به گزارش آتیه‌آنلاین، در سال ۱۳۸۳ با کمک همه دستگاه‌ها و به ویژه سازمان برنامه و بودجه تحقیقی در زمینه خسارت اقتصادی اعتیاد در کشور برای اولین بار انجام شد که نشان داد خسارت اقتصادی ناشی از اعتیاد تنها در آن سال، ۱۲ میلیارد دلار بوده است. علی هاشمی، رئیس سابق کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام سال گذشته با استناد به این آمارها به ایسنا گفته بود: « اگرچه تحقیق دیگری به صورت جامع در این زمینه مشاهده نشده اما اگر فرض را بر این بگیریم که از سال ۱۳۸۳ تاکنون که حدود ۱۸ سال از این تحقیق می‌گذرد، میزان خسارت همین ۱۲ میلیارد دلار ثابت مانده باشد و اکنون دلار را حدود ۳۰ هزار تومان قرار دهیم، بر مبنای ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار فرد مصرف‌کننده‌ای که اکنون وجود دارد، خسارت یک معتاد در یک سال ۸۰۰ میلیون ریال است و این نشانگر عمق وضعیت بحرانی حوزه خسارت‌های اقتصادی این پدیده است.»
البته ناگفته پیداست که طی این سال‌ها به واسطه افزایش تعداد افراد مصرف‌کننده و در عین حال با توجه به افزایش نرخ ارز این رقم به مراتب بالاتر نیز رفته است. به گفته هاشمی در دنیا نیز اگرچه بررسی جدیدی صورت نگرفته اما بر اساس آمارهای دو دهه قبل، چرخش مالی مواد مخدر حدود ۲۰۰۰ میلیارد دلار بوده که از این میزان حدود ۶۰۰ میلیارد دلار سود سالانه است.
اما جدا از مباحث مالی اعتیاد، آمارها گویای آن است که از جنبه اجتماعی نیز بین ۸۵ تا ۸۸ درصد مردم همیشه از دو تا سه موضوع نگران بودند. در کنار «گرانی» و «بیکاری» نگرانی از «اعتیاد» جز بالاترین آماری است که مردم داشتند. این نگرانی وقتی بدانیم به گفته دبیر میز مقابله با اعتیاد شورای عالی انقلاب فرهنگی هر ساله حدود ۴هزار نفر براثر مصرف مواد مخدر جان خود را از دست می‌دهند، احتمالا بیشتر هم خواهد شد.
رشد اعتیاد فراتر از رشد جمعیت
با وجود نبود آمار جدید در این زمینه اما برمبنای نرخ رشد جمعیت در سه دهه گذشته کف نرخ رشد اعتیاد سه برابر نرخ رشد جمعیت بوده است.
بنا بر آمار مؤسسه کادراس، نهاد تحقیقاتی و مطالعاتی در تهران در تیر ۹۹، رشد سالانه اعتیاد در ایران حدود هشت درصد برآورده شده در حالیکه جمعیت کشور در خوش‌بینانه‌ترین حالت رشدی دو درصدی داشته است، بنابراین به نظر می‌رسد تعداد معتادان نسبت به جمعیت، سالانه بیش از سه درصد رشد دارد.
در چنین شرایطی است که بسیاری از خانواده‌ها درگیر این مسئله شده و هزینه‌های بسیاری را به ناچار برای اعتیاد می‌پردازند.
هزینه‌های کمپ ترک اعتیاد در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
معمولا پس از این اتفاق‌ها اقدام خانواده‌ها تلاش برای ترک دادن فرد است؛ برای این موضوع بسیاری به سراغ مشاوران اعتیاد می‌روند که مشاوره آنها معمولا ساعتی ۳۰۰ هزار تومان به بالا هزینه دارد. گام بعدی نیز مربوط به فرستادن فرد بیمار به کمپ‌ها می‌شود که این مسئله به‌طور کامل به وضعیت مالی خانواده بستگی دارد.
مهری رنجبر، روانشناس، مشاور و درمانگر اعتیاد است که سابقه سال‌ها فعالیت به عنوان مشاور کمپ‌های مختلف را داشته، او در گفتگویی به آتیه‌آنلاین می‌گوید: «کمپ‌های بسیاری در سطح شهر وجود دارند و هزینه‌های آنها بر اساس خدماتی که ارائه می‌دهند متفاوت است. قیمتی که بهزیستی در سال جاری برای یک دوره درمان ۲۱ روزه در نظر گرفته و اعلام کرده دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است هرچند که هستند کمپ‌هایی که حتی ممکن است تا ۱۵ میلیون هم هزینه دریافت کنند و به اصطلاح اتاق VIP با امکاناتی در حد هتل برای فرد مهیا کنند.»
این مشاور تاکید می‌کند: «گاه ممکن است در یک کمپ عده‌ای بی‌اخلاقی کرده و پس از دریافت مبلغ، غذایی با کیفیت بسیار پایین مثل آب و لوبیا یا ماکارونی بدون گوشت به مراجعان بدهند. این تنها بحث غذاست. در حوزه آموزش و مشاوره هم خدمات کمپ‌ها متفاوت است. برخی کمپ‌ها که مبالغ به نسبت بالاتری دریافت می‌کنند طی دوره درمان برای فرد کلاس‌های آموزشی می‌گذارند و مهارتی را به او آموزش می‌دهند تا برای اشتغال شانس بیشتری داشته باشد.»
رنجبر در پاسخ به اینکه به‌طور معمول یک خانواده برای درمان اعتیاد فرد مبتلا چه رقمی را باید صرف کمپ کند، می‌گوید: «اصلا قاعده‌ای برای این کار وجود ندارد. در یکی از کمپ‌ها فردی را داشتیم که بعد از آنکه او را آوردند فرد به‌طور مخفیانه از دیوار پرید و پایش شکست و دچار مشکلات بسیار شد اما هرطور که بود از کمپ فرار کرد و حالا پنج سال است که پاک است، از سوی دیگر این را هم شاهد بوده‌ایم که فردی را بیش از ۱۰ بار به کمپ‌های مختلف فرستاده‌اند و همچنان ترک نکرده است. این موضوع به جهان‌بینی فرد و در کنار آن شرایط خانواده بستگی مستقیم دارد و به همین دلیل تاکید داریم در کنار فرد بیمار حتما باید خانواده نیز آموزش‌های لازم را برای برخورد مناسب ببینند.»
وی درباره هزینه‌های خرید مواد توضیح می‌دهد: «مواد مخدر کالایی نیست که بتوان برای آن مانند سایر کالاها قیمتی رسمی اعلام کرد اما به‌طور تقریبی هر گرم تریاک حدود ۱۰۰ هزار تومان و شیشه گرمی ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان قیمت دارد. البته قبلا اختلاف این دو ماده بیشتر بود اما اکنون به واسطه اینکه مردم به شکل دست‌ساز شیشه تولید می‌کنند هزینه‌ها تغییر کرده است.»
به گفته رنجبر برای تهیه وسایل استعمال این مواد نیز هزینه چندانی لازم نیست و به‌طور مثال فرد می‌تواند یک پایپ را به قیمت ۲۰ هزار تومان خریداری کرده و چند سال هم از آن استفاده کند. اما در نهایت یک فرد معتاد به‌طور متوسط حدود ۵ تا ۸ میلیون برای خرید مواد هزینه می‌کند و این هزینه هم تقریبا در بسیاری افراد یکسان است چراکه وقتی فرد وابسته به مواد می‌شود بطور مشخص دوز خاصی از دوپامین نیاز دارد که هزینه تامین آن بیش از ۵ میلیون تومان خواهد بود.
وی درباره سایر هزینه‌هایی که اعتیاد به فرد و خانواده تحمیل می‌کند، ادامه می‌دهد: «در زمانی که فرد در کمپ بستری می‌شود نیز هزینه‌های جداگانه‌ای مانند هزینه سیگار یا خوراکی‌هایی مانند بیسکوئیت و غیره دارد که کمترین رقم برای آن هم حدود یک میلیون تومان در ماه خواهد بود.
برای انتقال فرد به کمپ نیز معمولا تیمی چهار نفره اعزام می‌شود که یک میلیون تومان هزینه اعزام این افراد است و جدا از آن بر اساس فاصله فرد تا کمپ هزینه‌ای نیز به عنوان کرایه حمل ونقل در نظر گرفته می‌شود.»
وام معتادان بهبودیافته سال ۱۴۰۲
اما بعد از صرف تمام این هزینه‌ها چنانچه فردی موفق به ترک اعتیاد شود با داشتن شرایط خاص می‌تواند وامی با کارمزد چهار درصد برای خود اشتغالی دریافت کند که البته برای دریافت این وام لازم است یک سال از عدم اعتیاد فرد گذشته باشد و وی دارای مدرک فنی حرفه‌ای نیز باشد.
این وام از سوی بهزیستی به افراد تعلق می‌گیرد و در سال ۱۴۰۲ با مبلغ ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان قابل پرداخت است و تمامی معتادان بین ۱۸ تا ۶۵ سال که توانایی راه اندازی کسب و کار و اشتغال‌زایی داشته باشند، مشمول دریافت وام خواهند شد. مبلغ دریافتی نیز بر این اساس تعریف می‌شود که برای راه‌اندازی مشاغل عادی تا سقف ۱۵۰ میلیون تومان و برای مشاغل نیازمند سرمایه بالا تا سقف ۳۰۰ میلیون تومان به این افراد ، تسهیلات اعطا شود.
نویسنده: محبوبه نقره‌خامه
نظر شما