به گزارش آتیه آنلاین، در این روزهای سرد کرونازده، نقش فداکارانه کادر درمان بر هیچ کس پوشیده نیست. کسانی که از آغاز این بیماری، بی‌وقفه و البته با ترس و امید در مراقبت و درمان از بیماران لحظه‌ای از تلاش خود فروگذاری نکرده‌اند. آمار شهدای سلامت، مصداقی روشن از این حس دیگرخواهی مسئولانه است. «آتیه‌نو» به بهانه روز پرستار در گزارش پیش رو آثار اجتماعی و روانی کرونا را در گفت‌وگو با پرستاران و رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران مورد بررسی قرار داده است.
روزهای اضطراب و اندوه
مهتاب قربان‌زاده، پرستار بیمارستان امام خمینی ایلام با ۳۰ سال سابقه با اشاره به غیرقابل انکار بودن اثرات کرونا بر پرستاران به آتیه‌نو گفت: «از ابتدای گسترش لین ویروس، استرس ناشی از مرگبار بودن کرونا در میان کادر درمان شدت گرفت و با طولانی‌تر شدن زمان همه‌گیری، به دلیل شیفت‌های بعضا ۲۴ ساعته و دور ماندن پرستاران از خانواده‌هایشان، افسردگی و اضطراب در میان آنها افزایش روزافزون یافت.»
وی با اشاره به روند رو به رشد آمار فوتی‌ها در ماه‌های اخیر و تأثیر آن بر پرستاران خاطرنشان کرد: «مقوله همجواری با بیماران کرونایی به خودی خود برای کادر درمان اضطراب‌آور بوده و هست، حال به آن آمار افزایشی فوتی‌های ناشی از این بیماری را اضافه کنید. در استان ایلام، آمار فوتی‌ها به روزی ۱۳ نفر رسیده بود و غالب این افراد هم بین سن ۳۰ تا ۴۵ سال بودند. در این بین تأثیر مخرب روانی این امر بر پرستاران خردکننده بود.»
قربان‌زاده افزود: «مردم می‌توانند با رعایت کامل پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی به کاهش اثر فرسایشی این بیماری بر پرستاران و کادر درمان کمک کنند.»
این پرستار ادامه داد: «از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم می‌خواهیم پرستاران را از نظر روحی حمایت کند. دولت در چند ماهه اخیر تلاش کرده تجهیزات محافظتی و دارویی در حد وفور در بیمارستان‌ها وجود داشته باشد، اما درخواست ما عمل به وعده وزیر در باب پرداخت فوق‌العاده ویژه‌ای است که در مهرماه وعده آن داده شد، اما تاکنون هنوز از آن خبری نیست.»
درد از دست دادن دوست
سید حسن موسوی چلک، رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در گفت‌وگو با ما در خصوص آثار روانی و اجتماعی کرونا بر جامعه گفت: «به هنگام وقوع هر بحرانی - بسته به گستره، شدت و نوع بحران - تأثیرات متفاوتی بر روی گروه‌های مختلف مردم ایجاد می‌شود. در این بین، گروه‌هایی که به ارائه خدمات مستقیم در بحران مشغول هستند، بیش از دیگران در معرض تأثیرات منفی آن قرار می‌گیرند.»
وی ادامه داد: «در بحران همه‌گیری ویروس کرونا در جهان و ایران، کادر درمان در خط مقدم مبارزه قرار داشت. پزشکان، پرستاران، به‌ورزها، متخصصان آزمایشگاه و سایر کادر درمان هر یک به نوعی درگیری مستقیم با این بحران داشته و دارند.»
موسوی چلک افزود: «البته نقش پزشکان در این میان بارزتر و پررنگ‌تر است. سرعت انتقال و شدت مرگباری این ویروس باعث ایجاد یک استرس عجیب در میان تمامی کادر درمان شده است. افرادی که همه روزه باید مستقیما با بیماران مبتلا روبه‌رو باشند و به آنها ارائه خدمت کنند.»
رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران ادامه داد: «اگر به آمار شهدای سلامت نگاه کنیم، به سادگی می‌توان فهمید که این افراد همگی در ارتباط مستقیم با بیماران کرونایی قرار داشتند. از دست دادن چنین نیروهای خدومی چند عارضه در پی دارد. نخست آنکه خانواده و دوستان آنها با ضایعه فقدان آنها روبه‌رو می‌شوند. دیگر آنکه نیرویی که سال‌ها برای پرورش استعداد وی زحمت کشیده شده به ناگاه از میان می‌رود و جبران آن به سادگی میسر نیست و دست آخر فضای منفی است که در میان همکاران ایجاد می‌شود. کادر درمان هم باید با فقدان یک دوست و همکار روبه‌رو شوند و هم منتظر این باشند که آیا نفر بعدی خود آنها هستند؟»
سختی‌های خانواده کادر درمان
وی با یادآوری اینکه در ماه گذشته آمار فوتی‌ها در ایران به بالای ۴۰۰ نفر در روز رسید و تا به امروز قریب به ۲ میلیون نفر در سطح جهان به سبب این بیماری از بین رفته‌اند، گفت: «برای بسیاری از مردم دوری از خانواده و قرنطینه اجباری غیرقابل تحمل است، حال در نظر بگیرید که حال خانواده پرستاران و سایر کادر درمان چگونه است.»
موسوی چلک ادامه داد: «همسر و فرزندان کادر درمان باید دوری‌های طولانی‌مدت عزیزان‌شان را تحمل کنند و تازه پس از ملاقات با آنها _ چه در خانه و چه در محل کار - با فاصله زیاد تنها نظاره‌گر آنها باشند. توجه کنید که درک چنین شرایطی برای کودکان تا چه حد مشکل است.»
وی افزود: «ما ایرانی‌ها عادت به دوری از یکدیگر نداریم. شما ببینید حتی کودکان ما که در خانه و بر بستر اینترنت مشغول درس خواندن هستند هم تاب ندیدن دوستان خود را ندارند. برای عبور از این شرایط، تنها راه همراهی همگانی است.»
رییس انجمن مددکاران اجتماعی تأکید کرد: «این روزها همه از کادر درمان تا مردم عادی کوچه و بازار دچار افسردگی هستند. خستگی ناشی از شرایط کرونا همه را کلافه کرده است؛ رویه‌ای که به مرور سلامت روان همه و بخصوص کودکان را تهدید می‌کند. اگر دست در دست هم نگذاریم و از این بحران عبور کنیم، آثار روانی آن تا مدت‌ها _ حتی پس از اتمام همه‌گیری - گریبان ما را رها نخواهد کرد.»
خستگی شفقت در پرستاران
موسوی چلک تأکید کرد: «کسانی که در حوزه درمان فعالیت می‌کنند، اغلب خودشان را فدای بیماران می‌کنند. دلسوزی و همدلی بیش از حد آنان به «خستگی شفقت» منجر می‌شود. به همین دلیل در بحران‌ها، یکی از وظایف مدیریت بحران مراقبت از کسانی است که ارائه مستقیم خدمت دارند. زندگی و کار کردن کادر درمان در یک فضای پراسترس همیشگی بدل به یک بحران فردی در میان آنها شده است.»
وی با تأکید مجدد بر خودمراقبتی عمومی برای جلوگیری از گسترش این ویروس خاطرنشان کرد: «در شرایط فعلی تنها راهکار، مراقبت از خود است. خودمراقبتی باید در میان مردم ترویج شود. این روند سبب خواهد شد تا از تعداد مبتلایان کاسته شده و این بار مضاعف، آرام آرام از دوش پرستاران و کادر درمان برداشته شود.»
رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران همچنین با اشاره به تأثیر کرونا بر افزایش آمار روزافزون جمعیت مراکز نگهداری سالمندان و معلولان یادآور شد: «به استناد گزارش آمار شش ماهه نخست سال جاری سازمان بهزیستی، نزدیک به ۵۰ درصد از خانواده‌ها به دلیل شرایط بد اقتصادی به وجود آمده بر اثر کرونا، ناگزیر معلولان، سالمندان و یا بیماران روانی خود را به مراکز نگهداری تحویل داده‌اند.»
وی ادامه داد: «این در حالی است که پیش از این، مردم به هر ترتیب خواستار نگهداری عزیزان‌شان در کانون خانواده خود بودند. از طرفی یکی از نگرانی‌های ما، افزوده شدن تعداد کارتن‌خواب‌ها در درازمدت است؛ افرادی که به سبب شرایط کرونایی از کار بیکار شده، توان پرداخت اجاره‌بها ندارند و لاجرم باید به زندگی در خیابان روی بیاورند. رویه‌ای که در درازمدت هزینه مضاعفی را بر دوش سازمان بهزیستی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و به تبع آن دولت خواهد گذاشت.»
مهین داوری
نظر شما