به گزارش آتیهآنلاین، مسعود منصور در مراسم گرامیداشت روز جهانی مقابله با بیابانزایی اظهار کرد: این روز همه ساله در تاریخ ۲۷ خرداد گرامی داشته میشد اما به دلیل تقارن آن با انتخابات، امروز این مراسم را برگزار میکنیم.
وی افزود: مجموعههای بینالمللی اولین راهبرد توسعه پایدار را ارتقای آگاهی معرفی کردهاند. هر فرد حقیقی و حقوقی که در راستای فرهنگسازی، اطلاعرسانی و آگاهی بخشی در حوزه محیط زیست و منابع طبیعی فعالیت میکند، معنایش این است که در حوزه توسعه پایدار کار میکند.
رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور ادامه داد: در بین کسانی که اطلاع رسانی میکنند، اصحاب رسانه نقش ارزشمندی دارند. در بسیاری از کارهایمان حضور و همراهی این قشر را داشتیم. به همین بهانه یادی میکنیم از دو عزیزی (خبرنگار ایسنا و ایرنا) که در راستای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی در حادثه اخیر جان به جان آفرین تسلیم کردند.
۸۸ درصد کشور در معرض بیابانزایی
این مقام مسئول با نگاهی به وضعیت مناطق بیابانی کشور عنوان کرد: در سال ۹۱ با همکاری دانشگاه تهران و شرکت مدیریت منابع آب، تحقیقاتی انجام شده که نشان میداد بیش از ۸۸ درصد کشور میتواند درمعرض بیابانزایی قرار بگیرد.
وی ادامه داد: ۳۷ میلیون هکتار از کشور در معرض تخریب با شدت زیاد قرار دارد. این مساحت ۲۳ درصد سطح کشور را شامل میشود که بر اساس سه شاخص کاهش پوشش گیاهی، کاهش حاصلخیزی و کاهش ذخایر کربن این سطح به دست آمده است.
منصور افزود: مطالعه کانونهای بحرانی کشور نشان میداد ۱۸۷ منطقه در ۲۲ استان کشور با ۲۹.۵ میلیون هکتار وسعت، در معرض بحران قرار دارند. مطالعات سال ۹۷ نشان میدهد که فرسایش بادی و هجوم شن روان سالانه سه هزار میلیارد تومان خسارت به مناطق زیستی، اراضی کشاورزی، زیر ساختها و غیره وارد میکند.
قدمت ۵۰ ساله بیابانزدایی در ایران
رئیس سازمان جنگلها گفت: موضوع مقابله با بیابان و کارهای بیابانزدایی در کشور قدمتی بیش از ۵۰ سال دارد. سازمان جنگلها در این حوزه سرآمد است. تجارب گرانبهایی در این حوزه داریم. در سطحی حدود هفت و نیم میلیون هکتار کار بیابانزدایی انجام دادیم. در این سطح دو میلیون و ۳۰۰ هزار هکتار نهالکاری، چهار میلیون و ۷۰۰ هکتار بذرکاری و بذرپاشی، حدود ۳۰۰ هزار هکتار مالچ پاشی و ۴۶۰ هزار هکتار مدیریت رواناب انجام دادیم.
منصور عنوان کرد: سال قبل که مراسم روز گرامیداشت مقابله با بیابانزایی برگزار شد، چند قول دادیم. بنا داشتیم غیر از این رویکردها، به دنبال نوآوری در این حوزه باشیم. برای مناطق بیابانی به خصوص جاهایی که احیا شده بود، مدل مدیریت خاصی نداشتیم. در حال حاضر این مدل تدوین و ابلاغ شده است.
منصور افزود: این مدل در سال ۹۹ به تصویب شورای عالی جنگل رسید و به همه استانها ابلاغ شد. مدیریت مبتنی بر مشارکت جوامع محلی با کاربری متجانس مثل اکوتوریسم؛ پرورش شتر و نیروگاه بادی و خورشیدی را مصوب و ابلاغ کردیم. ۵۰ هزار هکتار را هم توزیع استانی کردیم که این مدل اجرا شود.
وی عنوان کرد: سال قبل روز گرامیداشت مقابله با بیابانزایی سامامنه ثبت تجارب موفق در حوزه بیابان رونمایی شد که با استقبال مواجه شد. ۹۵ تجربه گرانسنگ از اشخاص مختلف اعم از اساتید دانشگاه و غیره در این سامانه از سال گذشته بارگذاری شد. برخی از این تجارب داوری شد و از تعدادی از آنها امروز تقدیر میشود.
ورود مالچ جدید به عرصه بیابان
منصور گفت: دستورالعملهایی برای مالچ پاشی، مدیریت رواناب، بادشکن و غیره در دفتر بیابان وجود داشت که ۱۰ تا ۲۰ سال به روز رسانی نشده بود. با توجه به شرایط جدید و تکنولوژی روز، تمام دستورالعملها توسط دفتر بیابان بازنگری شد که بعضا ابلاغ یا در حال ابلاغ است. در حال حاضر تمام عملیات بیابانزدایی به صورت رقومی دارای نقشه شد.
رئیس سازمان جنگلها بیان کرد: یکی از دغدغههای زیست محیطیها بحث استفاده از مالچ نفتی بود. در سال ۹۸ در این رابطه حواشی ایجاد شد. در سال ۹۹ یک تنفس یکساله به بحث مالچ پاشی دادیم. معاون آبخیزداری مرتع و امور بیابان موظف شد با کمک دانشگاه و صاحبنظران و غیره، شاخصهای استفاه از مالچهای نفتی را بازنگری کند.
منصور گفت: با پروتکل جدید طراحی شده؛ میزان سطح مالچ پاشی تقریبا به نصف کاهش یافت و در حال حاضر در ۳۲ هزار هکتار از عرصههای طبیعی لازم شد که مالچ پاشی انجام شود. در حال حاضر خوزستان از جمله استانهایی است که باید از لیست مالچ نفتی خارج شود.
وی افزود: با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری، بحث استفاده از مالچ جایگزین با سرعت دنبال شد. دو مالچ نهایی شده است که میتواند وارد اجرا شود. از آنجا که مالچ نفتی را رایگان دریافت نمیکنیم، از نظر اقتصادی هم مالچ بنتونیتی که دکتر جلالیان زحمت آن را کشیدند؛ نتایج مثبت داشته و کاملا میتوان روی آن حساب کرد. فکر میکنم از سال ۱۴۰۰ این مالچ از حالت پایلوت خارج شده و به حالت فراگیر تبدیل شود.
رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور تدوین تاریخ شفاهی بیابان را یکی ازاقدامات در دست انجام دفتر بیابان معرفی کرد که به زودی گزارش نهایی آن اعلام میشود.
نظر شما