فقرزدایی و رفاه در جغرافیای ایران

در چهارمین نشست از سلسله نشست‌های گفتمان‌سازی عدالت اجتماعی فراگیر، موضوع «فقرزدایی و رفاه در جغرافیای ایران» مطرح و بررسی شد.

به گزارش آتیه آنلاین به نقل از مرکز روابط عمومی و امور بین الملل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، «حامد قادرمرزی» مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در نشست گفتمان‌سازی عدالت اجتماعی فراگیر، توضیحاتی درباره پیش شرط‌های ایجاد عدالت اجتماعی ارائه کرد.

وی گفت: رویکرد جغرافیایی به توسعه تشکیل توازن منطقه‌ای تاکید دارد، که این موضوع نیز از پیش شرط‌های گسترش عدالت اجتماعی است.

قادرمرزی با ارائه تعریفی از فقر گفت: فقر پیامد توزیع نابرابر ثروت در کشور و مانع جدی برای پیشرفت جوامع است. انحصاری شدن ثروت به معنای محروم شدن اکثریت جامعه از حداقل‌های زیستی است.

مدیر عامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر با اشاره به بندهای قانون اساسی در خصوص رفع فقر، بیان کرد: خوب است که گفتمان مشترک ما در زمینه مبارزه با فقر و ایجاد رفاه، قانون اساسی باشد.

وی همچنین درباره موضوع فقر در جغرافیا گفت: جغرافی‌دانان فقر را در ارتباط با عوامل محیطی ارزیابی می‌کنند؛ شرایط اقلیم، خاک، آب، پوشش گیاهی و ... که باعث ظهور رفتار و فرایندهای زندگی می‌شوند.

قادرمرزی ادامه داد: در حقیقت فقر در دنیای امروز ناشی از جغرافیا نیز هست و محیط بستر ساز شکل‌گیری فقر در ابعاد مختلف است و این موضوع در ایران که یکی از کم بارش‌ترین کشورهاست اهمیت دارد. جغرافیای فقر به بررسی نسبیت فقر در قلمروهای سرزمینی می‌پردازد و از این نگاه فقر به عنوان پدیده چند وجهی مبین اثرات محیطی و عملکرد نادرست سازوکارهای توزیع درآمد و ثروت در درون ساختار اقتصادی و اجتماعی جوامع است که نمود آن در فضا عینیت پیدا کرده است. بنابراین برای گسترش عدالت در هر جامعه‌ای نیازمند داشتن نگاه و رویکرد جغرافیایی با محور قرار دادن عدالت منطقه‌ای هستیم. ‌

مدیر عامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر اضافه کرد: رویکرد جغرافیایی به فقر علاوه بر ترسیم نقشه تفاوت‌های موجود، به تشکیل زنجیره ارزش استفاده از ظرفیت‌های نسبی هر منطقه، تعیین مناطق هدف و تشکیل توازن منطقه‌ای تاکید دارد، که این هم از پیش شرط‌های گسترش عدالت اجتماعی است.

او با اشاره به نقش‌های این صندوق در ایجاد عدالت اجتماعی توضیح داد: اساساً گسترش بیمه‌های اجتماعی در دنیا برای تحقق عدالت اجتماعی است زیرا با تامین معیشت افراد در زمان‌های خاص استقلال مالی آنها حفظ و کرامت انسانی آنها تقویت می‌شود.

قادرمرزی با تاکید بر اینکه بیمه اجتماعی یکی از شاخص‌های توسعه یافتگی است، گفت: صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در راستای عملیاتی کردن سیاست‌ها و برنامه‌های مبتنی بر قانون اساسی مبنی بر فقرزدایی و ایجاد رفاه برای جامعه هدف می‌تواند شاخص‌های توسعه انسانی و عدالت اجتماعی - اقتصادی را در پهنه سرزمین ملی تقویت و ارتقا دهد.

فقرزدایی بدون توجه به ویژگی‌های مناطق ممکن نیست

«کوثر کریمی‌پور» مدیر سیاستگذاری اجتماعی یونیسف در ایران در ادامه این نشست بیان کرد: فقرزدایی بدون درنظر گرفتن مناطق جغرافیایی خاص و ویژگی های منحصربه فرد آن جواب نخواهد داد.

کریمی‌پور با اشاره به لزوم توجه به عوامل مختلف برای تعریف فقر چندبعدی در یک منطقه خاص گفت: بسته استاندارد مشکل فقر و محرومیت را حل نمی کند باید فضا و جغرافیای خاص هر منطقه در نظر گرفته شود.

وی همچنین با تأکید به اهمیت توجه به ویژگی‌های خاص هر منطقه برای حل معضل فقر در آن گفت: بیشتر تصمیمات ما برای حل مشکلاتی نظیر فقر از مرکزگرفته می‌شود و همین است که کار را سخت می‌کند.

مدیر سیاستگذاری اجتماعی یونیسف در ایران با اشاره به موضوع مهم «عدالت فضایی» توضیح داد: با تلفیق دو عامل درآمد فردی و خانوار و محل زندگی فرد و در واقع با درنظر گرفتن فرد در جغرافیا، می‌توان به نتایج جالبی رسید که تحت عنوان مولفه عدالت فضایی تعریف می‌شود.

وی تأکید کرد: عدالت فضایی نیازمند در نظر گرفتن نیازهای خاص هر جغرافیا است و مداخلات باید بر اساس این نیازها تعریف شوند.

لزوم کاهش تورم در ساختار اقتصادی

«حبیب جباری» معاون امور برنامه‌ریزی، نظارت و آمایش سرزمین سازمان برنامه و بودجه کشور در این نشست گفت: فقرا از ساختار اقتصادی جز کاهش تورم چیز دیگری نمی‌خواهند لذا سیاست‌های اقتصادی باید در این راستا باشد و از شوک درمانی پرهیز شود چرا که هر شوک سبب افزایش فقر می‌شود.

وی با اشاره به موضوع فقر چندبعدی بیان کرد: فقر چندبعدی شامل ابعاد مختلفی مانند آموزش، سلامت، استانداردهای زندگی و عوامل زیست‌محیطی و فضایی است و در ایران دو موضوع مسکن و شغل نیز دو بعد مهم است که به فقر چندبعدی اضافه شده و باید به شکل جدی با توجه به ویژگی‌های کشور ایران مورد بررسی قرار گیرد.

جباری با اشاره به تجربه موفق کشورهای چین و هند در کاهش فقر گفت: ایران نیز باید سیاست‌های خود را بر اساس شرایط خاص کشور و مناطق مختلف آن تنظیم کند و ضمن تجدید نظر در شاخص‌های فقر چند بعدی برای انطباق با شرایط محلی و برنامه‌ریزی هدفمند و مبتنی بر عملکرد برای کاهش فقر، سیاست‌های مؤثر طراحی و اجرایی کند.

وی با تأکید بر اهمیت هدفمندبودن هزینه‌ها برای مقابله با معضل فقر بویژه در استان‌های کم برخوردار بیان کرد: سرمایه‌گذاری و تخصیص اعتبارات برای مقابله با فقر باید هدفمند و دقیق باشد. ما باید بدانیم که قرار است در چه استانی و با چه رویکردی با فقر مقابله کنیم.

معاون امور برنامه‌ریزی، نظارت و آمایش سرزمین سازمان برنامه و بودجه کشور با اشاره به موضوع فقر فضایی گفت: یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی که در مناطق محروم وجود دارد فقر فضایی و بن بست فضایی فقر است. مردمی که در سیستان و بلوچستان زندگی می‌کنند و مجاور مرز هستند، با جبر جغرافیایی در آن منطقه حضور دارند و زندگی می‌کنند و علی رغم همه مشکلات، امکان ارتباط این مردم با آنسوی مرز نیز وجود ندارد. علاوه بر این، برخی مناطق تله فضایی پرورش افراد محروم و فقیر را در خود دارند و افراد در این تله می افتند و در این مناطق فقیر بار می آ یند.

او همچنین با اشاره به نقش بی بدیل تغییرات اقلیمی روی بازتولید فقر تاکید کرد و افزود: با هر تغییر اقلیمی، فقر بازتولید می‌شود بنابراین باید مدیریت یکپارچه در زمینه محیط زیست در نظر گرفته شود و تغییرات اقلیمی در موضوعات سیاست‌گذاری و مدیریتی ما مورد توجه قرار گیرد.

شکاف‌های اقتصادی و اجتماعی بین جوامع شهری و روستایی

«محسن مردعلی» عضو هیأت مدیره و جانشین مدیرعامل بنیاد علوی در این نشست با تاکید بر پیشرفت در تأمین زیرساخت‌ها در مناطق روستایی کشور گفت: هنوز شکاف‌های اقتصادی و اجتماعی فراوانی میان جوامع شهری و روستایی وجود دارد که باید با رویکرد توانمندسازی محرومین و توسعه پایدار در مناطق محروم به آنها پرداخته شود.

وی با اشاره به روندهای اقتصادی کشور بیان کرد: اختلاف درآمد مناطق روستایی و شهری به شدت افزایش یافته است که این موضوع مهاجرت را تشدید می‌کند،

مردعلی تأکید کرد که مشکل اساسی در مناطق محروم به دلیل فراهم نشدن درآمد، آموزش، سلامت و کیفیت خدمات است و این عوامل باعث مهاجرت جمعیت روستاها به شهرها شده است لذا بنیاد علوی با رویکردی تحولی، سندی را آماده کرده است که دلایل مهاجرت و عدم ماندگاری را بررسی می‌کند. این سند بر پیشرفت اقتصادی با رویکرد اشتغال، ارتقای عدالت آموزشی، توسعه سلامت، و ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز متمرکز است.

سهم مناطق از تولید ناخالص داخلی کشور باید تعدیل شود

«محمدرضا سپهری» پیشکسوت حوزه بازارکار با بیان اینکه باید جدول سهم مناطق از کشور تعدیل شود، گفت: برخی از استان های کشور سهم بالایی از GDP و برخی سهم پایین تری دارند.

رئیس اسبق موسسه کار و تامین اجتماعی با اشاره به لزوم بهره‌گیری از تجربیات جهانی برای مقابله با فقر بیان کرد: باید اختیارات مناطق افزایش پیدا کند و این به توسعه منطقه‌ای و رفع محرومیت کمک می‌کند. ما با وجود همه مشکالت و عدم موفقیت، الگوهای توسعه منطقه‌ای موفقی نیز در کشور داشته‌ایم و باید همین الگوها را ادامه دهیم.

وی افزود: در کنار اینها، باید بانک اطلاعاتی جامعی ایجاد شود تا همپوشانی فعالیت نهادها کمتر شود و منابع در مسیر درست تری صرف شوند.

سپهری ادامه داد: اگر سیاست‌های فقرزدایی از این سلسله نشست‌های علمی استخراج و به نهادهای تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر منتقل شود، اتفاقات خوبی برای مقابله و رفع محرومیت و فقر در کشور خواهد افتاد.

مدرسه سیاست‌گذاری در حوزه اجتماعی در مؤسسه کار و تأمین اجتماعی

«ابراهیم صادقی‌فر» رئیس موسسه کار و تامین اجتماعی در این نشست، با بررسی برنامه‌های پیشین توسعه گفت: موسسه کار و تامین اجتماعی به عنوان نهاد علمی، مشورتی و تصمیم‌ساز، نشست های «گفتمان‌سازی عدالت اجتماعی فراگیر» را با حضور همه ارگان‌های مسئول در این ارتباط اعم از سیاست‌گذار، مجری، محقق و با بهره‌مندی از مطالعات بین‌المللی و مشارکت بیش از ۲۵ دستگاه برگزار می‌کند.

وی افزود: در پایان این نشست‌ها با اشتراک تجربه و دانش، بیانیه سیاستی موثر و مفیدی را در اختیار سیاستمداران قرار خواهد داد.

رئیس موسسه کار و تامین اجتماعی با اشاره به برگزاری نشست‌های علمی مرتبط در حوزه ماموریت‌های وزارت کار بیان کرد: ما سعی می‌کنیم به جایی برسیم که یک مدرسه سیاست‌گذاری در حوزه اجتماعی در مؤسسه کار و تأمین اجتماعی داشته باشیم و بتوانیم موضوعات مختلف را تبیین کنیم و سیاست‌های مبتنی بر آن را به دولت پیشنهاد دهیم.

موسسه کار و تامین اجتماعی در راستای بهره‌گیری از ظرفیت‌های نخبگانی و دانش انباشته در کشور و نیز توجه به تجربیات بین‌المللی نشست‌های علمی و تخصصی در حوزه ماموریت‌های وزارت کار برگزار می‌کند.

برگزاری سلسله نشست‌های «گفتمان‌سازی عدالت اجتماعی فراگیر از جمله این برنامه‌ها است؛ پس از برگزاری نشست اول با عنوان «افق‌گشایی موضوع فقر»، نشست دوم با عنوان «فقرزدایی و رفاه در آینه سلامت»، نشست سوم با عنوان «فقرزدایی و رفاه در آینه آموزش» چهارمین نشست علمی با عنوان «فقرزدایی و رفاه در جغرافیای ایران» برگزار شد.

کد خبر: 77791

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 3 + 2 =