به گزارش آتیه آنلاین، بنابر اعلام معاد صالحی مدیر عامل راه آهن، تفاهم نامه خوبی برای ایجاد یک کریدور جدید ترانزیتی ریلی بین‌المللی از مسیر قزاقستان، ترکمنستان، ایران به سمت ترکیه و اروپا بین مقامات ایران و قزاقستان به امضا رسیده است.
بر اساس اعلام صالحی این مسیر می‌تواند از چین به سمت قزاقستان بیاید و یا بارهایی را از مبدأ قزاقستان جابه‌جا کند. بدون شک راه آهن راهبردی قزاقستان - ایران – ترکیه می‌تواند فرصت‌هایی را نیز در بخش حمل و نقل مسافری ایجاد کند اما آیا ایران پتانسیل مناسب برای استفاده از این فرصت را در اختیار دارد؟
محمد رجبی رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا در گفت‌وگو با آتیه آنلاین بیان کرد: هدف اصلی ایجاد این ریل، جابجایی بار است. رجا نمی‌تواند از این فرصت استفاده کند.
وی اضافه کرد: توسعه زیرساخت شبکه ریلی جلوتر از ناوگان اتفاق افتاده است. ما در ناوگان مسافری کسری داریم و اگر از خارج واگن وارد شود، می‌توانیم از این فرصت‌ها استفاده کنیم.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا گفت: از ابتدای تیرماه سال جاری یکسری واگن‌های رجا به دلیل عمر بالا از ناوگان خارج می‌شود.
وی افزود: البته تعداد آن کم بوده و حدود ۵۰ واگن است. این عدد نسبت به هزار واگن موجود در شرکت رجا، قابل توجه نیست اما زنگ خطری است که نشان می‌دهد در ناوگان مسافری کمبود داشته و نیاز به بازسازی و نوسازی داریم.
رجبی عنوان کرد: اگر بخواهیم از فرصت‌های ریلی استفاده کنیم، حتما باید در حوزه مسافری سرمایه‌گذاری کنیم زیرا اکنون در این حوزه عقب افتاده‌ایم.
به گفته وی، در سال ۸۹ ظرفیت ناوگان ریلی که می‌توانست مسافر جابه‌جا کند، ۱۶۰۰ تا ۱۷۰۰ واگن بوده است و امروز این رقم به ۱۱۰۰ واگن رسیده است.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا اضافه کرد: هر روز شبکه ریلی را توسعه می‌دهیم در صورتی که ناوگان کم داریم. باید برای ریل در مناطق استراتژیک هزینه شود. حتی اگر سنندج و اردبیل را به شبکه وصل کنیم، نیاز به واگن داریم.
صنعت پر هزینه ریلی
رجبی بیان کرد: صنعت ریلی یک صنعت پر هزینه است. برای استفاده از فرصت سرمایه‌گذاری، علاوه بر ریل در حوزه ناوگان هم به طور همزمان باید سرمایه‌گذاری انجام شود. در حال حاضر در بخش باری شتاب سرمایه‌گذاری بد نبوده است و در پنج تا شش سال گذشته بیش از ۴ تا ۵ هزار واگن ساخته و وارد شبکه ریلی کرده‌ایم.
وی ادامه داد: واگن پارس پارسال ۸۰۰ واگن ساخته و امسال هزار واگن به مجموعه حمل و نقل بار تزریق می‌کند. بقیه واحدهای واگن ساز هم مشغول به ساخت واگن باری هستند.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا گفت: در حال حاضر امکان ترانزیت واگن‌های منطقه به ایران و برعکس وجود دارد. ولی در حوزه مسافری کمی عقب هستیم.
وی افزود: تلاش‌هایی در سال‌های ۹۶ و ۹۷ کردیم. قطارهای منطقه‌ای از ترکمنستان و قزاقستان وارد ایران شد و به ترکیه رفت. حتی مسافرانش با قطارهای روسی به ایران آمدند و سفرهای داخلی به اصفهان و شیراز طراحی شد اما عدد این سفرها خیلی کم است.
به گفته رجبی با تلاش‌های انجام شده در آن سال‌ها، پنج قطار به ایران آمد. دغدغه جدی بخش مسافری این است که کسری واگن دارد و تقاضای بسیار وحشتناکی در ایران برای حمل مسافر با ریل ایجاد شده است.
وی به‌عنوان کارشناس گفت: به نظر نمی‌رسد در فاز منطقه‌ای بتوانیم واگن مسافری در اختیار کشورهای همسایه قرار دهیم. مگر اینکه ظرفیت‌ها به شکلی اصلاح شود که واگن‌های دیگر کشورها به داخل ایران بیاید. یا اینکه خودمان واگن بسازیم
قیمت هر واگن، ۱۸ میلیارد تومان
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا افزود: ایران قادر است واگن بسازد و تنها مشکل پیش رو، مباحث اقتصادی مرتبط با صنعت ریلی است که بازگشت سرمایه را دچار مشکل می‌کند.
وی ادامه داد: نرخ یک واگن ۱۸ میلیارد تومان است اما پول بلیت قطار مسافری ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است. این دو با هم جور در نمی‌آید و سرمایه‌گذار به این حوزه ورود نمی‌کند.
رجبی عنوان کرد: اگر قیمت بلیت تغییر کند، تا حدودی بر شرایط بخش مسافری تاثیر دارد اما در حال حاضر کشش بازار اقتصادی نیست.
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که هزینه حمل و نقل ریلی در دنیا کمتر از حمل و نقل جاده‌ای است ولی در ایران این‌گونه نیست به همین دلیل سیستم حمل و نقل ریلی در حوزه مسافری دچار اشکال شده است. اما مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا این گفته‌ها را تکذیب کرد.
وی افزود: فرضیه کارشناسان اقتصادی غط است. هزینه- درآمد بخش را باید محاسبه کنیم. قیمت تمام شده را در بیاوریم تا نرخ هر واحد خدمت- صندلی، جابه‌جای در ریل و جاده مشخص شود و هزینه‌ها با هم مقایسه شود. هزینه در ریل بسیار بالاست.
رجبی عنوان کرد: در مسیر تهران به مشهد برای یک صندلی چهار تخته در یک قطار نسبتا خوب، حدود ۲۰ دلار هزینه می‌کنیم. زیرا بسیاری از هزینه‌های مرتبط با حوزه حمل و نقل ریلی دلاری انجام می‌شود. نرخ چرخ ارزی است، ترمز ارزی بوده و اگرچه گفته می‌شود فولاد تولید داخل است و هزینه‌های آن ریالی است اما قیمت جهانی برای آن پرداخت می‌شود و به این ترتیب هزینه‌های دلاری بر حمل و نقل ریلی تحمیل می‌شود.
وی ادامه داد: کابل و بسیاری از تجهیزات دیگر در حوزه حمل و نقل ریلی ارزی است. سال گذشته تا امسال نوسان ارزی را کم داشتیم و این عامل مثبتی بود اما باید این نکته را در نظر داشت که حتی در بازسازی واگن‌ها، ۱۰ تا ۱۵ درصد هزینه مربوط به کابل است و قیمت کابل به دلیل مس موجود در آن تقریبا دو و نیم برابر شده است.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا گفت: یک اتوبوس چهل نفر جابجا می‌کند و خودش راه می‌رود. در حالی که واگن با استفاده از لوکومتیو جابه‌جا می‌شود. قیمت هر دستگاه اتوبوس، ۹ میلیارد تومان است.
وی افزود: یک واگن ۱۸ میلیارد تومان قیمت دارد. برای حرکت هشت واگن نیاز به یک لوکومتیو ۴۰ میلیارد تومانی داریم که سهم هزینه هر واگن، ۱۲ میلیارد تومان می‌شود.
رجبی بیان کرد: به این ترتیب برای حرکت ۴۰ نفر در سیستم ریلی باید ۳۰ میلیارد تومان هزینه کرد. این محاسبات نشان می‌دهد هزینه حمل و نقل در سیستم ریلی بالاتر از جاده‌ای است. در اروپا هم سیستم ریلی ارزان نیست. واقعا قیمت بلیت قطار با هواپیما در اروپا رقابت می‌کند.
وی ادامه داد: ما در سیستم ریلی یک پارامتر بهره‌وری داریم که می‌توانیم با آن بازی کنیم و مثلا بگوییم واگنی که در روز هزار کیلومتر راه می‌رفته است، اکنون دو هزارکیلومتر راه می‌رود.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا بیان کرد: ما مسیر تهران مشهد را دو خطه کردیم اما زمان سیر واگن یا قطار در این مسیر، در سال ۸۲ و ۸۳ حدود ۱۳.۵ ساعت بود و بعد از دو خطه شدن با صرف هزینه‌های زیاد به ۱۱.۵ ساعت رسید. در واقع زمان جابه‌جایی را فقط دو ساعت تقلیل دادیم.
وی افزود: وقتی واگن نمی‌تواند در یک مسیر، طی یک روز رفت و برگشت داشته باشد، سرمایه‌گذار سود کافی نخواهد داشت و وارد فضای سرمایه‌گذاری نمی‌شود. به این ترتیب بهره‌وری هم اصلاح نمی‌شود.
رجبی گفت: فرسوده بودن ناوگان هم عامل منفی دیگری است که سرمایه‌گذاری را دچار مشکل می‌کند. در چنین شرایطی با توسعه ریل نمی‌توان نیازهای مردم را برآورده کرد.
وی تاکید کرد: باید منابع ویژه وارد بخش ریلی شود تا تحولی در حمل و نقل مسافری از مسیر ریل ایجاد شود. در سیاست کلی نظام و ابلاغیه رهبری برای خصوصی سازی، همواره ریل محور اول بوده است.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا گفت: مدیرعامل راه آهن در تلاش است که ۲۰۰ لوکومتیو به کشور وارد کند. این مسئله چهار تا پنج سال طول می‌کشد. سرمایه‌گذار انگیزه‌ای برای واردات واگن ندارد و بازسازی هر واگن‌های قدیمی ۹ میلیارد تومان هزینه دارد که با فروش بلیت ۳۰۰ تومانی، بازگشت سرمایه طولانی می‌شود.
وی با اشاره به اینکه سیستم حمل و نقل ریلی مکانیزم تشویقی ندارد، درباره راهکارهای تشویق این سیستم عنوان کرد: باید تسهیلات با چهار درصد سود و نه ۳۰ درصد یا ۱۲ درصد در اختیار سیستم ریلی قرار گیرد.
رجبی بیان کرد: مدل دیگری داریم که سیستم ماده ۱۲ و از محل صرفه جویی سوخت است که خیلی مدل خوبی است. چندین سال است که فعال شده است ولی بخش بار از آن بهره برده است و بخش مسافری هنوز نتوانسته پولی دریافت کند.
وی افزود: این ماده یکی از محرک‌های خوب سرمایه‌گذاری است که هر کس واگن می‌گیرد و به ازای جابه‌جایی هر مسافر سه دهم سنت یارانه دریافت می‌کند. انگیزه سرمایه‌گذاری در بخش ناوگان مسافری کم است و باید با روش‌هایی این انگیزه تقویت شود.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا با اشاره به کمک‌های دولتی در بخش مسافری عنوان کرد: : دولت به این بخش سوبسیدهایی می‌دهد. ما قیمت لوکومتیو را به میزان یک چهارم آن پرداخت می‌کنیم و اگر بخواهیم قیمت اصلی را بدهیم، تمام ناوگان می‌خوابد.
نظر شما