به گزارش آتیه‌آنلاین، محدودیت‌های ارزی کشور در سال‌های گذشته حوزه‌های مختلفی را درگیر چالش و دست اندازهایی کرده اما در این میان برخی کالاها به دلیل حساسیتی که دارند واکنش بیشتری به همراه داشته‌اند.
در سال‌هایی که دائم بر سیاست‌ها فرزندآوری و جوانی جمعیت تاکید می‌شود؛ مدتی است تامین شیرخشک برای والدین به امری دشوار تبدیل شده و چه از نظر قیمت و کیفیت چه از نظر شیوه و راحتی دسترسی به این محصول موانع متعددی پیش روی متقاضیان این کالا قرار گرفته است.
به تازگی و در آخرین تصمیمات گرفته شده نیز چنین اعلام شده که فروش این کالا از ۲۰ مهر ماه منوط به اعلام شماره ملی نوزاد در داروخانه‌ها خواهد بود؛ تصمیمی که با انتقادات متعدد مواجه شده و مخالفت‌های مختلفی با آن صورت گرفت. دلیل این تصمیم نیز قاچاق شیرخشک اعلام شده است هرچند به نظر می‌رسد با توجه به تاخیرات صورت گرفته در تامین ارز تولیدکنندگان این بخش، تولید نیز با مشکلاتی مواجه شده باشد.
از جمله افرادی که در مخالفت با این تصمیم واکنش نشان دادند می‌توان به رئیس انجمن داروسازان ایران،اشاره کرد که در واکنش به تصمیم سازمان غذا و دارو برای توزیع شیرخشک با کد ملی نوزاد در داروخانه‌ها، نسبت به انتشار نامه‌ای اقدام کرده و بدین شکل این تصمیم را برای داروخانه‌ها هزینه بر دانست و خواهان افزایش حاشیه سود فروش شیرخشک برای داروخانه‌ها شد.
سامانه ثبت شیرخشک در داروخانه
در نهایت در شرایطی که در ماه‌های گذشته انتقاداتی نسبت به کمبود شیرخشک در بازار مطرح بود، با توجه به تصمیمات گرفته شده افراد برای خرید شیرخشک ملزم به داشتن اطلاعاتی مانند کدملی و تاریخ تولد نوزاد هستند و در نهایت نیز اطلاعات نوزاد برای محصولات فروخته شده در سامانه‌ای به ثبت خواهد رسید.
سامانه تی‌تک که به این منظور طراحی شده البته برای خانوارها مشکل چندانی ایجاد نمی‌کند چراکه آنها ملزم به ورود به این سامانه نیستند و تنها توزیع‌کنندگان و فروشندگان این محصول هستند که باید اطلاعات خریداران را در سامانه مذکور به ثبت برسانند تا بدین شیوه مشخص شود محصول فروخته شده به دست خانواده‌ها رسیده و از استفاده از آن برای بخش‌هایی مانند شیرینی فروشی‌ها جلوگیری شده است.
قیمت شیرخشک
نکته دیگر آنکه علاوه بر نوزادان شیرخشک گاه از سوی بزرگسالان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و عده‌ای به دلایل متعدد از جمله چاقی صورت یا بدنسازی از این محصول استفاده می‌کنند که اکنون با رویکرد پیش گرفته شده احتمالا دسترسی این افراد به مراتب سخت‌تر و با هزینه بیشتر همراه خواهد شد.
همچنین قیمت این محصول نیز بحث‌های بسیاری به همراه داشته است. در این زمینه به تازگی عبدالحسین روح‌الامینی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در یک برنامه تلویزیونی به صحبت درباره قیمت شیرخشک پرداخته و تاکید کرد: در حال حاضر شیر خشک ۸۰ هزار تومانی با ارز آزادی که قاچاقچی می‌آورد، ۸۰۰ هزار تومان فروخته می‌شود و این بازار را بر هم می‌زند.
برپایه برخی گزارش‌های منتشر شده بازار شیرخشک عمدتا در قبضه برندهای نستله، ببلاک و بیومیل است. برندهای هیپ، تروویتال، آپتامیل، فاسکا، سیمیلاک، گیگوز، نیدو و پدیاشور هم هرکدام سهمی از بازار را برای خود برداشته‌اند. شیرخشک نان ۲ مدل HA از برند نستله و شیرخشک ۲ از برند ببلاک را می‌توان از شش‌ماهگی کودک به بعد استفاده کرد. هر دو محصول در بسته‌بندی ۴۰۰ گرمی عرضه شده‌اند، ولی قیمت شیرخشک نستله ۶۰ هزار تومان و قیمت شیرخشک ببلاک ۷۲ هزار تومان است.
قیمت شیرخشک نان ۱ مدل HA از برند نستله ۵۱ هزار تومان است و شیرخشک ببلاک ۱ را هم باید ۷۱ هزار و ۵۰۰ تومان بخرید. زمان ماندگاری شیرخشک هردو برند ۱۲ ماه است و آنها را می‌توان از بدو تولد به نوزاد داد.
شیرخشک رگولار پرفروش‌ترین مدل است، چون برای نوزادان عادی کاربرد دارد. برندهای مختلف شیرخشک‌های خود را معمولا در قوطی ۴۰۰ گرمی عرضه می‌شود و خریداران عمدتا از محصولاتی با قیمت ۵۰ تا ۷۵ هزار تومان استقبال می‌کنند. اگرچه به‌عنوان مثال قیمت شیرخشک برند پرو ۱ از برند SMA با وزن ۸۰۰ گرم بین ۹۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان است و احتمالا باید عنوان گران‌ترین شیرخشک بازار را برایش کنار بگذاریم. شیرخشک برند هیپ نیز در قوطی ۳۵۰ گرمی، ۴۳۰ تا ۴۴۰ هزار تومان فروخته می‌شود. از آن‌طرف وقتی مردم می‌خواهند هزینه کمتری برای شیرخشک بپردازند، سراغ شیرخشک ببلاک می‌روند که در پاکت ۲۰۰ گرمی، با قیمت ۲۵ هزار و ۵۶۰ تومان عرضه شده است.
از تولید تا واردات شیرخشک
حال با توجه به مجموع اتفاقات رخ داده در بازار این محصول مدتی است اعلام شده که برای تامین نیاز کشور درهای واردات به روی شیرخشک‌های خارجی باز شده و بدین‌ترتیب کشور از تولیدکننده به واردکننده این محصول تبدیل شده است که البته این اقدام هم با نقدهای مختلفی همراه شده و برخی چنین عنوان کرده‌اند که ارز مورد نیاز برای واردات این کالا سه برابر ارزی است که برای تولید نیاز است.
از سوی دیگر برخی تولیدکنندگان این محصول چنین تاکید دارند که حدود ۱۵ سال است ایران نه تنها در تولید شیر خشک نوزادان خودکفا شده بلکه حتی در این زمینه صادراتی به کشورهای همسایه نیز داشته است.
طبق آمارهای اعلام شده ظرفیت تولید سالانه شیرخشک کشور ۱۱۷ میلیون عدد است و مصرف شیرخشک نوزاد در کشور ۶۱ میلیون عدد در سال گذشته بوده است. بر این اساس حتی می‌توان گفت در داخل کشور توان تولید این حوزه دو برابر مصرف داخلی است اما طی ماه‌های گذشته به واسطه تاخیر در تخصیص ارز به این حوزه این روند با اختلالاتی مواجه شده است.
هانی تحویل‌زاده رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک کودک در گفتگویی با فارس در این باره اظهار کرده است: « تولیدکنندگان به دلیل اینکه خانواده‌ها دچار مشکل نشوند ماه‌ها بدون تخصیص ارز به تولید ادامه دادند، در نتیجه انجمن ما به تولید کننده مواد اولیه اروپا ۶۱ میلیون یورو بدهکار شدند از همین رو سقف اعتباری برخی از شرکت‌ها نیز پر شده است و توانایی تامین مواد اولیه ندارند. اینکه امروز کمبود وجود دارد دریافت نکردن ارز است و برخی شرکت‌ها بدهی سنگین ارزی دارند که سازمان غذا و دارو فقط بخشی از آن را پرداخت کرده است.»
وی همچنین گفته است: « بانک مرکزی ارز مورد نیاز ما را تخصیص داده است اما لیستی از سازمان غذا و دارو به بانک مرکزی برای تخصیص ارز به تولیدکنندگان ارائه نشده است.»
این در حالیست که امروز بانک مرکزی اعلام کرد که این بانک از ابتدای سال تا ۲۵ مهرماه بنابر ثبت سفارش‌ها و اعلام اولویت‌ها و نظر دستگاه سازمان غذا و دارو، فقط برای واردات شیرخشک، ماده اولیه و مکمل‌ها با ارز ترجیحی، مجموعا ۱۵۶ میلیون دلار تخصیص داده که ۱۰۶ میلیون دلار آن تامین و پرداخت شده است.
در نهایت مجموع اتفاقات رخ داده در این حوزه موجب شده طی ماه‌های گذشته کارخانه‌های تولیدکننده شیرخشک با مشکلات متعدد مواجه شده و حتی تا مرز تعطیلی پیش روند، موضوعی که وزیر صمت نیز در خصوص آن نامه‌نگاری‌هایی با وزارت بهداشت صورت داده و نسبت به بیکار شدن کارگران این کارخانه‌ها و ایجاد مشکل در تولید ابراز نگرانی کرد اما با این حال اخبار منتشر شده گویای آن است که در شرایط سخت ایجاد شده برای تولیدکنندگان داخل برخی برندهای ترک شیرخشک وارد کشور شده‌اند که قیمتی به مراتب بالاتر از محصول ایرانی دارند.
نظر شما