به گزارش آتیه آنلاین به نقل از روزنامه ایران، در راستای ایجاد امنیت شغلی کارگران با توجه به افزایش روزافزون قراردادهای موقت کار در سال‌های اخیر دولت برای ساماندهی مشاغل غیرمستمر چندمنظوره به وزارت کار مهلت یک ماه داده است.

انتظار، انتظار و انتظار... واژه‌ای است که هیچگاه از ذهن یک کارگر خارج نمی‌شود؛ همین موضوع ساماندهی قراردادهای موقت در مشاغل غیر مستمر نمونه عینی این ماجراست. موضوعی که سال ۹۷ آن هم در اولین ماه تابستان همان سال، پیش‌نویس آن تهیه شد تا در دولت روحانی به تصویب برسد، اما انگار باز تقدیر کارگران مسیر دیگری را برای آنها برگزید و به بایگانی سپرده شد. حالا، اینجا و پس از یک سال و اندی از عمر دولت سیزدهم بار دیگر ساماندهی این مشاغل در دستور کار وزارت کار قرار گرفته است. حالا آیا این انتظار می‌تواند به یک حقیقت تبدیل شود.

در راستای ایجاد امنیت شغلی کارگران، با توجه به افزایش روزافزون قراردادهای موقت کار در سال‌های اخیر و به منظور جلوگیری از سوء‌استفاده از عدم تعیین حداکثر مدت موقت کار آیین‌نامه اجرایی تعیین حداکثر مدت موقت را برای کارهایی که طبیعت آنها جنبه غیرمستمر دارد، شورای عالی کار به ریاست ابراهیم رئیسی در تاریخ سوم آبان ماه، وزارت کار را مکلف کرده که سازکارلازم را در این باره طی یک ماه به سرانجام برساند.

داستان نیمه تمام مشاغل چندمنظوره

کمیته روابط کار شورای عالی کار آن زمان یعنی تیر ماه سال ۹۷، در نشستی، ضمن تصویب کلیات آیین‌نامه تبصره یک ماده ۷ قانون کار، مشاغل پشتیبانی، پروژه‌های عمرانی، کارهای ساختمانی و کارگاه‌هایی که با ماهیت غیرمستمر تشکیل می‌شوند را جزو کارهای موقت تعریف کرد.

تدوین این آیین‌نامه بر اساس تبصره یک ماده ۷ قانون کار صورت گرفت که به موجب آن وزارت کار متعهد شده بود این آیین‌نامه را تنظیم کند تا قراردادهای کارگران مشاغل دائم و غیردائم تعیین تکلیف شود از این‌رو اجرایی شدن این آیین‌نامه برای نیروی کار اهمیت بسیاری داشت.

به موجب ماده ۲ آیین‌نامه مذکور، حداکثر مدت موقت برای کارهایی که ماهیت آنها جنبه غیرمستمر دارد، سه سال پیش‌بینی شده بود و انعقاد قرارداد موقت بیش از سه سال برای این قبیل کارها با هر تعداد کارگر ممنوع اعلام شد.

آیین‌نامه پیش‌نویس تعیین مشاغل مستمر تصویب قانون کار با حضور شرکای اجتماعی در تیر ماه سال ۹۷، تهیه و وزیر وقت کار (علی ربیعی)، آیین‌نامه اجرایی تعیین حداکثر مدت موقت برای کارهایی که ماهیت آنها جنبه غیرمستمر دارد را برای ساماندهی شغلی کارگران مشاغل غیرمستمر، به معاون اول رئیس جمهور ارسال کرد تا پس از تصویب در هیأت وزیران، برای اجرا ابلاغ شود اما به دنبال معرفی شریعتمداری به عنوان وزیر جدید کار سرنوشت این آیین‌نامه در هیأت دولت مشخص نشد.

در همان سال، معاونت روابط کار وزارت کار پیشنهاد کرده بود سقف زمانی انعقاد قرارداد موقت با نیروی کار شاغل در مشاغل غیرمستمر سه سال تعیین شود؛ به نحوی که در صورت تداوم کار از سال چهارم به بعد با کارگر قرارداد دائم بسته شود؛ اما این پیشنهاد با استقبال کارفرمایان مواجه نشد چرا که معتقد بودند سقف زمانی در مشاغل غیرمستمر باید به تناسب نوع کار و پروژه متغیر باشد.

هرچند وزیر کار وقت، که با هجمه مخالفت کارگران مواجه شده بود چندی بعد اعلام کرد تعیین حداکثر مدت موقت برای کارهایی که طبیعت آنها جنبه غیرمستمر دارد به مدت چهار سال تعیین شده است، اما در همان حیاط دولت باقی ماند.

بر این اساس حداکثر مدت موقت برای کارهایی که ماهیت آنها جنبه غیرمستمر دارد ۴ سال تمام خواهد بود. لذا انعقاد قرارداد موقت از سوی کارفرمایان با کارگرانی که ۴ سال در مشاغل غیرمستمر نظیر سدسازی و پروژه‌های عمرانی به شکل متوالی یا متناوب مشغول کارند ممنوع بوده و از این پس با این دسته کارگران باید تا پایان پروژه قرارداد دائم منعقد شود.

به موجب تبصره یک ماده ۷ قانون کار، وزارت کار مکلف به تدوین آیین‌نامه حداکثر مدت موقت برای کارهای با ماهیت غیرمستمر شده است. این آیین‌نامه از سال ۱۳۶۹ تاکنون تدوین نشده و بلاتکلیف مانده است.

حالا دولت سیزدهم اصرار دارد این موضوع را اجرایی کند، چراکه معتقد به کار شایسته است و آن را یکی از عوامل مهم توسعه پایدار می‌داند بر همین اساس یکی از مهمترین اهدافی که وزارت کار دنبال می‌کند در این راستا است.

براین اساس، در هشتاد و سومین جلسه شورای عالی اشتغال (سومین جلسه شورای عالی اشتغال در دولت سیزدهم) به ریاست ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در تاریخ سوم آبان سال ۱۴۰۱، شورای عالی اشتغال مصوب کرد که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری وزارتخانه‌های کشور، امور اقتصادی و دارایی و صنعت، معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی «سازکارساماندهی مشاغل غیرمستمر چند منظوره» را در راستای صیانت از نیروی کار و هویت‌بخشی مشاغل حوزه خدمات خانگی ظرف مدت یک ماه تهیه و به تصویب شورای عالی اشتغال برساند.

حالا باید تنها مثل همه کارگران مشاغل چندمنظوره به انتظار نشست که آیا این موضوع عملی می‌شود؟

بــــرش

مشاغل چندمنظوره غیرمستمر به مشاغلی گفته می‌شود که در طول سال هیچ ضمانتی برای شغل آنها به لحاظ زمانی وجود ندارد و قراردادی مابین آنها و کارفرما به صورت رسمی وجود ندارد.

به طور مثال می‌توان به کارگرانی اشاره کرد که در عرض چند روز برای انجام یک کار بسیار ساده در یک پروژه ساختمانی استخدام می‌شوند و بعد از آن دوباره در میدان‌های کلانشهرها برای تأمین معیشت نظاره‌گر عابران در راستای رفتن به کاری هستند. کارگران ساختمانی ساده، کارگران نظافتچی، کارگران ساده چندمنظوره مثل چاه‌کن و... از این نوع کارگران مشاغل چند منظوره غیرمستمر هستند.