به گزارش آتیه‌آنلاین، محمدحاتمی روز گذشته بااشاره به برگزاری نخستین کنگره دوروزه ملی «آسیب‌شناسی روانی کرونا و مداخلات روانی ـ اجتماعی» بیان کرد:در این کنگره نه تنها بر غربالگری و تدوین شناسنامه سلامت‌روان به ویژه برای دانش‌آموزان و آموزش‌های لازم در جهت افزایش سوادسلامت‌روان‌مردم موردتاکید قرار گرفت بلکه به برگزاری‌کارگاه‌های آموزش مهارت‌هایی مانند کنترل خشم و استرس، مهارت‌های ارتباطی و... به دانش‌آموزان و مردم نیز به عنوان یکی از راهکارهای مهم مقابله با تبعات کرونا اشاره شد.
ضرورت اجرای طرح جامع مداخلات روانی اجتماعی
خوشبختانه ۱۳ اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ اعلام شد طرح جامع مداخلات روانی و اجتماعی کرونایی در حال تدوین است. احمد حاجبی، مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت از تدوین طرح جامع مداخلات روانی، اجتماعی در ایام کرونا و پساکرونا خبر داد و گفت: «به دنبال انتخاب دانشگاه علوم بهزیستی و سلامت اجتماعی به عنوان مسئول رصدخانه اجتماعی کووید۱۹، این دفتر از مدتی پیش برای تعیین پیامدهای روانی اجتماعی ایام همه‌گیری کووید۱۹ و همچنین تدوین مداخلات مبتنی بر شواهد، پیشنهاد تدوین طرح جامعی را به این دانشگاه ارائه داده است».
افزون بر دو حوزه اختصاصی جسم و روان، برخی متخصصان از افزایش بیماری‌های روان‌تنی هنگام و بعد از دوران کرونا خبر می‌دهند؛ بسیاری از روان‌شناسان مدت‌هاست اعلام کرده‌اند بیماری کرونا علاوه بر اضطراب و افسردگی، وضعیت جسمانی افراد را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد و بدون شک در دوران پساکرونا با موجی از بیماری‌های روان‌تنی مانند زخم‌معده و روده به دلیل استرس زیاد مواجه خواهیم شد که این مساله انجام تست‌های ساده قندخون، فشارخون و افسردگی (با فرم کوتاه تست افسردگی BDI )را ضروری‌تر خواهدکرد. این سه تست، به طور قطع هزینه‌کلانی ندارد و در مقابل، باعث سنجش و پایش بسیاری از بیماری‌های کنونی و جلوگیری از عوارض بعدی و بیماری‌های جدی‌تر خواهد شد.
مشکلات‌روانی پساکرونا
عضو هیات‌عملی جهاد دانشگاهی در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین‌گفت: اگرچه مشکلات روانشناختی مانند اضطراب، افسردگی و فوبیا تا حدودی فروکش‌کرده‌است اما آثار آن در چند حوزه خیلی جدی و تا حدودی ماندگار است، در این ایام مشاغلی از دست‌رفته‌اند. در نظرسنجی‌های انجام شده مهم‌ترین مساله‌ای که مردم به آن بارها اشاره کرده‌اند گرفتاری های مالی و اقتصادی است؛ حتی بسیاری از افراد نیز به جهت بیکاری ناشی از کرونا دچار فقر شده‌اند که درمان این آسیب‌ها نیازمند زمان و توجه‌جدی و متمرکز است.
محمد سلگی پیشتر جبران افت‌تحصیلی ناشی از کرونا را چالش جدی پیش‌روی کشور خواند و افزود: شاید دانشجویان به جهت استقلال و احساس مسئولیت بیشتر بتوانند عقب‌ماندگی تحصیلی‌شان را جبران کنند اما حل وفصل افت تحصیلی دانش آموزان بسیار مشکل است.
سلگی با اشاره به اینکه برخی آثار روانی ناشی از کرونا طولانی مدت و درمان آنها زمان‌بر است، افزود: وسواس یکی از آثار روانشناختی کرونا است که در بعضی از افراد شدت گرفته است؛ فوبیا و ترس از میکروب، ویروس و بیماری هنوز در برخی افراد دیده می‌شود، مبتلایان به فوبیای ناشی از کرونا از جامعه‌گریزان هستند، مدام دستکش می‌پوشند و از مواد ضدعفونی استفاده می‌کنند و کلا زندگی‌شان مختل شده است، بنابراین بازگرداندن این افراد به زندگی عادی نیازمند زمان است.
وی عارضه ptsd یا اختلال روانی ناشی از عواقب یک ضایعه یا حادثه تروماتیک را یکی دیگر از آثار بلندمدت کرونا خواند و گفت: افراد مبتلا به این عارضه همچنان مضطرب هستند و ترس در درون آنها ماندگار شده است و درمان آنها نیازمند مداخلات روانشناختی منظم و طولانی است.
این دکترای روانشناسی، بی‌سرپرست شدن تعدادی از کودکان و نوجوانان را یکی از چالش‌های جدی پیش‌رو خواند و تاکیدکرد: کودکان و نوجوانانی‌که پدر یا مادرشان را از دست داده‌اند و نتوانستند سوگواری کنند تبعات ناشی از این غم و رنج فروخورده بر آنها و برای نظام اجتماعی بسیار جدی است و به همین جهت برای حل مصایب پیش‌روی آنها باید راهکارهای ویژه‌ای مدنظر قرار گیرد.
تاثیر کرونا بر دانشجویان
مهدی لشگری مدرس دانشگاه نیز در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین بااشاره به آثار کرونا بر افراد جامعه تاکید کرد: در مورد آثار روانی کرونا در جامعه هنوز پژوهش‌ها در حال انجام هستند، البته معلوم نیست که این اثرات عوارض ناشی از قرنطینه و یا مسایل اقتصادی و اجتماعی است و یا خود ویروس بر روی ساختار مغز و عملکرد آن تاثیر می‌گذارد به هر حال آنچه که مشخص است تأثیر روانی کرونا بر جامعه و به خصوص دانشجویان در مطالعات دو سال گذشته تایید شده است.
لشگری پیشتر در پاسخ به این پرسش که «بیشترین آمار مراجعه کننده به مراکز مشاوره ناشی از چه مشکلات روانی است؟ »، گفت: نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد اضطراب بیماری، اضطراب جدایی، اضطراب پس از حادثه، وسواس و افسردگی جزو شایع‌ترین اختلالات روانی بالینی پس از شیوع همه‌گیری کرونا بودند که البته دانشجویان نیز به عنوان بخشی از جامعه شامل این آمار می‌شوند.
وی گفت: دانشجویان مانند سایر اقشار جامعه دچار عوارض روانی ناشی از همه‌گیری بیماری کرونا و قرنطینه شده‌اند و آسیب‌پذیری آنها به عنوان نسل جوان و آینده‌ساز در ابعاد روانی می‌تواند تاثیرات بلندمدتی در سلامت‌روان جامعه داشته باشد و به عنوان پدران و مادران نسل آینده از تربیت سالم نسل بعدی عاجز خواهند بود.
این عضو هیات علمی دانشگاه بااشاره به اینکه بهزیستی‌روانی دانشجویان از این جهت که نیروی پیشران آینده جامعه محسوب می‌شوند بسیار اهمیت دارد، افزود: اگر این قشر از جامعه به دلیل عوارض روانی مثل افسردگی و انواع اضطراب دچار اختلال در عملکرد شود مطمئنا جامعه در آینده با چالش‌های جدی مواجه‌خواهد شد و به گسترش عوارض‌کرونا تا سال‌های بعد دامن خواهدزد و چه بسا اگر در آینده مجددا بیماری همه‌گیری دیگری در کشور شیوع پیدا کند، آسیب‌پذیری جامعه بیشتر خواهد شد.
گزارش: مهین داوری
نظر شما