به گزارش آتیه آنلاین، بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان حفاظت محیط زیست به دلیل خشک بودن بهار امسال، روزهای غبارناکی را در پیش رو خواهیم داشت. هنوز سه هفته از آغاز سال ۱۴۰۱ نگذشته است که گرد و غبار میهمان خانه‌های ایرانیان شده است.

به دنبال وزش بادهای بهاری، مردم به جای لذت بردن از هوای مطبوع این فصل، آسمانی غبار آلود و تیره را تجربه می‌کنند.

روز جمعه گذشته شاخص آلودگی هوای تهران به مرز بحران با شاخص ۵۰۰ رسید. شاخصی که در برخی استان‌های غربی، سال‌هاست که چندین برابر آن تجربه می‌شود اما برای حل این معضل به واقع راهکاری در داخل وجود ندارد.

میهمانان خارجی بلای جان ایران

شرایط غبارناکی هوا از قبل از عید در برخی استان‌های غربی گزارش شده بود. براساس مطالعات سازمان حفاظت محیط زیست، ریزگردهای خارجی نقش مهمتری در وقوع پدیده ریزگردها در ایران دارند. این ریزگردها که عمدتا از عراق، عربستان و سوریه سرچشمه می‌گیرند، در ارتفاعات بالا به سمت ایران سرازیر شده و شرایط تنفس را برای مردم دشوار می‌کنند.

اگرچه وقوع پدیده ریزگرد را در طولانی مدت نمی‌توان پیش‌بینی کرد اما مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست قبل از آغاز سال جدید پیش‌بینی کرده بودند که در فروردین و اردیبهشت میزبان گرد و غبار خارجی باشیم و از اردیبهشت تا حدود شهریور به تناوب، شرق کشور بادخیز شود و جریانات باد، ریزگردهایی را در نیمه شرقی کشور به همراه بیاورند.

البته مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست می‌گویند که با وجود خشکی که امسال گریبان ایران را گرفته است، ریزگردهای با منشا داخلی کمتر خواهیم داشت و اگر هم چنین پدیده‌ای داشته باشیم به سرعت فروکش می‌کند. آنچه بیشتر برای ایران مشکل ایجاد می‌کند، ریزگردهای خارجی هستند که به دلیل سدسازی‌های ترکیه و رها شدن زمین‌های کشاورزی عراق، احتمال وقوع آنها رو به افزایش است.

۲۷۰ میلیون هکتار کانون خارجی

آن طور که علی محمد طهماسبی بیرگانی، دبیر ستاد ملی مقابله با پدیده گردوغبار سازمان حفاظت محیط زیست به رسانه‌ها اعلام کرده است: بر اساس مطالعاتی که در این سازمان انجام شده، مساحتی حدود ۲۷۰ میلیون هکتار مناطق غبارخیز در اطراف ایران وجود دارد که پتانسیل غبارخیزی و گسیل گردوغبار این مناطق برای ذرات زیر ۱۰ میکرون (و نه کل حجم گردوغبار) حدود ۱۵۰ میلیون تن در سال است که میانگین هر هکتار ۵۴۰ کیلوگرم خواهد بود.

وی ادامه داد: این در حالی است که میزان غبارخیزی کانون‌های بحران داخلی با وسعت ۳۵ میلیون هکتار با مدلسازی مشابه استخراج شده و برای ذرات زیر ۱۰ میکرون، عددی حدود ۱۲۲کیلوگرم در هکتار به دست آمده و نتیجه اینکه میزان غبارخیزی اراضی مستعد خارج از مرزها، چهار برابر بیشتر از کانون‌های بحران داخلی است.

افزایش هزینه‌های درمان

غباری که این روزها آسمان ۱۸ استان کشور را درگیر کرده و تا استان گیلان و مازندران هم رفته است، بر اساس اعلام مراکز بهداشتی، میزان مراجعه به بیمارستان‌ها را افزایش داده است. این یعنی به دنبال وقوع پدیده گرد و غبار هزینه‌های  درمان رد کشور افزایش می‌یابد. گرد و غبار بروز مشکلات تنفسی در استان‌های درگیر را با روند صعودی مواجه کرده و مشکلات عدیده‌ای برای ساکنان این مناطق از نظر کیفیت زندگی فراهم کرده است.

بروز مشکل در سلامت افراد تنها اثر ریزگردها نیست. گرد و غبار بر میزان تولید محصولات کشاورزی اثر گذاشته و میزان تولید در این بخش را کاهش می‌دهد.

ریزگردهای امروز پدیده‌ای فرامرزی است که برای حل مشکل آن عملا اقدام خاصی به جز کنترل کانون‌های اصلی با ایجاد پوشش گیاهی و تامین حقابه برای پوشاندن عرصه‌های مستعد غبارخیزی راه دیگری وجود ندارد. اما از آنجا که کانون‌های بحرانی در آن سوی مرزها قرار دارد، تنها راه نجات؛ همکاری‌های منطقه‌ای برای کنترل کانون‌های بحران است. بر اساس اعلام متولیان سازمان حفاظت محیط زیست، این سازمان در تلاش است تا همکاری‌های منطقه‌ای مرتبط با بحث کنترل پدیده ریزگردها را شکل داده و شرایط بهتری برای زیست ایرانیان فراهم کند.