به گزارش آتیه آنلاین به نقل از صدا و سیما؛ امیر عابدی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه درباره نقش بخش خصوصی و تاثیر گذاری آن در سیاست گذاری‌ها افزود: نقش بخش خصوصی به عنوان پیشران حوزه اقتصاد است، ولی طی چند سال گذشته تجربه کردیم که بخش خصوصی را به میدان نیاوردند و مشکلات زیادی برای بخش خصوصی به وجود آمده است.

وی ادامه داد: زمانی که صحبت از بخش خصوصی می‌کنیم باید در سیاست گذاری و تصمیم سازی از آن استفاده شود، اما متاسفانه از بخش خصوصی استفاده نشده که یکی از ضعف‌های ساختاری، عدم حضور بخش خصوصی در سیاست‌ها و همکاری هاست.

عابدی گفت: با توجه به اینکه سازمان توسعه تجارت، روز ملی صادرات را در دو روز آینده برنامه ریزی کرده، ولی فعالان اقتصادی مطلع نبودند؛ سال‌ها اتاق بازرگانی روز ملی صادرات را ۲۹ مهر ماه اعلام کرده بود که به عنوان روز نمادین تشکر و قدردانی از سربازان و افسران خط مقدم بوده، ولی امسال ۲۲ آذر انتخاب شده است.

رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق ایران با اشاره به اینکه هر سال اتاق‌های بازرگانی از هزینه شخصی روز ملی صادرات را برگزار می‌کردند، افزود: امسال این وضع غافلگیرانه ما را متعجب کرد.

عابدی در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری افزود: صادرات یک زنجیره از حلقه های عوامل کنار هم هستند که موجب موفقیت در صادرات می شوند، قطعاً یکی از این حلقه ها دیپلماسی فعال اقتصادی است.

وی گفت: زمانی که می گوییم سفارتخانه ها باید راه های اقتصادی را خوب آموزش دهند و دیدگاه اقتصادی داشته باشند به این خاطر است که تاکنون نداشتند و ما در حوزه کارشناسی محدودیت نیروی انسانی توانمند داریم و اینجا باید بخش خصوصی به کمک بیاید.

رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیر نفتی اتاق ایران افزود: ایجاد بازارها تنها با رایزن اتفاق نمی افتد و در بحث کلان در حوزه صادرات، ثبات نرخ ارز کمک کننده است.

وی ادامه داد: مشوق های صادراتی را باید به صادر کنندگان بدهیم و اگر مشوقی وجود دارد باید به کانتینربرهای یخچال دار بدهیم نه به کشتیرانی، که متأسفانه در حوزه خزر شکایت های زیادی از این مجموعه شده است، ما در بخش کشتیرانی، لجستیک، ناوگان و زیرساخت در حوزه خزر مشکل داریم، بنابر این پیشنهاد دادیم که اتاق بازرگانی در حوزه دفتر تجاری بازاریابی و خدمات مشاوره ای می توانند کمک کند و در حوزه کشتی رورو هم به لحاظ اینکه دو مرز خروجی ما به اوراسیا در کشورهای ترکمنستان و آذربایجان با محدودیت ها و موانعی روبرو شده است چرا از بستر دریای خزر به خوبی استفاده نکردیم؟ چرا در کشتی رو - رو سرمایه گذاری نکردیم؟

عابدی خاطرنشان کرد: قطعاً دولت در سیاست گذاری و زیرساخت ها دارای مسئولیت است.

وی تصریح کرد: رتبه شاخص محیط کسب و کار ما ۱۲۷ است که مناسب نیست، فضای ما، فضای سالمی نیست تا در حوزه تجارت وارد شویم یعنی صادر کننده ما مطمئن نیست که فردا دلار چه شرایطی خواهد داشت تا قرارداد ببندد یا نه؟

توسعه تجارت و صادرات با کمک بازیگران اصلی

رئیس سازمان توسعه تجارت هم گفت: یکی از هدف گذاری های اصلی در وزارت صمت، توسعه تجارت و صادرات می باشد که با کمک بازیگران اصلی برنامه ای را تعریف کردیم و با اتاق های تعاون، اتاق اصناف و اتاق بازرگانی و اتاق های استانی ارتباط گرفتیم.

علیرضا پیمان پاک در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری گفت: زمانی که یک راهبرد را تعریف و برنامه ریزی می کنیم ولی بازیگران اصلی را درگیر نمی کنیم مانند بسیاری از برنامه های اجرا نشده، قابلیت اجرا ندارد.

وی ادامه داد: الآن برنامه ای با عنوان نقشه راه توسعه صادرات تعریف می کنیم که این نقشه راه باید عملیاتی شود.

پیمان پاک گفت: در هدف گذاری مورد نظر صادرات ۷۰ میلیارد دلاری تعیین شده است تا در ۴ سال آینده حداقل ۳۵ میلیارد دلار افزایش صادرات غیر نفتی داشته باشیم.

وی با بیان اینکه منابع مالی و ساختاری محدود است، خاطرنشان کرد: بر این اساس کشورها را اولویت بندی کردیم که در این بخش مقرر شد تا اولویت بندی کالا انجام شود و همچنین الزامات صادرات به این کشورها را در حوزه های مختلف مشخص می کنیم.

رئیس مرکز توسعه صادرات تصریح کرد: مجموع صادرکنندگان را در این زمینه درگیر کردیم و امروز جلساتی با کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران داشتیم که مشخص شد چه چالش ها و مشکلاتی وجود دارد؟ ما در تمام اجزا جلو می رویم.

رئیس سازمان توسعه تجارت گفت: این برنامه ها به ما نشان می دهد که برای ۴ سال آینده به چه کشورهایی به عنوان اولویت، کالا صادر کنیم و همچنین چه چالش هایی وجود دارد تا دولت پشتیبانی کند.

وی افزود: هم اندیشی روز ملی صادرات را با حضور رئیس جمهور داشتیم و در جلسه برای اولین بار صادر کننده مشکلات را مطرح کرد که یکی از خروجی های این جلسه آزادسازی کالاهای تجهیزات پزشکی بود.

پیمان پاک گفت: برای توسعه تجارت باید از هوش مصنوعی استفاده کنیم و از شبکه مجازی، فضای مجازی، اپلیکیشن ها، نرم افزارها و بسترها غافل بودیم که در نقشه راه به همه این موارد پرداختیم و وظایف حاکمیتی خودمان را مشخص و اولویت گذاری کردیم.

وی خاطر نشان کرد: الآن یکسری اقدامات و فعالیت ها را شروع کردیم و باید از ابزار دیپلماسی مانند رایزن، مرکز تجاری، سفارتخانه و دستگاه دیپلماسی استفاده کنیم.

رئیس سازمان توسعه تجارت تصریح کرد: طی سه ماه گذشته ۴ مرکز تجاری راه اندازی کردیم که یکی از این مراکز توسط اتاق مشترک در سوریه انجام شده است و این مراکز در کشورهای ارمنستان، ترکیه و آذربایجان، پاکستان و سوریه راه اندازی شده است که توسعه آن را بر مبنای تخصصی قرار دادیم.

وی افزود: زمانی که نقشه ما جامع و کامل باشد، می توانیم توسعه صادرات مطلوب داشته باشیم. در این چند ماه با پشتیبانی وزیر صمت و رویکرد مثبت رئیس جمهور به صادرات اقدامات بسیار زیادی شده است.

پیمان پاک گفت: کارگروهی متشکل از اتاق بازرگانی، اتاق تعاون و اتاق اصناف تشکیل دادیم تا قوانین و قواعد متناقض را تبیین و یکسری از قوانین را حذف و تجمیع حتی یک سری قوانین جدید تصویب کنیم.

وی خاطر نشان کرد: ما ابزار و بازوی بخش خصوصی و صادر کننده در دولت هستیم و اگر سیستم صادرات کشور اصلاح شود هر یک دلاری که صادر کنندگان وارد کشور می کنند هم سود برای بخش خصوصی است و هم برای دولت.

رئیس سازمان توسعه تجارت درباره موضوع کشتی رو - رو هم گفت: در یک ماه گذشته کشتی رو - رو در بندر انزلی پهلوگیری کرد ولی یک کامیون هم برای بارگیری نبود چون اقدامات انجام نشده بود.

وی افزود: اگر امروز به تجارت آزاد اوراسیا بپیوندیم حداقل ۱۰ میلیارد دلار بازار ایجاد می شود اما آیا این میزان کالا را داریم؟ بنابراین باید زنجیره تأمین دیده شود.

پیمان پاک درباره شرایط پیش آمده برای صادرات فلفل دلمه ای گفت: در موضوع فلفل دلمه ای طی ۴ سال اسرائیل، لهستان و چین را کنار می زنیم و امروز فلفل دلمه ای ایران در روسیه یک نشان تجاری است ولی چون برنامه جامع نداشتیم ساز و کار قرنطینه را با کشور هدف یکپارچه نکردیم و استانداردها پیاده نشد که منجر به توقف صادرات گردید.

وی خاطرنشان کرد: امروز بخشنامه ای صادر شد که در بخش کشاورزی یکسری برنامه ها مطابق با استانداردهای کشورهای هدف، تولید انجام شود و مزرعه به مزرعه استانداردها طبق خواسته دولت روسیه لحاظ شود.

وزارت امور خارجه باید مسئول دیپلماسی اقتصادی هم باشد

عباس گلرو رئیس کمیته روابط خارجی مجلس هم در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: در کمیته روابط خارجی مجلس، در کشورهایی مثل عراق، سوریه و افغانستان به عنوان سه بازار هدف تمرکز کردیم و نتیجه این شد که وضع ما در حوزه روابط اقتصادی به ویژه با ۱۵ کشور منطقه مطلوب نیست.

وی با بیان اینکه ضعف ها و چالش های ما اساسی است، افزود: اصلی ترین مشکل ما این است که در سطح ملی با ابهامات مفهومی در دیپلماسی اقتصادی مواجه هستیم یعنی هنوز به یک اجماع مشترک نرسیدیم که اهمیت دیپلماسی اقتصادی در بعد کلان چه ظرفیت هایی را در حوزه خارجی برای اقتصاد ما به دنبال داشته باشد.

وی ادامه داد: توسعه روابط خارجی دو بعد دارد اول بعد کلی است که خیلی نیازمند هوش اقتصادی نیست چرا که باید فرصت های اقتصادی را در خارج شناسایی کنیم و دوم گره زدن با اقتصاد داخلی است که نیاز دارد دستگاه های مربوطه وارد عمل شوند.

گلرو گفت: برای دیپلماسی اقتصادی باید بین دستگاه ها یک مرکزیت ایجاد کنیم و به لحاظ ساختاری بهترین دستگاهی که می تواند متولی دیپلماسی اقتصادی ملی باشد وزارت امور خارجه است.

بخش خصوصی میدان دار اصلی دیپلماسی تجاری و اقتصادی باشد

مهدی صادقی شاهدانی رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) هم در ارتباط تصویری با این برنامه گفت: بخش خصوصی باید میدان دار اصلی دیپلماسی تجاری و اقتصادی است.

وی افزود: با توجه به اینکه سال ها موضوع تجارت خارجی آنچنان که باید در دستور کار کشور نبوده است و این فرآیند پیچیدگی دارد، بنابراین تسهیل گری برای بخش خصوصی انجام نشده است.

صادقی ادامه داد: سیاستگذاری باید به گونه ای باشد که شرایط را برای بخش خصوصی در تعامل با کشورهای دیگر تسهیل کنیم ولی تغییراتی را در حیطه سیاستگذاری به طور ماهانه یا چند ماه یک بار مشاهده می کنیم که این بی ثباتی در سیاستگذاری در جایگاه بخش خصوصی در دیپلماسی اقتصادی تأثیرگذار است.

صادقی گفت: سیاستگذار باید دولت باشد ولی سیاستگذاری نباید در اتاق های دربسته صورت بگیرد، زمانی که می خواهیم سیاستگذاری کنیم نظر بخش خصوصی می تواند در تنظیم بهتر سیاست ها به ما کمک کند.

وی افزود: سازمان توسعه تجارت یک سازمان مستقل نیست که تمام اختیارات لازم را داشته باشد و اگر می خواهیم تجارت خارجی کشور و دیپلماسی اقتصادی فعال باشد باید سازمان توسعه تجارتی را با تمام اختیارات تعریف کنیم.

رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) گفت: بخشی از کالاهای ما قدرت رقابت دارند و در این کالاها کشور می تواند جایگاه خودش را در بازارهای هدف تثبیت کند و توسعه صادرات در این کالاها امکان پذیر است اما دسته دیگری از کالاها داریم که کیفیت ندارند یا اگر کیفیت دارند قیمت بسیار بالایی دارند و به لحاظ قیمتی امکان رقابت برای آنها وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد: پالایش صادرکنندگان مربوط به اتاق بازرگانی است و مجموعه اتاق های بازرگانی در این رابطه حساس باشند. هر زمان توانستیم کیفیت را حفظ کنیم و کالاهای ما قدرت رقابت با کالاهای سایر رقباء داشت، خیلی خوب عمل و جایگاه خودمان را در بازار خارجی حفظ کردیم.