به گزارش خبرنگار آتیه آنلاین، در زلزله پنجم دی ماه سال ۸۲ شهر بم با خاک یکسان شد. نخستین زلزله شهری ایران و یکی از سه زلزله مهیب کشور تا آن روز، در یک صبحگاه زمستانی، شهر بم را زیر و رو کرد. با این زلزله که بزرگی آن ۶.۶ ریشتر بود، نزدیک به ۹۰ درصد شهر تخریب شد.
مسئولان، بازسازی بم را یکی از مهمترین رویدادهای پس از انقلاب می‌دانند. شهری که به کلی با خاک یکسان شده بود، امروز هنوز آثار تخریب را در صورت خود دارد. ارگ بم به‌عنوان یک اثر تاریخی بازسازی نشده است و هادی شهسوارپور فرماندار سابق بم سال گذشته گفته بود که با وجود اقدامات موثر انجام شده در این شهر، هنوز سه هزار کوچه خاکی باقی مانده و عملیات بازسازی این شهر پس از ۱۹ سال به پایان نرسیده است.
در طول این سال‌ها، بیش از ۲۸ هزار واحد مسکونی شهری و بیش از هفت هزار واحد تجاری در شهرستان بم ساخته شده است اما هنوز آثار زلزله در گوشه گوشه چهره شهر نمایان است. با چنین شرایطی، اگر زلزله مهیب پیش‌بینی شده در تهران، پایتخت ایران رخ دهد، چقدر طول خواهد کشید که این کلانشهر بازسازی شود؟ آیا سازه‌های مستقر در تهران توان تحمل زلزله‌های مهیب را دارند؟
بزرگی زلزله قریب الوقوع چقدر است؟
کارشناسان سال‌هاست که درباره زلزله بزرگ و قریب و الوقوع تهران هشدار می‌دهند. بر اساس آمارهای ثبت شده، در این کلانشهر هر ۱۵۰ سال یک بار باید منتظر زلزله مهیب باشیم. از آنجا که آخرین زلزله شدید در پایتخت حدود ۱۸۰ سال پیش روی داده است، کارشناسان این حوزه شک ندارند که به زودی، زلزله‌ای پرقدرت در تهران رخ خواهد داد. هرچه تاخیر در وقوع زلزله بیشتر باشد، شدت زلزله بعدی هم افزایش خواهد یافت.
آن‌طور که فریبرز ناطق الهی استاد پژوهشکده مهندسی سازه پیش‌بینی می‌کند، بر اساس مطالعات وی، پس از این زلزله مهیب، ۷۶ درصد ساختمان‌های تهران تخریب خواهند شد و یک و نیم میلیون کشته در تهرانی با جمعیت ۸.۵ میلیون نفر به جا خواهد ماند. از آنجا که جمعیت تهران در روز بیشتر بوده و حدود ۱۲ میلیون نفر است، اگر این زلزله در روز رخ دهد، شرایط پیچیده‌تر شده و میزان تلفات افزایش می‌یابد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد، ۲۴ درصد مساحت تهران در منطقه ناپایدار و ناایمن قرار دارد. بیشتر ساختمان‌های ۴ طبقه به بالا به دلیل رعایت نکردن اصول ساخت، پس از زلزله به طور کامل تخریب خواهند شد. بسیاری از بیمارستان‌های تهران مقاومت کافی در برابر زلزله بیشتر از ۶ ریشتر را ندارند. ۸۵ بافت دارای مشکل در جنوب تهران قرار دارد و بسیاری از این بافت‌ها هم فرسوده هستند.
آن‌طور که شهرداری تهران اعلام کرده روند نوسازی در تهران حدفاصل ۱۳۷۵ تا سال ۱۴۰۰ بین ۱۶۰ تا ۲۲۰ هزار واحد بوده اما این رقم در حال حاضر به ۶۵ هزار و ۵۹ واحد رسیده است. به گفته مسئولان شهرداری، دست کم ۳۶۵ هزار واحد مسکونی در بافت فرسوده و ناپایدار واقع شده که باید این واحدها بازسازی شود.
تخریب ۵۰۰ هزار واحد مسکونی در تهران
احمد خرم، رئیس سابق سازمان نظام مهندسی ساختمان در گفت‌وگو با آتیه آنلاین از تخریب کامل ۵۰۰ هزار واحد مسکونی در صورت وقوع زلزله ۶.۵ ریشتری و بالاتر خبر می‌دهد.
وی در ادامه می‌افزاید: در این صورت بیش از ۱.۵ میلیون تلفات جانی خواهیم داشت. بنابراین باید موضوع کیفیت سازه‌ها را جدی بگیریم و حتما از مجری ذی‌صلاح استفاده کنیم.
به گفته خرم، تهران با پدیده امضا فروشی روبرو است. به شدت باید با این مسئله برخورد شود. راه مقابله با امضا فروشی نیز ابطال پروانه اشتغال به کار افرادی است که تخلف می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: مجازات‌های تعیین شده برای امضا فروشی بازدارنده نیست و این عدم تناسب باعث می‌شود که شاهد افزایش تخلفات باشیم.
رییس سابق سازمان نظام مهندسی ساختمان، عمر مفید ساختمان‌ها در ایران را حدود ۲۵ سال اعلام کرد و افزود: دلیل این عمر پایین اهمیت ندادن به خدمات مهندسی است.
به گفته وی از آنجا که تعرفه خدمات مهندسی پایین است و فقط نیم درصد از هزینه ساختمان را شامل می‌شود، ارائه خدمات این بخش با افت کیفیت مواجه است در صورتی که برای ارتقای کیفیت می‌توانیم تعرفه خدمات مهندسی را افزایش دهیم.
خرم درباره دلایل پایین بودن هزینه خدمات مهندسی بیان کرد: تصمیم‌سازان تلاش کرده‌اند که فشار اقتصادی به کارفرما را کاهش دهند. این در حالی است که در دنیا دستمزد مهندسان بین پنج تا هشت درصد هزینه ساخت است.
نظر شما