که روبیکا، رشد ۳ برابری، ایتا، رشد ۸ برابری و بله، رشد ۵ برابری در تعداد کاربران فعال ماهانه داشته‌اند.»

عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات دولت سیزدهم نیز تیر ماه سال جاری در ارائه گزارشی از عملکرد وزارت ارتباطات در عمر هزار روزه دولت سیزدهم چنین عنوان کرد که «روزانه بیش از ۱۸ میلیون نفر از پیام رسان ایتا استفاده می‌کنند. کاربر فعال ماهانه ایتا نیز در حال حاضر ۳۰ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر است.

کاربر فعال پیام رسان بله از ۷۵۰ هزار نفر در روز به بیش از ۵ میلیون نفر رسیده و ۷ برابر شده است. همچنین کاربر فعال ماهانه بله از ۲.۵ میلیون به بیش از ۱۲ میلیون رسیده است.»

زارعپور همچنین یادآور شد: «کاربران فعال سروش پلاس از ۷۰۰ هزار نفر در روز به ۵.۵ میلیون در روز رسیده است.»

حال اگرچه تعداد کاربران این پیام‌رسان‌ها رشدی قابل توجه داشته و بسیاری از امور کاربران به آنها محول شده اما همچنان اگر قرار باشد به معنای واقعی مردم چنین پلتفرم‌هایی را جایگزین نمونه‌های خارجی کنند، لازم است حمایت‌های متعددی از این پیام‌رسان‌ها و همچنین کسب‌و کارهای منتقل شده بر روی آنها صورت گیرد و در راستای فرهنگسازی برای استفاده حداکثری از آنها برای حفظ امنیت و محرمانگی اطلاعات کاربران گام‌هایی اساسی برداشته شود. به هر صورت حال که از مضرات استفاده از فیلترشکن‌ها گفته می‌شود و حتی شخص رئیس جمهور نیز در جلسه شورای عالی فضای مجازی بر لزوم برخورد با فروشندگان فیلترشکن‌ها تاکید کرده، ایجاد حس امنیت در کاربران پلتفرم‌های داخلی از ضروری‌ترین اقداماتی است که باید در دستور کار قرار گیرد.

کد خبر: 74892

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 2 + 8 =