به گزارش آتیه‌آنلاین، شادمانی و رضایت از زندگی امری فراتر از کمیت زندگی است. شادمانی و رضایت فردی، در درون فرد ساخته نمی‌شود و امری است که محیط و عوامل بیرونی آن را شکل می‌دهند. با وجود اینکه مطالعات زیادی درباره عوامل شادی انجام شده، اما برخی همچنان با تحریف این موضوع می‌کوشند شادی را امر فردی و کاملاً ذهنی معنا کنند و فرد را در شاد نبودنش مقصر جلوه دهند.
عوامل اثرگذار بر شادی
سیمین کاظمی دکترای جامعه‌شناسی با اشاره به اینکه شادمانی محصول عوامل متعدد بیرونی است، در تشریح این عوامل گفت: وضعیت اقتصادی فرد، اشتغال، تحصیلات، سرمایه اجتماعی و محل زندگی و میزان خدمات عمومی و رفاه اجتماعی در جامعه‌ای که زندگی می‌کند از جمله عوامل بیرونی مؤثر بر شادمانی هستند.
وی پیشتر در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین تاکید کرد: عدالت اجتماعی، دموکراسی، بالارفتن تولید ناخالص داخلی، فقدان تبعیض‌های قومیتی و طبقاتی در سطح کلان از دیگر عوامل تعیین‌کننده شادی و رضایت هستند و می‌توانند زمینه شاد بودن را فراهم سازند.
کاظمی در پاسخ به تأثیر شادی بر روابط فردی و اجتماعی عنوان کرد: شادی و روابط اجتماعی بر هم تأثیر متقابل دارند. فردی که شاد و راضی باشد، بیشتر حس تعلق به جامعه دارد و ممکن است همبستگی بیشتری با اجتماعی که در آن زندگی می‌کند، داشته باشد. در یک جامعه با آمار خشونت و درگیری بالا، میزان شادی و رضایت کمتر است و با وخامت وضعیت سرمایه اجتماعی، احتمالاً احساس شادی نیزکاهش پیدا می‌کند.
این پزشک جامعه‌شناس در تبیین تبعات غمزدگی بر فرد و اجتماع گفت: احساس اندوه و ناکامی ممکن است فرد را از جامعه جدا کند و این طردشدگی از جامعه تبعاتی مانند کاهش همبستگی‌اجتماعی و احساس مسئولیت اجتماعی به دنبال دارد.
کاظمی افزود: در چنین شرایطی فرد در خود فرو می‌رود و اندوه و غم، توان و انرژی حرکت مثبت را از او سلب می‌سازد. ممکن است این اندوه و احساس ناکامی بخشی از جامعه را به راه‌هایی مثل اعتیاد و... سوق دهد که در نهایت به آسیب‌های اجتماعی ختم می‌شود.
برنامه‌ریزی دولت‌ها برای نشاط‌آفرینی در جامعه
در دولت دوازدهم و یکی از وعده‌های انتحاباتی حسن روحانی، بازگشت‌نشاط اجتماعی در جامعه بود. برهمین اساس و برای اولین بار در اسفندسال ۱۳۹۷، کارگروه دائمی «نشاط‌اجتماعی» در وزارت کشور تشکیل شد. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر وقت کشور، از مردم خواست تا اگر انتقاد یا توصیه‌ای در زمینه نشاط اجتماعی دارند، به دبیرخانه شورای اجتماعی ارائه کنند. کارگروهی که به دلیل عدم استقبال مردم، راهی جز شکست، پیش‌روی آن نبود.
برنامه‌ریزی دولت دوازدهم این بود که با انجام اقدامات و برنامه‌هایی که از سوی دستگاه‌های مختلف اعلام می‌شود، نشاط اجتماعی و شادکامی در جامعه افزایش پیدا کند، اما مانند سنوات گذشته و حتی آینده این امر مهم اجتماعی به محاق رفت. در این میان، سؤال این است نشاط اجتماعی در جامعه ایران هم‌اکنون درچه سطحی قرار دارد؟
رتبه و میانگین شادی در کشور
به باور کارشناسان، آمارها و گزارش‌ها نشان می‌دهد که سطح نشاط اجتماعی در کشور پایین‌تر از حد تصور است. همچنین ارزیابی آمارهای جهانی درباره وضعیت شادی در سال۲۰۲۰ نشان می‌دهد که ۱۴ درصد از مردم جهان در سطح «بالا» و ۵۰ درصد «تاحدودی» شاد هستند؛ ۳۰ درصد احساس شادی «پایین» دارند و ۶ درصد نیز اصلاً شاد نیستند.
رتبه و میانگین شادی و نشاط اجتماعی ایران براساس پیمایش‌های جهانی نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۲ (۸۱)، ۲۰۱۳ (۱۱۵)، ۲۰۱۵ (۱۱۰)، ۲۰۱۶ (۱۰۵)، ۲۰۱۷ (۱۰۸)، ۲۰۱۸(۱۰۶)، ۲۰۱۹(۱۱۷)، ۲۰۲۰(۱۱۸)، ۲۰۲۱ (۱۱۸) در میان ۱۵۰ کشور جهان بوده است.
راهکار خلق اجتماع شادمانه
بسیاری از کارشناسان مسایل اجتماعی و حوزه رفاه اعتقاد دارند که برای خلق شادمانی در سطح فردی و اجتماعی لازم است زمینه‌های آن فراهم شود. در وهله اول سلامت افراد ضرورت دارد. از این رو لازم است همگان به خدمات مؤثر سلامت دسترسی پیدا کنند، به موازی آن نابرابری‌های اقتصادی برداشته و فاصله طبقاتی نیز حذف شود. وقتی تمام این شرایط و زمینه‌ها مهیا شد قطعا میزان رضایت‌مندی و سطح شادمانی در سطح فردی و اجتماع ارتقاء پیدا خواهدکرد.
گزارش: مهین داوری
نظر شما