به گزارش آتیه آنلاین به نقل از تسنیم، پدیده سیل یکی از مخاطرات طبیعی در کشور به شمار می رود که سالانه خسارات جانی و مالی فراوانی را وارد می سازد. طبق گزارش سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، طی ۷۰ سال گذشته ۸۴۴۹ سیل در استان های کشور به ثبت رسیده است که نیمی از آنها مربوط به ۲۰ سال اخیر بوده است؛ این بدان معناست هر سال ایران دستکم میزبان ۱۲۰ سیل است؛ به طور میانگین هر ۳ روز یک سیل.

همچنین آمار مشخص کرده که ۴۳ درصد همه سیل هایی که در ۲۰ سال اخیر در ایران جاری شده در استان های فارس، گلستان، خراسان رضوی، هرمزگان و سیستان و بلوچستان رخ داده است. این ۵ استان از سال ۱۳۸۰ تاکنون محل وقوع ۱۹۲۳ سیل کوچک و بزرگ بوده اند و قربانیان اصلی این پدیده محسوب می شوند. در سال گذشته نیز طبق گزارش سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری باوجود حاکم بودن شرایط خشکسالی در کشور، از مجموع ۱۹۱ مورد بارش مؤثر در سطح حوزه‌های آبخیز، ۱۱۳ مورد سیل کوچک و بزرگ منجر به خسارت در ۲۲ استان کشور طی سال ۱۳۹۹ شده است.

آبخیزداری و آبخوانداری؛ راهکار موثر مقابله با سیل

مسعود منصور رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور درباره میزان خسارات سیل می‌گوید:هر یک از سیلاب‌ها به طور میانگین ۲۵ میلیارد تومان خسارت وارد کرده است.

رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور با اشاره به اینکه اقدامات آبخیزداری و آبخوانداری مهمترین راهکار برای حفظ منابع آب و خاک و مقابله با سیل است معتقد است آبخیزداری نه تنها ۷۰ درصد خسارت سیلاب را کاهش می‌دهد بلکه از فرسایش ۹ تن خاک در هکتار نیز می‌کاهد.

به گفته رئیس سازمان جنگل‌ها علاوه بر کاهش خسارات سیل، عملیات آبخیزداری موجب می شود چهار میلیون مترمکعب رسوبات را کاهش می‌دهد و ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار تولید علوفه را افزایش می‌دهد.

عوامل انسانی؛ دلیل وقوع سیل های بزرگ

تحلیل اطلاعات سیل های ۷۰ سال اخیر همچنین نشان می دهد از سال ۸۰ تاکنون شدت، وسعت و تعداد سیل ها در استان های سیل خیز افزایش داشته است که یکی از مهمترین عوامل، دخالت بیجای عوامل انسانی در طبیعت بوده است؛ در این باره محمود عرب خدری عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با اشاره به اینکه نقاط سیل خیز در کشور اگر کنترل نشوند، محل وقوع سیل های متعدد دیگر می شوند، معتقد است: وقوع هر از چند گاه یک سیل بزرگ امری طبیعی است. ولی آن چیزی که نگران کننده است اینکه عوامل انسانی در طبیعت دست برده اند. اقداماتی انجام شده که سیل و رسوبات ناشی از آن را اضافه کرده است؛ مثلا در مورد سیل دروازه قرآن شیراز، کانال های طبیعی عبور آب را با خاک پر کردند و به جای آن یک لوله به قطر یک متر گذاشتند. در حالی که اگر محاسبه می کردند اوج سیلاب در این منطقه چقدر است و دریچه های مناسبی قرار می دادند تا آب عبور کند، اصولا مشکلی پیش نمی آمد. علاوه بر این، همین دریچه با قطر یک متر هم غالبا توسط نخاله یا قطعات چوب مسدود می شود و به همین دلیل فاجعه اتفاق می افتد، بنابراین اقدامات کنترل کننده در مسیل ها به راحتی می تواند از بروز خطر برای کلونی های زندگی جلوگیری کند.