به گزارش آتیه آنلاین، اتاق بازرگانی ایران نهمین گزارش پایش تحولات تجاری جهان را منتشر کرد. در این گزارش به بررسی روند رقابت چین و اتحادیه اروپا بر سر چابهار، اقدامات پاکستان برای امضای موافقتنامه ترجیحی با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، تلاش‌های ترکیه برای تجارت با کشورهای دور دست و اقدامات امارات برای توسعه روابط تجاری با ترکیه پرداخته شده است.

بر اساس گزارش منتشر شده توسط اتاق بازرگانی ایران، مقامات ترکیه‌ای از سرمایه‌گذاری امارات در بخش انرژی و به‌ویژه بخش گاز این کشور خبر داده‌اند. البته در این رابطه مسئولان اماراتی هیچ اظهار نظر نکرده‌اند اما این همکاری وقتی اهمیت پیدا می‌کند که بدانیم، ترکیه یکی از بازارهای صادراتی گاز ایران به شمار می‌آید.

بر اساس آمارهای موجود، ایران روزانه ۳۰ میلیون متر مکعب گاز به ترکیه صادر می‌کند و باید دید که همکاری ترکیه و امارات و سرمایه‌گذاری این کشور عربی در بخش انرژی ترکیه چه تاثیری بر روند صادرات گاز ایران خواهد داشت.

گام‌های امارات برای توسعه روابط تجاری با هشت کشور

بر اساس این گزارش، اوایل سپتامبر، مقامات امارات عربی متحده از طرحی برای گسترش روابط تجاری با هشت کشور در یک سال آینده خبرداده‌اند که ترکیه یکی از آنها بود. هفت کشور دیگر شامل هند، بریتانیا، کره جنوبی، اتیوپی، اندونزی اسرائیل و کنیا هستند.

در ادامه این گزارش آمده است: اخیرا یکی از شرکت‌های بزرگ دولتی امارات متحده از سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری در ترکیه خبرداده است. بنابراین می‌توان گفت که روند به سوی بهبود روابط دو کشور و افزایش مبادلات اقتصادی بین ترکیه و امارات است. هر دو کشور می‌کوشند موقعیت خود را در اقتصاد جهانی پس از کرونا بهبود بخشد. از یک سو ترکیه نیاز به افزایش روابط با شرکای تجاری دارد و از طرف دیگر امارات عربی متحده در رقابت با عربستان سعودی می‌کوشد همچنان به‌عنوان هاب لجستیک و تجارت در خاورمیانه باقی بماند و از این منظر به بسط روابط با اقتصاد بزرگ ترکیه نیازمند است.

نگارنده گزارش معتقد است: اما دقت در روند پر فراز و فرود مبادلات اقتصادی امارات و ترکیه در دو دهه اخیر نشان می‌دهد که این مبادلات به شدت از سیاست خارجی دو کشور و کنش‌های ژئوپلیتیک آنها تاثیر پذیرفته است. پیش از وقوع بهار عربی روابط اقتصادی دو کشور به شدت گرم بود، به گونه‌ای که تجارت دو کشور از ۴۴۵ میلیون دلار در ۲۰۰۱ به چهار میلیارد دلار در ۲۰۱۱ یعنی آغاز بهار عربی رسید. به این ترتیب امارات به شریک اول تجاری ترکیه در شورای همکاری خلیج فارس بدل شد و هفت میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ترکیه صورت داد. افزون بر این، توافقی راهبردی میان دو کشور برای سرمایه‌گذاری ۱۲ یمیلیارد دلاری امارات در ترکیه در سال ۲۰۱۲ صورت گرفت.

در ادامه این گزارش به اختلافات سیاسی امارات و ترکیه در بهار عربی اشاره شده است. حمایت ترکیه از اخوان المسلمین در مسیر و مقابله امارات با این جریان و تلاش برای ساقط کردن حکومت مرسی، در ترکیب با اختلافات دیگری باعث شد تا روابط تجاری و اقتصادی دو کشور به شدت افت کند. افزون بر این امارات توافق ۱۲ میلیارد دلاری برای سرمایه‌گذاری ترکیه را لغو کرد. با این وجود دو کشور از سال ۲۰۱۴ به بازسازی روابط دست زدند به گونه‌ای که حجم روابط دو کشوردر سال ۲۰۱۷ به ۱۴.۷ میلیارد دلار افزایش یافت. اما تنش درونی شورای همکاری خلیج فارس در سال ۲۰۱۷ و حمایت ترکیه از قطر باعث توقف این روند و معکوس شدن آن شد، به گونه‌ای که روابط تجاری دو کشور به هشت میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ کاهش یافت.

اولویت منافع اقتصادی در سیاست خارجی

به اعتقاد نگارنده گزارش، اکنون ترکیه و امارات متحده عربی می‌کوشند که به تدریج در رویکردهای سیاست خارجی خود بازنگری کنند و به منافع اقتصادی اولویت بیشتری در سیاست خارجی دهند. امارات می‌کوشد سرمایه‌گذاری در اقتصاد ترکیه را به عنوان اهرمی در روابط با این کشور تقویت کند. به گونه‌ای که در انتخابات سرنوشت ساز سال ۲۰۲۳ این کشور و در کار با دولت آینده، موقعیت مطلوبی داشته باشد. موقعیت مطلوب امارات به‌ویژه از منظر رقابت با قطر که به تدریج مهمترین شریک ترکیه در شورای همکاری خلیج فارس شده است، اهمیت دارد. گسترش روابط اقتصادی ترکیه به ویژه صادرات این کشور با شورای همکاری خلیج فارس و امارات اهمیت ویژه‌ای برای این کشور دارد. با وجود این فراز و نشیب‌ها می‌توان گفت که آینده روابط دو کشور همچنان تابعی از روابط سیاسی آنها خواهد بود.

مشروح این گزارش را اینجا بخوانید.