علی حیات‌نیا، دکترای اقتصاد و تحلیل‌گر اقتصادی در گفتگو با آتیه آنلاین در بیان عوامل اثرگذار بر قدرت خرید مردم می‌گوید: افزایش قدرت خرید مردم تابع افزایش میزان درآمد و دستمزد اکتسابی و یا کاهش مبلغ هزینه‌های تامین نیازها است.
او تاکید می‌کند: اگر درآمدها متناسب با هزینه‌ها افزایش پیدا نکند موجب کاهش قدرت خرید مردم می‌شود. در سال اخیر نرخ رشد هزینه‌ها از درآمد خانوارهای ایرانی بیشتر بوده و موجب کاهش قدرت خرید مردم شده است. قدرت خرید مردم علاوه بر درآمد به داشتن دارایی‌های سرمایه‌ای نیز مرتبط است و بنابراین افراد فاقد این دارایی‌ها از قدرت خرید کمتری برخوردار هستند.
اقتصادی با بحران‌های متعدد
حیات‌نیا در ارزیابی وضعیت کنونی اقتصاد کشور بر نامطلوب‌بودن آن تاکیدکرده و می‌افزاید: اقتصاد ایران دچار انواع بحران‌های اقتصادی شده است، سطح عمومی قیمت‌ها به علت افزایش نقدینگی روزانه بیش از ۳ هزار میلیارد تومان، هر روز در حال افزایش است.
این تحلیل‌گر اقتصادی با اشاره به اینکه «به علت فروبستگی اقتصادی و حجم بالای نارضایتی‌های اجتماعی و سیاسی و عدم اصلاح و تغییر در حکمرانی اقتصادی، عرصه بر معیشت مردم تنگ‌تر شده است»، می‌گوید: در حال حاضر شرایط اقتصادی به‌ویژه برای دهک‌های پایین جامعه به شدت افول کرده است و به نظر می‌رسد در موقعیت کنونی که بهبود شرایط اقتصادی با مسائل و مطالبات سیاسی گره خورده است، تا تغییری در الگو و رویکرد حکمرانی سیاسی و سیاست‌های اقتصادی انجام نشود، مشکلات موجود برطرف نخواهد شد.
بغرنج‌تر شدن دغدغه تامین مسکن و غذا
حیات‌نیا در پاسخ به این اینکه در شرایط اقتصادی نامناسب تغییر رفتار مصرف کننده و اولویت خرید با چه کالاها و خدماتی است، می‌گوید: در شرایط تورمی، ترجیحات مصرفی مردم و سبد خرید آنها کالاهای کمتری را در برمی‌گیرد، کاهش یا صفرشدن خرید کالاهای سرمایه، کالاهای مصرفی با دوام و همچنین کاهش مصرف کالاها و خدمات فرهنگی از آثار تورم است.
او در ادامه می‌افزاید: تورم با ضربه‌زدن به طبقه متوسط و انتقال آنها به طبقات پایین‌تر، در بلندمدت به فرسایش و تنزل سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی می‌انجامد. در چنین شرایطی سبد خانوارها عمومأ حول تامین مسکن و غذا متمرکز می‌شود و ممکن است کیفیت این دو نیاز اصلی نیز با افزایش تورم کمتر شود.
تورم مالیات فقرا برای ثروتمندان
این دکترای اقتصاد در تحلیل اقتصادی تاثیر تورم بالا بر غنی‌ترشدن ثروتمندان و فقیرتر شدن فقرا اضافه می‌کند: به قول اقتصاددانان تورم، مالیات فقرا برای ثروتمندان است، چرا که صاحبان سرمایه به علت افزایش ارزش دارایی‌های خود در تورم غنی‌تر شده و فقرا فقیرتر می‌شوند. در شرایط تورم دستمزدهای واقعی پایین می‌آید و صاحبان دستمزدهای ثابت فقیرتر می‌شوند.
او در ادامه می‌افزاید: در شرایط تورمی دلالان و رانت‌جویان بیشترین سود را کسب می‌کنند و تولیدکنندگان بیشترین ضرر و زیان را متحمل می‌شوند.
پیامدهای تورم
این اقتصاددان تورم کالاها و خدمات را بیشترین نمایانگر برای ناکارآمدی یک سیستم حکمرانی اقتصادی خواند و در خصوص پیامدهای این مساله بر جامعه می‌گوید: افزایش تورم با کاهش اخلاق و افول مناسبات اجتماعی رابطه مستقیم دارد و هرچه تورم افزایش یابد، نمودهای از هم‌گسیختگی اجتماعی و فرهنگی در جامعه بیشتر و بیشتر می‌شود.
حیات‌نیا با تصریح بر تاثیر تورم بر کاهش شاخص اعتماد بین فعالان اقتصادی را کاهش می‌دهد، اضافه می‌کند: تورم ضریب جینی را افزایش داده و توزیع درآمد را ناعادلانه‌تر کرده و جامعه را از نظر اقتصادی به دو بخش تبدیل می‌کند، علاوه بر این در ایران به علت اقتصاد رانتی و دستوری نزدیکان به مراکز قدرت از تورم انتفاع بیشتری می‌برند.
این تحلیل‌گر اقتصادی بیان می‌کند: تورم بر کاهش سرمایه اجتماعی نیز تاثیر می‌گذارد و ممکن است به گسترش بزهکاری، جرم، افزایش خشونت در خانواده‌ها و پدیده سرقت اولی‌ها بیانجامد.
او در بیان راهکار افزایش قدرت خرید می‌گوید: گام نخست و گام‌های بعدی اقتصادی از کنترل تورم و ارتقای سطح درآمدی مردم آغاز می‌شود. کنترل تورم نیز در دنیا فرمول یکسانی دارد و جز در بستر یک اقتصاد کارآمد و پویا به کاهش نرخ‌تورم نمی‌توان امیدوار بود. تا اقتصاد و معیشت عموم مردم از گروگان سیاستمداران خارج نشود و حکمرانی اقتصادی تغییر نکند ارتقای سطح قدرت خرید مردم امکان‌پذیر نخواهدبود.
گفت‌وگو: مهین داوری
لینک پیوند
نظر شما