به گزارش آتیه‌آنلاین، نرخ بیکاری معمولا به‌صورت یک موج، پشت‌سر شاخص‌های دیگر حرکت می‌کند. اگر اقتصاد رونق بگیرد انتظار داریم که به دنبال آن بیکاری کم شده و رونق اشتغال و تولید هم اتفاق بیافتد. همچنین این‌طور نیست که اول بیکاری زیاد شود و بعد وارد رکود شویم. به همین دلیل معمولا فرض می‌شود که موج بیکاری قابل پیش‌بینی و پیش‌گیری است.

به طور حتم یکی از شاخص‌های اساسی حوزه اقتصاد و برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های اشتغال، نرخ بیکاری در سال و مقایسه آن با سال‌ها و فصول متفاوت است. دولتمردان، سیاستگذاران و اقتصادانان در تصمیم‌سازی‌های حوزه اشتغال در بخش‌های مختلف و سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها آمار خروجی نرخ بیکاری را در کشور و استان‌های مختلف در نظر گرفته و برای تمرکز بر اشتغال‌زایی در حوزه‌های گوناگون و چگونگی گسترش آن در سطح کشور تصمیم‌گیری می‌کنند.

البته تصمیم‌سازی حوزه اشتغال علاوه بر توجه ویژه به نرخ بیکاری، از مولفه‌ها و فاکتورهای دیگری مانند پتانسیل سرمایه‌گذاری، آموزش مهارت، ویژگی‌های امنیتی، وجود مواد اولیه در بخشی از تولیدات مانند سیمان در محل‌های خاص، پذیرش و زمینه‌سازی سرمایه گذاری و اشتغالزایی و دیگر فاکتورها بستگی دارد.

نرخ بیکاری جمعیت ١٥ ساله و بیش تر ٩,٧ درصد است

بر اساس آخرین داده‌های انتشار یافته از مرکز آمار ایران، بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که نرخ بیکاری کشور در زمستان سال گذشته نسبت به فصل مشابه در سال قبل از آن (زمستان١٣٩٨) ١,٥ درصد کاهش یافته است.

بررسی نرخ بیکاری افراد ١٥ ساله و بیش‌تر نشان می‌دهد که ٩,٧ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (زمستان ١٣٩٨)، ٠.٩ درصد کاهش یافته است.

در زمستان سال گذشته، به میزان ٤٠,٩ درصد جمعیت ١٥ ساله و بیش‌تر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل از آن ١.٥درصد کاهش یافته است.

جمعیت شاغلین ١٥ ساله و بیشتر در این فصل ٢٣ میلیون و ١٣٥ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ٣٠٠ هزار نفر کاهش داشته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که در زمستان ١٣٩٩، بخش خدمات با ٥٠,٤ درصد بیش­‌ترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده‌اند. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ٣٣,٨ درصد و کشاورزی با ١٥.٨ درصد قرار دارند.

بررسی نرخ بیکاری گروه سنی ١٨ تا ٣٥ ساله نیز نشان می‌دهد که در زمستان ١٣٩٩، ١٦,٨ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. این در حالی است که تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به زمستان ١٣٩٨، به میزان ١.٠ درصد کاهش یافته است.

کاهش نرخ بیکاری نشان‌دهنده برنامه ریزی اثربخش

یکی از نشانه‌های برنامه‌ریزی و اقدام اثربخش در زمینه‌های مختلف اقتصادی و اشتغال، توجه و استناد به نرخ بیکاری رسمی منتشر شده از مراکز آماری است و این مهم حاکی از آن است که تصمیم سازی‌های حوزه اشتغالزایی و سرمایه‌گذاری در این زمینه تاثیرات لازم را داشته و نهایتاً خروجی موفق نرخ بیکاری را در جهت کاهش در بر داشته است.

کاهش نرخ بیکاری در کشور در فصول مختلف در مقایسه با مدت زمان مشابه یا کاهش در برخی مناطق کشور همواره نکته‌ای قابل استناد در ارتباط با برنامه‌ریزی‌های صحیح و کارآمد است.

با توجه به اینکه موضوع اشتغالزایی یکی از اساسی ترین موارد مورد نظر در حوزه سیاست گذاری های کشور در دهه های گذشته بوده و البته به استناد آمار این مهم همچنان نیز از اصلی ترین مشکلات پابرجا در کشور است، نظر به اثرگذاری کاستی‌های حوزه اشتغال در حوزه های مختلف معیشت، رفاه، فقر، بزهکاری اجتماعی و دیگر فاکتورهای زندگی اجتماعی، این شاخصه باید در مرکز توجه سیاست گذاری های کلان باشد که نیازمند عزم همه جانبه در مسیر اشتغالزایی از سمت نهادهای ذیربط بوده و شاید بی ارتباط نباشد که آینده کشورها را در گرو تمرکز دولت ها بر موضوع اشتغال بدانیم.

نوسان نرخ بیکاری از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۸

حرکت سینوسی و نوسان نرخ بیکاری از سالهای ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۸ بر مبنای جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر و همچنین جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر در کشور بر اساس تعاریف مختلف واژه "بیکار" علاوه بر فاکتورهای مهم اثرگذار در اندازه گیری این شاخص مانند اتفاقات سیاسی و اجتماعی کشور در طی این سالها، نشان از نوسان برنامه ریزی ها و تصمیم سازی های این حوزه در کشور است.

این آمار به گونه ای است که در حوزه جمعیت فعال ۱۰ ساله و بیشتر، کمترین نرخ بیکاری در این بازه زمانی مربوط به سال ۱۳۷۵ با ۹.۱ درصد و بیشترین آن در سال در سال ۱۳۹۰ با عدد ۱۴.۸ است.

همچنین در ارتباط با جمعیت فعال ۱۵ ساله و بیشتر کمترین و بیشترین آمار در بازه زمانی سالهای ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۸ به ترتیب ۸.۶ در سال ۱۳۷۵ و ۱۴.۷ در سال ۱۳۹۰ است.

نرخ بیکاری اعلامی از طرف مرکز آمار ایران در خصوص زمستان ۱۳۹۹ نیز با رقم ۹.۷ نیز یکی از بهترین آمارهای ثبت شده در بیش از دو دهه گذشته است.  

جدول زیر نشاندهنده تحولات جمعیت فعال کشور طی سالهای ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۸ است.