به گزارش آتیه‌آنلاین، طبق تبصره شش قانون بودجه سال ۱۴۰۰،  درآمد حاصل از صادرات مواد معدنی فلزی و غیر فلزی، محصولات نفتی، گازی و پتروشیمی به صورت خام و نیمه خام در تمام نقاط کشور مشمول مالیات می‌شود. بر اساس این قانون تعریف و فهرست مواد خام مذکور به پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های امور اقتصاد و دارایی، صنعت، معدن و تجارت و اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران تهیه می‌شود و ظرف مدت سه ماه پس از تصویب این قانون به تصویب هیات وزیران می‌رسد.

سعید صمدی، رییس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین درباره اثرات اجرای چنین قانونی بر بخش معدن اظهار کرد: در قانون بودجه امسال، مواد خام و نیمه خام را مشمول مالیات بر صادرات کرده‌اند. این قانون دو ابهام اساسی دارد. یکی اینکه تعریف مواد خام و نیمه خام تعریف دقیقی نیست و فوق العاده تفسیر بردار است. چون هر مرحله‌ای از زنجیره تولید را می‌توان خام و نیمه خام در نظر گرفت.

وی افزود: هر کسی ممکن است درباره محصولات نیمه خام تفسیری ارائه دهد. مثلا سنگ آهن یا کنستانتره را نیمه خام در نظر بگیرد. در زنجیره تولید پس از مرحله کنستانتره، شمش، محصولات نوردی و در نهایت کالاهای منتج از محصولات نوردی هستند که هر کدام از آن‌ها یک مرحله از زنجیره تولید به حساب می‌آیند و می‌توان آن‌ها را نیمه خام در نظر گرفت.

رییس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران ادامه داد: به این ترتیب، می‌توان گفت تعریف مشخصی برای محصول خام و نیمه خام وجود ندارد. دریافت مالیات از صادرات محصولات معدنی فعالیت بخش معدن را تضعیف می‌کند. یکسری معادن کم عیار هستند که قیمت تمام شده تولید آن‌ها بالاست. در این معادن با اخذ مالیات از صادرات، ادامه فعالیت غیر اقتصادی می‌شود و عملا ادامه کار منطقی نخواهد بود.

صمدی گفت: اساسا چنین قانونی در شرایطی که کشور به شدت نیاز ارزی دارد و نیازمند گسترش اشتغال و توسعه درآمدها ارزی است، هیچ توجیهی ندارد. به نظر می‌رسد لابی‌هایی پشت این داستان است که به شکلی مواد معدنی را ارزان کنند تا ماده اولیه ارزان‌تری دستشان بیاید. زیرا با مالیات بر صادرات، میزان صدور مواد معدنی کاهش می‌یابد. در حالی که با این شیوه ممکن است یکسری از واحدها اقتصادی نباشند و به تولید خود ادامه ندهند در نتیجه تولید کاهش یابد. ضمن اینکه هیج جای دنیا چنین رسمی وجود ندارد.

وی اضافه کرد: استرالیا یک کشور توسعه یافته است. این کشور در عین حال که بزرگترین صادرکننده مواد خام است، محصولی که برایش اقتصادی است را تبدیل به محصول بعدی می‌کند و ماده خامی که برایش اقتصادی نیست را صادر می‌کند.

رییس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران اعلام کرد: باید توجه داشت که مواد خام وعده نداده‌اند که همیشه دست ما باقی بمانند و ارزش خود را حفظ کنند. ممکن است ۱۰ سال دیگر، مواد دیگری جایگزین برخی از این مواد خام شده باشند و آن‌ها دیگر ارزشی نداشته باشند. مثلا زمانی همه نگران تمام شدن نفت بودند اما امروز همه می‌گویند نفت قبل از اینکه تمام شود، ارزش خود را از دست می‌دهد.

به گفته صمدی در سنگ آهن به شدت بحث کاهش اهمیت در آینده مطرح است. افرادی که نگران گرم شدن کره زمین هستند، معتقدند تولید فولاد نقش مهمی در فرایند گرم شدن کره زمین دارد و به همین دلیل همه احساس می‌کنند جایگزین دیگری برای این محصول می‌آید و مصرف سنگ آهن در آینده به شدت محدود خواهد شد. بنابراین با توجه به موارد گفته شده، مواد معدنی در آینده از نظر ارزش شرایط متفاوتی پیدا خواهند کرد.