به گزارش آتیه‌آنلاین، در بعضی مشاغل با مسأله‌ای به نام «آسیب ناشی از کار» یا (WRI) روبه‌رو هستیم. این آسیب‌ها، در واقع ضایعه‌های ناشی از آسیب حادثه‌ای یا آسیب تدریجی ناشی از کار هستند. این عوارضی یا ضایعه‌ها می‌توانند باعث از دست دادن کار، محدودیت کاری، خستگی و فرسودگی شغلی و در نهایت اجبار به تغییر کار شوند. آسیب‌های «اسکلتی- عضلانی» ناشی از کار یا (WMSD)، دردهایی مانند کمردرد، درد شانه، گردن، مچ و دست و در مواردی پاها را شامل می‌شوند. در میان رشته‌های علوم پزشکی، پرستاران، آندوسکوپیست و کلونوسکوپیست‌ها، دندانپزشکان و افرادی که در حوزه توانبخشی فعالیت می‌کنند، بیش از سایر گروه‌ها در معرض این آسیب‌ها قرار دارند. در حوزه مشاغل توانبخشی افراد فعال در حوزه فیزیوتراپی و کاردرمانی بیش از دیگران در معرض آسیب‌های اسکلتی- عضلانی قرار دارند.

آمارها از دردها می‌گویند

بررسی‌های انجام شده توسط مجله- سایت علمی «ساینس دایرکت» نشان می‌دهد بیشترین آسیب‌های شغلی در فیزیوتراپیست‌ها، آسیب‌های اسکلتی - عضلانی است؛ اما نگران‌کننده‌تر اینکه، با شروع شغل در سن پایین (عموماً قبل از ۲۵ سالگی) آسیب‌ها شدیدتر و ماندگارترند. به این آمارها توجه کنید:

در بدو ورود: تا سن ۳۰ سالگی، حداقل چهار یا پنج سال از شروع کار فیزیوتراپیست‌ها گذشته است. بنابراین تا پیش از این سن، بسیاری از آنها با عارضه‌های شغلی این کار، یعنی کمر، دست، گردن و درد شانه روبه‌رو شده‌اند. در واقع آسیب‌ها از سن بسیار کم شروع شده و این مسأله خطر از کار افتادگی زودهنگام را افزایش می‌دهد. معمولاً در سن کم نیز تجربه کاری کم بوده و نحوه استفاده از اندام‌ها مانند مچ، شست، کمر و... نادرست است.

درصد بالا: ۹۰ درصد فیزیوتراپیست‌ها با عارضه‌های جسمی متوسط تا درگیرکننده روبه‌رو هستند. با بالا رفتن سن، این عارضه‌ها حادتر می‌شوند.

نقاط دردمند: بالاترین آمار عارضه شغلی در فیزیوتراپیست‌ها، کمردرد با آمار ۴۱ درصد است. پس از آن گردن درد با ۳۵ درصد، مچ دست، ۳۴ درصد، شانه‌ها ۲۴ درصد و ناحیه کمر تا گردن ۲۴ درصد قرار دارند. در یک جمع‌بندی، پس از کمر، دست و مچ (سندرم تونل کارپ) بیشترین آسیب‌ها را متحمل می‌شوند. به این نقاط و آسیب‌های ناشی از آن، مشکلات دیسک‌های مهره‌ای، کشیدگی عضلانی، پارگی و دررفتگی تاندون‌ها و اندام‌ها و دیگر آسیب‌ها را نیز اضافه کنید.

یک نقطه ویژه: شاید عجیب به نظر برسد، اما انگشت شست با آمار ۶۵ درصد، بالاترین آسیب جسمی را در بین فیزیوتراپیست‌ها به خود اختصاص داده است.

مکان‌ها مهم است: فیزیوتراپی، روی بخش‌های مختلف بدن تأثیر منفی دارد؛ اما مکانی که افراد به کار فیزیوتراپی مشغول هستند نیز در ایجاد عارضه مهم است. بالاترین آمار آسیب در فیزیوتراپیست‌های فعال در بخش عمومی با آمار ۳۱ درصد را نشان می‌دهد. پس از آن کار در بخش نورولوژیک با آمار ۱۴ درصد و بخش سالمندان با ۱۲ درصد را شامل می‌شود.

دردها از کجا به کجا می‌آیند

بلند کردن: جابه‌جایی و بلند کردن هر جسمی با هر وزنی، آسیب‌های ویژه خود را به دنبال دارد؛

بنابراین هرچه وزن بیمار بیشتر و میزان و امکان همکاری او با فیزیوتراپ کمتر باشد، بلند کردن او انرژی و آسیب بیشتری را به بدن فیزیوتراپیست تحمیل می‌کند.

روش‌ها: فیزیوتراپیست‌هایی که از تکنیک‌های دستی بیشتر استفاده کرده و روی بافت نرم بیشتر کار می‌کنند، بیش از دیگران در معرض آسیب‌های جسمی قرار دارند. فیزیوتراپیست‌هایی که از روش‌های دستی استفاده می‌کنند، ۵/۳ برابر بیش از دیگران در معرض خطر آسیب‌ به دست قرار دارند. آسیب به شست دست نیز در این افراد بسیار رایج است.

وضعیت بدن: ایستادن، نحوه ایستادن و میزان فاصله یا نیاز به خم شدن روی بیماری برای ماساژ و انجام کارهای فیزیوتراپی، از دیگر دلایل آسیب‌های اسکلتی- عضلانی است.

مدت زمانی: اینکه چند ساعت در طول روز به کار درمان اشتغال دارید، بسیار مهم است. معمولاً کار بیش از هشت ساعت می‌تواند عوارض بیماری را تشدید کند.

روان رنجور: درگیری با مسائل روانی- اجتماعی شغلی و بیماران از دیگر آسیب‌های شغلی است. این عوارض، فرسودگی شغلی را به دنبال دارد. فرسودگی روانی می‌تواند زمینه‌ساز فرسودگی شغلی شود. افسردگی، استرس و هیجان، ترس و خشم از دیگر عوامل محرک روانی در فیزیوتراپیست‌هاست. این آسیب‌ها عموماً در فعالان حوزه دولتی بیشتر است.

یک کشش، یک عمر درد

کشیدگی عضلانی، یکی از شایع آسیب‌ها در فیزیوتراپیست‌هاست. نخستین نشانه این آسیب، درد است. این کشیدگی و آسیب، همان‌طور که اشاره شد، بیشتر در ناحیه کمر دیده می‌شود. دلیل آن هم فشار، حرکت و کشش وارد شده به این ناحیه است. دردها معمولاً آرام و آهسته آغاز شده و با تداوم کار، آسیب تشدید شده و درد بیشتر می‌شود. جابه‌جا کردن و بلند کردن بیمار، کشیدن و یا هل دادن ابزار و وسایل از اصلی‌ترین دلایل آسیب به کمر است.

آستین سلامت را بالا بزنید

ورزش: نخستین و مهمترین راهکارها برای تخفیف دردها و جلوگیری از آسیب‌ها، ورزش کردن است. ورزش باید روزانه، مداوم و مؤثر باشد. به این معنا که باید هر روز حداقل یک ساعت ورزش و ورزش موضعی برای تقویت عضله‌های بدن انجام شود. در صورتی که عارضه‌ای ایجاد شده، باید ورزش در راستای درمان درد باشد.

کمک: از کمربند، مچ‌بند، پشت‌بند و همه وسایل مراقبتی‌ای که می‌توانند فشار کمتری به عضله و اسکلت‌ها وارد کنند، استفاده کنید. بهتر است پیش از شروع آسیب از این محافظ‌ها کمک بگیرید تا روند آسیب به بدن متوقف و یا کند شود. درباره مچ و شست دست و کمر، بسیار دقیق باشید. به این دلیل که خطر آسیب در این نواحی بیشتر شده و از طرفی آسیب این بخش‌ها خطر ازکارافتادگی زودهنگام را افزایش می‌دهد.

لباس‌: اگرچه معمولاً از لباس کار استفاده می‌شود، اما باید به راحتی لباس توجه کنید. این لباس باید به بخش‌هایی مانند کمر و پاها فشار اضافه وارد نکرده و راحت باشد. کفش مناسب نیز بسیار مهم است. به این دلیل که ممکن است برای کار، لازم باشد مدتی را سرپا بایستید.

عملکرد سالم: در انجام کارها حتماً از وسایل مناسب استفاده کنید. از طرفی برای جابه‌جا کردن بیمار، جابه‌جا کردن وسایل و... حتماً از ابزار یا دیگران کمک بگیرید. از بلند کردن، کشیدن و هل دادن اشیایی که سنگین‌تر از توان شماست، خودداری کنید.

درمانگر را ببینید: با شروع نخستین نشانه‌ها، در هر سنی که هستید، به درمانگر مراجعه کنید. به این‌ترتیب می‌توانید از پیشرفت بیماری جلوگیری کنید.

نویسنده‌: پژمان سلطانی روزنامه‌نگار و مترجم