به گزارش آتیه‌آنلاین، حمایت‌های مختلف تسهیلاتی، قانونی، بیمه‌ای و مالیاتی از کسب و کارهای خانگی و بسط و توسعه زمینه فعالیت افراد در قالب مشاغل خانگی در مقایسه با زمینه‌سازی در ارتباط با اشتغالزایی گسترده در مشاغل مختلف صنعتی و خدماتی، برای دولت‌ها و حتی کارفرمایان در قالب کارآفرینان و سرمایه‌گذاران از لحاظ اقتصادی بسیار به صرفه‌تر بوده و اثرات زودبازده فراوانی را برای کارآفرینان به دنبال دارد.

وظایف کارکردی مشاغل خانگی

در واقع می‌توان اینگونه عنوان کرد که مشاغل خانگی به آن دسته از فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که توسط عضو یا اعضاء خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب و کار، بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش واحدهای مسکونی همجوار شکل می‌گیرد و به تولید خدمت و یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی منجر می‌شود.

در این شیوه فرد شغل خود را به منزل می‌آورد و به جای اینکه هزینه‌های زیادی برای اجاره یا خرید ساختمان بدهد، می‌تواند در منزل کار و شغل خود را به انجام برساند در این نوع کسب و کار ارزش افزوده کالا و خدمات تولید شده نصیب صاحب شغل می‌شود.

بررسی نشان می‌دهد با گسترش روز افزون فناوری‌های نوین به ویژه فناوری دیجیتالی و گسترش فضای مجازی، فرصت‌های زیادی برای شکل‌گیری مشاغل خانگی ایجاد شده است، به طوری که ۲۰ درصد درآمد کشورهای در حال توسعه از مشاغل خانگی به دست می‌آید و نمونه آن کشورهای چین و بنگلادش هستند و باید توجه داشت که کسب و کار خانگی از نظر ایجاد شغل، نوآوری در عرضه محصول یا خدمت موجب تنوع و دگرگونی زیادی در اجتماع و اقتصاد کشور می‌شود.

مشاغل خانگی؛ راهکار مقابله با بیکاری

یک از فواید روی آوردن به حوزه اشتغال خانگی این است جوانان برای گریز از بیکاری و آسیب‌های ناشی از آن با نوآوریهای تازه در حوزه کسب و کار می‌توانند با خلق یک فرصت شغلی تازه و با نگاه به نیاز بازار، ضمن خروج از شرایط بیکاری، معیشت خود را نیز تامین کنند.

در واقع، کسب و کار خانگی، شروع حرکت استقلال‌خواهی است و به طور خاص، زنان به عنوان بخش قابل توجهی از ایجادکنندگان و فعالان حوزه این حوزه، همواره ثابت کرده‌اند که از راه‌های مختلف و فعالیت‌های متنوع متناسب با نیاز روز بازار کار توانسته‌اند کسب درآمد کنند و باید توجه داشت که این قبیل کارها نقش تولیدی داشته و برای عرضه به بازار و در مرحله بعد با وارد کردن مردم به این کار، نقش واسطه بین تولید کننده و خریدار را انجام می‌دهند.

مزایای کسب و کار خانگی

طبیعتاً روی‌آوری به حوزه فعالیت در کسب و کارهای خانگی دارای فواید بسیاری است که آزادی و استقلال عمل بیشتر، ساعات کار انعطاف پذیر، ایجاد تعادل و موازنه بیشتر بین کار و زندگی، پایین بودن هزینه راه انداز، پایین بودن میزان ریسک، داشتن فرصت و زمان بیشتر، تناسب با اقشار مختلف، بالا رفتن بازدهی به علت مشارکت سایر اعضاء خانواد، کاهش هزینه‌های اولیه برای آغاز کسب و کار، معافیت مالیاتی و بسیاری دیگر از فرصت‌ها را شامل می‌شود.

آمارها در حوزه مشاغل خانگی چه می‌گویند؟

محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیش از این در خصوص آمارهای بخش مشاغل و کسب و کارهای خانگی در کشور گفت: در حال حاضر سهم مشاغل خانگی از اشتغال کل کشور بین ۴ تا ۶ درصد است که می‌توان این رقم را افزایش داد. این رقم در تولید ناخالص داخلی بین ۲ تا ۲.۵ درصد است که با توجه به شرایط کرونا در کشور باید با توسعه و تقویت مشاغل خانگی این سهم ارتقا یابد.

وی با اشاره به اینکه بیش از ۳ میلیون نفر به طور رسمی تولید کننده محصولات مشاغل خانگی هستند، از تصویب ۲۰۰۰ میلیارد ریال تسهیلات برای توسعه مشاغل خانگی در سال ۱۳۹۹ خبر داد و گفت: در هشت ماهه سال ۹۹ بیش از ۵۰۰۰ نفر از تسهیلات مذکور استفاده کردند که به ایجاد بیش از ۶۷۰۰ شغل در کشور منجر شده است.

شریعتمداری با اشاره به اینکه آمار حقیقی فعالان و تولیدکنندگان حوزه کسب و کار خانگی قطعا بیشتر از این رقم است و افراد بسیاری به طور غیررسمی در این مشاغل فعالیت دارند، اضافه کرد: بانک مرکزی، پرداخت ۲ هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه سالانه به مشاغل خانگی را تصویب و به وزارتخانه اعلام کرده که بزودی توزیع بانکی-استانی آن توسط وزارتخانه تعیین و به استانها ابلاغ خواهد شد.

روند صعودی پرداخت تسهیلات مشاغل خانگی

وزیر کار با بیان اینکه بیش از ۳۵۰ هزار نفر در بخش خانگی به دنبال دریافت تسهیلات بودند و بخش عمده این افراد را بانوان تشکیل می‌دهند و روند نزولی پرداخت تسهیلات در بخش خانگی متوقف و روند صعودی آغاز شده است، گفت: پرداخت تسهیلات و توسعه اشتغال خانگی در محل زندگی، این امکان را فراهم می‌کند که محصولی تولید شود و گسترش یابد.

شریعتمداری همچنین با بیان این مضوع که در کشورهای توسعه یافته یک لوکوموتیو پیشران، خطی از فعالیت‌های تولیدی راه می‌اندازند و واگن‌های متعددی مثل استارتاپ‌ها که جزو مشاغل خانگی هستند را سازماندهی و زنجیره را تکمیل می‌کنند، اظهار داشت: مشاغل خانگی تنها به تولید محصولات خانگی اختصاص ندارد بلکه فراتر رفته و در خانه‌ها شاهد تولیدهای نوین هستیم.

حمایت ٢ هزار میلیارد تومانی از مشاغل خانگی

ولی اسماعیلی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس یازدهم در هفته جاری با اشاره به جلسه امروز ستاد سامان‌دهی و حمایت از مشاغل خانگی از افزایش سقف کلی تسهیلات قرض‌الحسنه مشاغل خانگی از ٢٥٠ میلیارد به ٢ هزار میلیارد تومان خبر داد و گفت: با استناد به مصوبات جلسه ستاد سامان‌دهی و حمایت از مشاغل خانگی و پیرو پیگیری‌های فشرده و رایزنی‌های انجام شده، اعتبار مصوب شورای عالی اشتغال که تا هفته قبل نهایی و ابلاغ نشده بود امروز با افزایش قابل ملاحظه‌ای به مبلغ ۲۰۰۰ میلیارد تومان توسط بانک مرکزی اعلام شد.

وی همچنین با تایید اینکه بر اساس آنچه تصویب شده قرار است از مبلغ ۲هزار میلیارد تومان، ۳۰ درصد توسط ستاد مشاغل خانگی و ۷۰ درصد توسط استان‌ها و به صورت تسهیلات در اختیار متقاضیان قرار بگیرد، اضافه کرد: این مشاغل ضمن این که امنیت برای خانواده ها به وجود می آورد، از آسیب های اجتماعی می کاهد و در مرحله اول باید در عمل، دولت افزایش سقف تسهیلات خانگی را مورد توجه قرار دهد تا با تامین شغل، جوانان به سمت ازدواج و فرزندآوری گرایش پیدا کنند و البته گفتنی است که اکنون با استانداردهای جهانی در مشاغل خانگی فاصله داریم از این رو  باید برنامه هایی تدوین و به این بخش توجه شود.

تغییر در رویکرد حمایتی از مشاغل خانگی

عیسی منصوری، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیشتر نشست ستاد ساماندهی مشاغل خانگی با اشاره به اینکه ۲۵ میلیون نفر اطلاعات شغلی خود را در سامانه ملی اشتغال و کسب‌وکار وارد کرده‌اند که از این تعداد ۹ میلیون نفر موفق به دریافت کد شغلی شدند، گفت:تمرکز بر روی نهادهایی از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی و جهاد دانشگاهی است تا زمینه مشاغل خانگی را پیگیری کنند از این رو این طرح ملی توسعه مشاغل خانگی در ۹ استان به صورت مقدماتی اجرا شده است.

وی در ادامه با بیان اینکه پیش از این، رویکرد حوزه کسب وکار خانگی منفعل بود و منتظر بودیم تا درخواست کنندگان به دنبال مجوز و تسهیلات بیایند که از این رویکرد به سمت فعال حرکت کردیم و در مرحله اول بانک اطلاعاتی نیاز داشتیم که در همین راستا سامانه ملی اشتغال و کسب و کار شکل گرفت، افزود: در عرصه مشاغل خانگی  اقدامات مهمی برای شناسایی، توانمندسازی، آموزش و اتصال  متقاضیان به بازار کار ایجاد شده و باید اقدامات ارزنده و استمرار این روند را شاهد باشیم تا سیاست‌گذاری خوبی در حوزه اشتغال ایجاد شود.

۷۶ درصد متقاضیان در مشاغل خانگی زنان هستند

بر اساس اظهارات مهناز امامدادی، رئیس دبیرخانه  ستاد مشاغل خانگی نیز در گذشته، حدود ۴۷ درصد در کشور در حوزه صنعت، حدود ۴۳ درصد نیز در حوزه خدمات و ۱۰ درصد در حوزه کشاورزی مشغول  هستند و در اغلب کشورهای توسعه یافته حدود ۱۰ درصد از اشتغال را حوزه مشاغل خانگی تشکیل می‌دهد، این در حالی است که در کشورهای در حال توسعه ۳ تا ۴ درصد از اشتغال کشور مربوط به مشاغل خانگی است که در کشورمان نیز تقریباً همین رقم است.

 وی همچنین می گوید: ظرفیت رسیدن به دو و نیم میلیون شغل در کشور در حوزه مشاغل خانگی وجود دارد و این در حالی است که طی سال های ۹۲ تا۹۹ مجموعا  ۵۲۵  هزار مجوز مشاغل خانگی صادر شده و حدود ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان به ۳۰۰ هزار نفر پرداخت شده  که موجب اشتغال ۳۷۵ هزار نفر در کشور شده است.

 امامدادی با بیان اینکه حدود ۲.۲ درصد از تولید ناخالص داخلی مربوط به محصولات مشاغل خانگی است، اظهار داشت: طی سال‌های ۹۰ تا ۹۹ نزدیک به ۳ میلیون نفر به سامانه مشاغل خانگی مراجعه داشته و ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد یک میلیون و ۶۵۰ هزار نفر موفق به دریافت مجوز مشاغل خانگی شده‌اند و همچنین ۷۷۲ هزار نفر موفق به دریافت تسهیلات شده ‌اند که این تعداد توانستند ۸۵۲ هزار نفر اشتغال ایجاد کند.

وی همچنین درخصوص ترکیب سنی حوزه مشاغل خانگی افزود: ۷۶ درصد متقاضیان در مشاغل خانگی را زنان و ۲۴ درصد  را مردان تشکیل می‌دهند، از ۷۶ درصد زنان نیز بخش اعظم آن  یعنی ۴۸ درصد آنان سرپرست خانوار هستند و به لحاظ سنی نیز ۵۲ درصد از کل متقاضیان بین ۲۰ تا ۴۰ سال و ۴۳ درصد آنان بین ۴۰ تا ۶۰ سال و ۵ درصد آنان نیز ۶۰ سال به بالا هستند.