​​​​​​به گزارش آتیه آنلاین، در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و حتی در کشورهای در حال توسعه، اشتغال خانگی و برنامه ریزی در خصوص این نوع اشتغال مورد توجه گسترده دولت ها و حتی بخش خصوصی قرار گرفته است.

مشاغل خانگی به سبب مزایای ویژه ای مانند حذف هزینه های رهن و اجاره کارگاه و یا رفت و آمد به محل کار به شکل خاص باید مورد نیمی از جامعه که بانوان باشند قرار گیرد و توازن بین مسئولیت خانوادگی زنان و موضوع مهم اشتغال آنان از دلایل روی آوردن زنان به انجام مشاغل خانگی است.

با در نظر داشتن مزایای انگیزشی اشتغال خانگی و نقش اثربخش آن در تولید و اقتصاد و ویژگی در دسترس بودن آن در مقایسه با اشتغال بیرون از منزل و همچنین توجه به این نکته که با اندکی تراوشات فکری و داشتن ذهن خلاق در زمینه تولید می توان کارآفرین مشاغل خانگی نیز بود، لزوم توجه و برنامه ریزی مسئولان مرتبط و دولت ها در این خصوص بیشتر از همیشه احساس می شود.

کسب و کار خانگی یاری‌رسان دولت ها در ایجاد اشتغال

گاه با بررسی و استعداد سنجی و یا شرکت در دوره های آموزشی فنی، توانمندی های لازم برای اشتغال خانگی بروز پیدا کرده و با حمایت های مجوزی و تسهیلاتی دولت براحتی می توان تولیداتی را در قالب مشاغل خانگی به بازار عرضه داشت و سهمی در اقتصاد و تولید کشور ایفا کرد.

نکه مهم دیگری که باید بیش از افراد مورد تمرکز دولت ها قرار گیرد، توانایی پوشش بخشی از بار اشتغال کشور توسط ایجاد مشاغل خانگی است. تسهیل شرایطی نظیر آموزش، صدور مجوزهای قانونی لازم برای فعالیت و در اختیار قرار دادن تسهیلات با سود پایین و حمایت پس از تولید، نکاتی است که در زمینه ایجاد اشتغال پایدار خانگی تاصیرگذار بوده و باید انگیزه ای برای دولت ها و حتی بخش خصوصی برای ورود به مبحث اشتغال خانگی باشد.  

طرح حمایت از مشاغل خانگی  و اشتغال ایجاد شده

طرح حمایت از مشاغل خانگی در سال ۱۳۹۵ توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح و در ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی تصویب و کلید خورد. هدف اصلی طرح مذکور  ایجاد و تثبیت اشتغال از طریق توسعه کسب و کارهای خانگی عنوان شده است.

طرح مورد نظر از نیمه دوم سال ۹۶ بصورت پایلوت در ۹ استان کشور عملیاتی شده و با توجه به نتایج مثبت آن با پیشنهاد معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری  برای ۶۲۰۰ زن سرپرست خانوار در ۲۴ استان به اجرا درآمد. گفتنی است که اجرای آن به دستور وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ۳۱ استان در جریان کار قرار گرفته است.

در نتیجه اجرای این طرح حمایت از مشاغل خانگی برای  ۲۰هزار نفر از متقاضیان این طرح در ۹استان حدود ۱۷۶۴۵ فرصت شغلی ایجاد شده است. گفتنی است که اجرای این طرح در مراحل اولیه بوده و اهداف آن هنوز بصورت کامل تحقق نیافته است.

برآوردهای انجام شده در خصوص اشتغال ایجاد شده در برنامه توسعه مشاغل خانگی نشان می دهد که از سال ۹۶ تا انتهای شهریور ۹۹ تعداد ۱۶۵ هزار فرصت شغلی جدید ایجاد شده که سهم زنان ۸۱ درصد و سهم مردان ۱۹ درصد عنوان شده است.

شایان ذکر است که در نتیجه اجرای قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی در شش ماه ۱۳۹۹ تعداد ۲۱.۵۲۰ نفر اشتغال ایجاد شده است که زنان با تعداد ۱۷.۸۹۰ نفر اشتغال و به عبارتی سهم ۸۳.۱ درصدی چندین برابر مردان دراین مهم نقش آفرینی کرده اند.

بر اساس گزارش وزارت تعاون، کارورفاه اجتماعی در طرح ملی نوین توسعه مشاغل خانگی نیز در شش ماه سال ۱۳۹۹ تعداد ۲۸.۲۵ شغل ایجاد شده است.

سیر نزولی نرخ بیکاری با اشتغال خانگی

توجه به نرخ بیکاری که در  پاییز امسال عدد ۹.۴ را نشان می دهد و از جمعیت بیش از ۶۲ میلیون نفری ۱۵ ساله و بیشتر کشور  بیشتر از ۳۶ میلیون نفر را شامل می شود، لزوم اشتغالزایی و حمایت از طرح های اشتغالزا در سطح کشور تحت عناوین مختلف اعم از طرحهای اشتغالزای خانگی بسیار با اهمیت جلوه داده و بیشتر از بخش خصوصی باید در تصمیم گیری ها مورد توجه دولت ها و مجلس و نهادهای مرتبط دیگر قرار گیرد.

با استناد به آمارهای رسمی کشور از جمله مرکز آمار ایران، بیکاری دو برابری زنان نسبت به مردان موضوعی غیر قابل انکار است. شاید متولیان امر اشتغال در بخش های دولتی و خصوصی با در نظر داشتن توانمندیها و انگیزه بالای زنان در اشتغال و فعالیت باید نقطه اتکای امر اشتغال را به حوزه اشتغال خانگی و البته با تمرکز بر توانمندی های زنان در نظر داشته باشند.

کسب و کار خانگی یک اشتغال واقعی است

با نگاهی به شاخص ها، مزایا، انگیزه ها و ابعاد مختلف کسب و کار خانگی و البته فاکتورهای انجام کار خدماتی و تولیدی با هدف فروش بصورت شخصی و یا به واسطه و ارائه در بازار فروش و  کسب درآمد و گذران معیشت از این طریق به عنوان شغل اول یا دوم براحتی می توان دریافت که کسب و کار خانگی با داشتن مزایای فراوان در ایجاد اشتغال و درآمد پایدار بخوبی عمل کرده و می تواند کسب و کار عادی و همیشگی افراد تلقی یابد.

بخش دیگری از مزایای کسب و کار خانگی رامی توان در مواردی همچون آزادی و استقلال عمل بیشتر، ساعات کاری انعطاف پذیر، ایجاد تعادل و موازنه بیشتر بین کار و زندگی، پایین بودن میزان ریسک، امکان کارکردن پاره وقت، راحت تر بودن تربیت فرزندان و نیز داشتن فرصت و زمان بیشتر در انجام امور زندگی دانست.

معایب کسب و کار خانگی

البته هر کاری به طور طبیعی معایبی را نیز داراست و مشاغل خانگی نیز با مشکلاتی روبرو است که عدم توجه کافی قانون‌گذارن و دولت ها، عدم درآمدزایی مکفی و یافتن بازار فروش مناسب از جمله این معایب است که حتما با تصمیم سازی های مناسب دولتی در این خصوص می توان رفع مشکلات را شاهد بود.

البته استفاده از ظرفیت های فضای مجازی در یافتن بازار فروش محصولات تولید شده و کسب سهمی مناسب از فروش بازار در حوزه کسب و کار خانگی در سالهای اخیر بسیار موفقیت آمیز بوده و حتی نمونه های بسیار خوبی مناسبی را در کشور در این زمینه می توان مثال زد.

نویسنده: احسان احمدی