به گزارش آتیه‌آنلاین، افغانستان در وضعیت سقوط آزاد است؛ چراکه انقباض اقتصادی ناشی از تسلط طالبان بی‌سابقه گزارش شده و کاهش ۳۰ درصدی تولید ناخالص داخلی آن ممکن است ظرف یک سال اتفاق بیفتد. اقتصاد کشور در حال فروپاشی است و پول نقد برای معاملات روزمره مردم وجود ندارد.

هشدار ملل متحد: زمستان در راه است!

از این رو مارتین گریفیث، رئیس دفتر هماهنگ کننده امور بشردوستانه سازمان ملل و پیتر مائورر، رئیس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در مطلب مشترکی برای هیل نوشته‌اند: «امدادگران بشردوست برای کمک به مردم در زمستان سخت با زمان رقابت می‌کنند. این کار حیاتی است، اما کافی نیست. ما به وضوح می‌توانیم محدودیت‌های رسالت بشردوستانه خود و نیاز به حمایت نظام‌مند و پایدارتر را ببینیم. بدون هر یک، هرج و مرج رخ می‌دهد».

توجه داشته باشید افغانستان کشوری است که از لحاظ تاریخی همواره با کمک‌های خارجی حمایت شده است. اکنون با سخت شدن مواضع سیاسی بین‌المللی علیه حاکمان فعلی در کابل و بسته شدن کانال‌های حمایت قبلی، این کشور پیوند خود را از دست داده است. حقوق کارکنان کلیدی بخش دولتی (پزشکان، پرستاران و معلمان) ماه‌هاست پرداخت نشده است. مراکز بهداشتی هیچ پولی برای پرداخت هزینه‌های سوخت برای راه اندازی ژنراتورها یا آمبولانس‌ها ندارند. ارائه خدمات اولیه در معرض خطر فروپاشی است و افرادی که به این خدمات وابسته هستند قربانیان ناخواسته‌اند.

از طرفی بدون حمایت جدی‌تر بین‌المللی برای حفظ عملکردهای اجتماعی ضروری دولت، جلوگیری از وقوع مرگ و میر در زمستان امسال در افغانستان ممکن نخواهد بود. برنامه جهانی غذا تخمین می‌زند، دو سوم جمعیت این کشور که در حال حاضر به دلیل وقوع بدترین خشکسالی ظرف ۲۰ سال گذشته دچار گرسنگی هستند و در سال ۲۰۲۲ به کمک‌های غذایی وابسته خواهند بود.

این در حالی است که هفته گذشته سازمان دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی عنوان کرد کودکان در معرض سطوح بالایی از سوءتغذیه قرار خواهند گرفت و به تبع ابتدا بر اثر بیماری‌های قابل پیشگیری و سپس گرسنگی جان خود را از دست می‌دهند. بدون وجود درمانگاه‌های بهداشتی برای مراجعه، زنان بیشتری هنگام زایمان جان خود را از دست خواهند داد و خانواده‌ها، بدون برق یا آب پاکیزه، با سرمای زمستان مواجه خواهند شد.

اگر نگاهی اجمالی به گزارش‌های منتشر شده در خصوص وضعیت داخلی افغانستان داشته باشیم به وضوح وخامت اوضاع و جدی شدن تهدیدهای جاری را میتوان مشاهده کرد. افزایش بحران داخلی در حالی از سوی اکثر کارشناسان و نهادهای بین‌المللی تایید شده که به اعتقاد برخی از تحلیلگران مسائل افغانستان، یکی از مهمترین راه‌های برون رفت از شرایط کنونی تعامل جامعه جهانی با کابل است.

در همین راستا روزنامه ساندی تایمز در گزارشی با اشاره به موضوع تعامل بین‌المللی در افغانستان نوشت: «تعامل بین‌المللی نیازمند برقراری یک گفتگوی دقیق با مقامات فعلی افغانستان است. این می‌تواند شامل کاهش یا رهایی از برخی تحریم‌های اقتصادی، یا بازگرداندن تدریجی کمک‌های توسعه‌ای بلندمدت در پاسخ به پیشرفت به دست آمده در خصوص نگرانی‌های بین‌المللی مانند حقوق زنان و دختران باشد».

به نوشته ساندی تامز تعامل کنونی بین‌المللی با افغانستان برای تنها مدیریت بحران و حل و فصل مشکلات اقتصادی و معیشتی مناسب نیست. جهان عقب نشسته و منتظر است تا طالبان در مورد یک سری از هنجارهای بین‌المللی پیشرفت نامشخصی داشته باشد بدون آنکه گام‌های لازم برای این کار را بردارد. از سوی دیگر، طالبان یا تمایلی به برآورده کردن این انتظارات ندارد و یا در مورد مقاصد خود صریح نیست.

در همین حال برخی از تحلیلگران مسائل افغانستان بر این باورند که یک رویکرد معمولی در این خصوص عملاً شکست بین‌المللی را تضمین می‌کند. در عوض، جامعه بین‌الملل این مسئولیت را دارد که بسیار قاطع‌تر، مطالبه‌گرتر و متعهدتر از آنچه در حال حاضر یک فرآیند دیپلماتیک محتاطانه است، عمل کند اما متاسفانه این اتفاق زیر نظر ما در حال روی دادن است. بنابراین باید برای جلوگیری از سقوط مردم افغانستان در زمستان امسال با تأمین اعتبار، خدمات اساسی مورد نیاز برای بقای آنها، اقدام کنیم.

میدان‌داری پاکستان!

با وجود اینکه موضوع بحران داخلی در افغانستان به مساله جدی میان نمایندگان جامعه جهانی تبدیل شده و قریب به اتفاق رسانه‌های غربی و منطقه‌ای تمرکز و توجه ویژه‌ای به آن داشتند، روز گذشته (جمعه) وزیر امور خارجه پاکستان در یک نشست مطبوعاتی در اسلام‌آباد اعلام کرد که جامعه بین‌الملل تصمیم گرفته است که به افغانستان در این بحران انسانی، کمک کند.

از این رو خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی با اشاره به مواضع اسلام‌آباد و توجه این کشور به بحران همسایه شمالی نوشت: «شاه محمود قریشی، وزیر امور خارجه پاکستان اذعان کرده که اسلام‌آباد سعی دارد جامعه جهانی را مجاب کند که افغانستان را تنها نگذارند، چراکه این کار، با بی‌ثبات کردن این کشور، فضا را برای تروریست‌ها فراهم کرده و یک اشتباه تاریخی خواهد بود».

به گزارش آسوشیتدپرس قریشی در ادامه با بیان اینکه آمریکا پس از ۱۱ سپتامبر، به افغانستان رفت تا عرصه را بر تروریست‌ها تنگ کند تاکید کرد که پاکستان نمایندگان اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل را به کنفرانس وزاری خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری‌ اسلامی دعوت کرده بود. این کنفرانس فرصت خوبی برای دولت موقت افغانستان بود تا ترس و نگرانی جهانی را از بین ببرد.

به نوشته آسوشیتدپرس وزیر امور خارجه اسلام آباد در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد که این کنفرانس یک هدف در دستور کار داشته و آن تمرکز بر روی بحران انسانی در افغانستان بوده است. آمریکا نقش پاکستان را در دستیابی به صلح و ثبات در افغانستان، در دوران مذاکرات بین افغان‌ها (میان طالبان و دولت غنی) و در خارج کردن مردم از افغانستان به رسمیت شناخته است.

در بخش پایانی گزارش آسوشیتدپرس آمده است که شاه محمود قریشی در پایان اظهارات خود تصریح کرد که جهان دریافته است که اگر می‌خواهد از یک بحران انسانی در افغانستان اجتناب کند، باید نقش پاکستان را به رسمیت بشناسد. ما روابط خوبی با آمریکا می‌خواهیم؛ آمریکا کشور خوبی است و همینطور خواهد ماند. ما از جغرافیای سیاسی، به سمت اقتصاد جغرافیایی رفته‌ایم و آمریکا می‌تواند در این زمینه و در تجارت، سرمایه‌گذاری، انتقال فناوری و حمایت از ارتباطات منطقه‌ای به ما کمک کند.

در آخر باید خاطرنشان کرد که بحران افغانستان در واقع محصول سیاست‌های آمریکایی در منطقه و این کشور است. ورود و اشغالگری قریب به دو دهه در این کشور تنها چیزی که به ارمغان آورد نابودی شاخص‌های حیاتی و اجتماعی بوده و ادامه وضعیت کنونی میتواند به بحران انسانی و حتی نسل‌کشی منجر شود و  تحقق این موضوع باعث میشود که کماکان واشنگتن متهم اصلی این حوادث باقی بماند.

گزارش: اردشیر حبیبی