برنامه‌های حوزه فناوری اطلاعات با توجه به ارائه خدمات غیرحضوری و اجرای طرح ۳۰۷۰ که از دو سال گذشته آغاز شد، سرعت و شتاب بیشتری به خود گرفت. اهم این برنامه‌ها شامل چه مواردی بود و طرح ۳۰۷۰ چه مزایایی را به دنبال داشت؟
سازمان تأمین‌اجتماعی در راستای اهداف چندجانبه نسبت به اجرای طرح خدمات غیرحضوری اقدام کرده است، اما سهولت در ارائه خدمات و رفاه بیشتر مخاطبان به عنوان هدف کلیدی طرح، محور توجه قرار گرفته است. همچنین اجرای این طرح منجر به کاهش تردد در مراکز اجرایی، تبادل اطلاعات با سایر سازمان‌ها و ارگان‌ها به منظور اقدامات صحت‌سنجی و متمرکزسازی سیستم‌های جزیره‌ای با رویکرد برقراری ارتباط سامانه‌ها با یکدیگر شده است. با اجرای این طرح، اهداف دیگری نیز رقم خورد؛ از جمله مکانیزاسیون فرایندهای اجرایی، بهبود فرایندهای پیاده‌سازی، تسریع در اجرا و رعایت الزامات دولت الکترونیک به وقوع پیوست.
خوشبختانه روند اجرای طرح بسیار موفقیت‌آمیز بود و در حال حاضر تأمین‌اجتماعی بیشترین خدمات خود را به صورت غیرحضوری ارائه می‌کند. طرح ۳۰۷۰ نیز از سال ۱۳۹۹ با هدف کاهش مراجعه حضوری مخاطبان سازمان به واحدهای اجرایی آغاز شد تا بتواند با ارائه ۳۰ خدمت به صورت غیرحضوری، حداقل از ۷۰ میلیون‌بار مراجعه حضوری ذی‌نفعان سازمان را به واحدهای اجرایی کاهش دهد که این طرح نیز بسیار موفقیت‌آمیز بود.

روند توسعه خدمات غیرحضوری، چگونه است و مهمترین برنامه‌های تکمیلی این طرح را چه مسائلی تشکیل می‌دهد؟
ابتدا باید تأکید کنم توسعه خدمات غیرحضوری، روندی شتابناک در پیش گرفته و برای تکمیل سرویس‌های پرمخاطب، تعداد دیگری از خدمات برای الکترونیک شدن، در شش ماه دوم سال در دستور کار قرار گرفته بود که در حال حاضر برخی از آن‌ها به مرحله اجرایی رسیده است. خدماتی مانند سرویس‌های اعلام حادثه، تعمیم پرداخت حق‌بیمه عوارض ساختمانی شهرداری، عملیاتی شدن لیست متمرکز حق‌ بیمه و توسعه خدمات پرداخت حق‌بیمه سوابق کسری از ماه از جمله این برنامه‌های تکمیلی به شمار می‌رود. همچنین امکان ثبت و دریافت تعهدنامه برای برقراری مستمری نوادگان اناث بازماندگان، ثبت درخواست تسهیلات به مستمری‌بگیران، سرویس تمدید کارت هوشمند رانندگان و اخذ و پرداخت فیش حق‌ بیمه کارگران ساختمانی بخش دیگری از این خدمات را شامل می‌شود.
علاوه بر آن، خدمات دیگری نیز وجود دارد که در حوزه خدمات غیرحضوری جای می‌گیرد که از جمله آن می‌توان به ثبت‌ درخواست اعتراض به مختومه شدن وضعیت کارگران ساختمان، ثبت درخواست بازرسی و اعلام نشانی (محل سکونت- محل اشتغال) مرتبط با کارگران ساختمانی، متمرکزسازی بیمه‌های توافقی (صندوق بسیجیان- شرکت آویدا، پیک فردا و...) و انتقال حق‌بیمه از سازمان به سایر صندوق‌ها اشاره کرد. سوی دیگر خدمات غیرحضوری شامل معرفی متقاضیان بیمه‌شدگان مشاغل آزاد و اختیاری به معاینات پزشکی، توسعه سیستم جامع کمیسیون‌های پزشکی، دریافت خدمات برخط پلیس مهاجرت (بیمه‌شدگان ایران خارج از کشور)، دریافت سرویس برخط استعلام انحصار وراثت از قوه قضاییه است که محقق خواهد شد.
خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی در فضای الکترونیک به روش‌های گوناگون قابل دسترسی است و تأمین‌اجتماعی علاوه بر ایجاد وب‌سایت، اخیراً اپلیکیشن «تأمین اجتماعی من» را برای سهولت در دسترسی به خدمات تهیه کرده است...
بله. برنامه کاربردی خدمات غیرحضوری سازمان در دو نسخه (Android) و (PWP) همزمان با هفته تأمین‌اجتماعی در تیرماه سال ۱۴۰۱ منتشر شد و تمامی بیمه‌شدگان، مستمری‌بگیران و کارفرمایان می‌توانند با مراجعه به آدرس (hamrah.tamin.ir) و دریافت برنامه کاربردی مذکور، از ۳۰ خدمت ارائه شده در این سامانه از جمله مشاهده سوابق، درخواست انواع کمک‌هزینه‌های کوتاه‌مدت، هدیه ازدواج، انعقاد قرارداد بیمه دانشجویان، مشاهده سوابق تجویز نسخ الکترونیک، نمایش احکام و فیش حقوقی مستمری‌بگیران، خدمات کارفرمایی و... بهره‌مند شوند.

میزان استقبال از این اپلیکیشن چقدر است و چه قابلیت‌های جدیدی به آن افزوده خواهد شد؟
در مدت محدود انتشار این برنامه، بیش از ۲۰۰ هزار نصب بر روی تلفن همراه کاربران انجام شده است. در این مدت، کاربران بیش از ۶۰۰ هزار بار به سامانه مراجعه کرده و از امکانات آن بهره‌مند شده‌اند که نشان از استقبال عموم مردم از این برنامه کاربردی دارد. جا دارد اشاره کنم؛ بر اساس بازخوردهای دریافتی، بیش از ۸۵ درصد کاربران، از این برنامه رضایت
داشتند. همچنین برنامه‌ریزی‌های لازم به منظور ارتقاء سامانه و تداوم توسعه در راستای افزایش دسترس‌پذیری به خدمات غیرحضوری با اضافه‌ شدن بیش از ۲۵ سرویس دیگر از جمله انعقاد قراردادهای مشاغل آزاد، نامنویسی غیرحضوری بیمه‌شده و درخواست بازنشستگی در دستور کار این مرکز قرار دارد. طبق زمان‌بندی انجام شده، سرویس ثبت قرارداد بیمه زنان خانه‌دار و دختران فراهم شده و در مهرماه سال ‌جاری در دسترس کاربران قرار گرفت و از این به بعد نیز به طور متوسط هر ماه دو خدمت جدید به برنامه مذکور اضافه می‌شود.
یکی از خدمات مهم سازمان در حوزه درمان، استقرار نسخه الکترونیک است که برای نخستین‌بار در تأمین‌اجتماعی کلید خورد و اکنون به عنوان یک طرح کشوری مورد استفاده قرار می‌گیرد. مزایای استفاده از نسخه‌الکترونیک چیست و این طرح چه دستاوردهایی داشت؟
طرح نسخه الکترونیک به عنوان یکی از مهمترین برنامه‌های راهبردی از سال‌های گذشته در دستور کار سازمان تأمین‌اجتماعی قرار داشت. با استقرار نسخه الکترونیک، امکان تجویز و تحویل نسخ الکترونیک دارویی، پاراکلینیک و خدمات پزشکی و ارجاعی با رویکرد تشکیل پرونده الکترونیک درمانی و سلامت بیمه‌شدگان مهیا شد. همچنین در قالب این نسخه، امکان ایجاد یکپارچگی اطلاعات پایه تجویزی دارو و پاراکلینیک با وزارت بهداشت به وجود آمد. همچنین امکان مشاهده سوابق تجویزی بیمار توسط پزشک با لحاظ موارد محرمانگی در راستای تجویز بسته درمانی مناسب و مؤثر، امکان مشاهده نسخ تجویزی و سوابق درمانی برای بیمه‌شدگان از طریق پرتال خدمات غیرحضوری (es.tamin.ir) و کنترل و پایش برخط خدمات ارائه شده به بیمه‌شدگان سازمان از دیگر مزایای نسخه الکترونیک به شمار می‌رود.

میزان استقبال از نسخه الکترونیک چقدر است و در حال حاضر آمار استفاده از نسخه الکترونیک چگونه است؟
بر اساس مکانیزم‌های فراهم شده برای ثبت‌نام و فعال‌سازی درمانگران، در حال حاضر بیش از ۱۲۰هزار پزشک، دندانپزشک و ماما از طریق مطب‌های مستقل یا کلینیک‌های درمانی نسبت به نسخه‌نویسی الکترونیک اقدام می‌کنند و با توجه به تکالیف قانون برنامه و بودجه سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در راستای استقرار کامل طرح، در مقطع مهرماه امسال میزان مشارکت برای درمانگران طرف قرارداد حدود ۹۹ درصد، در حوزه نسخه‌پیچی دارویی ۹۵ درصد و در حوزه پاراکلینیک ۸۶ درصد است.
توسعه و تکمیل نسخه‌نویسی الکترونیک در مراکز ملکی و نیز طرف قرارداد سازمان چه روندی را طی می‌کند؟ (با توجه به این موضوع که معاونت‌های خرید راهبردی استان‌ها از اختلالات و برخی مشکلات سیستمی نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی الکترونیک گلایه دارند).
باید گفت، فارغ از مشکلاتی مانند قطعی خطوط ارتباطی و اینترنت و بعضاً زیرساخت‌های سخت‌افزاری برای درمانگران، کماکان نواقصی در حوزه اطلاعات پایه وجود دارد که در تعامل با وزارت بهداشت این موارد برای یکپارچه‌سازی اطلاعات در دست اقدام قرار دارد. از سوی دیگر، چالش‌های مرتبط با بیمه‌های تکمیلی نیز از طریق تعامل با بیمه مرکزی در حال پیگیری است. لازم به یادآوری است، در راستای بهره‌برداری از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و بخش خصوصی، رابط برنامه‌نویسی کاربردی (API) سرویس‌های نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی طراحی و پیاده‌سازی شده و این سرویس در اختیار شرکت‌های دارای مجوز از سازمان قرار گرفت. به واسطه این برنامه، درمانگران و مراکز داروخانه‌ها و پاراکلینیک‌ها امکان استفاده از هرگونه نرم‌افزار مطابق با سلیقه خود را دارا هستند.

مصاحبه‌کننده: زهرا توسلی