به گزارش آتیه‌آنلاین، دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی ایران، قرن حاضر را جدا از بحث بیماری کرونا و از منظر بیماری‌های غیرواگیر، به نام قرن اپیدمی دوقلوی دیابت و چاقی برشمرد که این دو بیماری دوشادوش هم در جوامع، افراد زیادی را مبتلا کرده و علاوه بر تهدید سلامت، هزینه‌های درمان گزافی را بر دوش مردم، نظام سلامت و صندوق‌های بیمه‌ای می‌گذارد.

دکتر محمد هاشمی با بیان اینکه مبنای پیدایش بیماری دیابت، عدم کنترل قند خون است، افزود: این بیماری در دو نوع ۱ و ۲ وجود دارد. بیماری نوع یک، عموماً در کودکان بروز می‌کند و دلیل آن هم عدم ترشح هورمون انسولین توسط غده لوزالمعده است. دیابت نوع ۲ که شایع‌تر است، به‌ طور مستقیم به ترشح انسولین مربوط نمی‌شود و عمدتاً ناشی از مقاومت در برابر هورمون انسولین است که باعث می‌شود قند خون افراد بالا برود و شخص مبتلا به دیابت شود.»

وی اظهار کرد: دیابت نوع ۱ می‌تواند پس از ابتلا به بیماری‌های ویروسی در کودکان ایجاد شود؛ اما نوع ۲ به دلیل دو عامل ژنتیکی و نیز محیطی بروز می‌کند. در عامل ژنتیکی وقتی منسوبین درجه یک فرد، دارای دیابت باشد، احتمال ابتلای آن فرد به دیابت بیشتر است و عوامل محیطی نظیر نوع فعالیت بدنی و نوع تغذیه فرد در بروز بیماری دخیل می‌شود. به بیان دیگر، فردی که دارای استعداد ژنتیکی ابتلا به دیابت است، عوامل محیطی می‌تواند بروز بیماری را تسریع کند. از این‌رو با انتخاب سبک زندگی درست، ریسک ابتلا به این بیماری بسیار کاهش می‌یابد. 

متخصص بهداشت عمومی و سلامت جامعه با اشاره به دلیل شیوع بیماری دیابت در دنیا، گفت: وضعیت ژنتیکی افراد نسبت به گذشته تغییری نکرده، بنابراین بیشترین عامل ابتلا ناشی از عوامل محیطی است؛ زیرا شکل زندگی ما روز به روز به سمت کمتر شدن فعالیت‌های بدنی پیش می‌رود. امروزه افراد شهرنشین حتی برای باز کردن درب خودرو یا پارکینگ فعالیت فیزیکی ندارند و با فشار یک دکمه این کار را انجام می‌دهند. از سوی دیگر شکل تغذیه‌ای ما تغییر بسیار زیادی نسبت به گذشته کرده است؛ ما غذاها را ساده‌تر آماده می‌کنیم و غذاهای پرکالری‌ و مضر در دسترس ما قرار دارد. این دو عامل دست به دست هم داده و محیط را آماده کرده است تا ابتلای افراد به دیابت افزایش یابد.

غذاهای پرچرب و پرکالری

هاشمی با بیان اینکه مصرف غذاهای پرکالری یکی از اصلی‌ترین عوامل محیطی در بروز دیابت محسوب می‌شود که منجر به افزایش قندخون افراد شده و آنها را نیازمند به دریافت درمان‌های کنترل دیابت می‌کند، تصریح کرد: وقتی فرد به صورت ژنتیک دچار مقاومت به انسولین است، مفهوم آن این است که غده لوزالمعده در حال فعالیت بیشتری است تا با ترشح انسولین بیشتر قند خون را در وضعیت متعادل‌تری قرار دهد. حال وقتی غذاهای پرکالری، پرچرب و شیرین را بیشتر مصرف کنیم،‌ این امر سبب می‌شود که سطح قند خون بدن ما بالا برود و در مقابل لوزالمعده ناچار می‌شود، انسولین بیشتری ترشح کند تا بتواند قند خون را ثابت نگه دارد. این وضعیت منجر به فرسودگی کارکرد لوزالمعده شده و مرحله‌ای فرا می‌رسد که انسولین ترشح شده، پاسخگوی تنظیم قندخون ما نیست.

وی ادامه داد: فست‌فودها از جمله پیتزا، همبرگر، سوسیس و کالباس قطعاً غذاهای مضری به شمار می‌روند؛ اما نباید تصور کرد که اگر غذاهایی مانند قورمه‌سبزی مصرف کنیم، وضعیت بهتر خواهد بود. اگر قورمه‌سبزی پرچرب باشد، پیامد آن با فست‌فود چندان تفاوتی ندارد و غالب غذاهای رستوران که برای خوش‌طعم شدن، پرچرب و شیرین آماده می‌شود، اینگونه است.

دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی ایران، افزود: علاوه بر غذا خوراکی‌های شیرین مانند انواع دسرها، بستنی‌ها، نوشابه‌های گازدار و میان‌وعده‌های مضر مانند انواع کیک‌ها، بسکوییت‌ها و شیرینی‌های خامه‌ای و نیز چیپس و پفک از این دست، خوراکی‌های پرکالری محسوب می‌شود که مصرف مداوم آنها باعث می‌شود که فرد مبتلا به چاقی شود و نیز تعادل قند خون او به هم ریخته و منجر به بروز دیابت شود.