به گزارش آتیه‌آنلاین، زمانی که دولت جدید آمریکا بر سر کار آمد، شماری از تحلیل‌گران هشدار دادند که وضعیت در شبه‌جزیره کره همچو یک بمب ساعتی است و چنانچه کاخ سفید در این زمینه دست به اقدامی عاجل نزند، باید شاهد تحولاتی بسیار جدی در این زمینه بود. حال به نظر می‌رسد که این پیش‌بینی در حال محقق شدن است.
فعالیت مجدد راکتور پلوتونیوم
دیده‌بان اتمی سازمان ملل در گزارش سالانه خود آورده است، به نظر می‌رسد کره شمالی دوباره فعالیت یک راکتور هسته‌ای را که به شدت گمان می‌رود در تولید پلوتونیوم برای تسلیحات هسته‌ای فعال است، به جریان انداخته است. به گزارش خبرگزاری رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سال ۲۰۰۹ که کره شمالی ناظران آن را اخراج کرد، دیگر به این کشور دسترسی ندارد. پس از این اقدام، کره شمالی برنامه تسلیحات هسته‌ای خودش را پیش برد و به سرعت آزمایش هسته‌ای را از سر گرفت. گفتنی است که آخرین آزمایش هسته‌ای آن در سال ۲۰۱۷ بود. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اکنون از دور پیگیر فعالیت‌های کره شمالی است و این کار عمدتا از طریق تصاویر ماهواره‌ای انجام می‌شود.
در گزارش این سازمان درباره رآکتور پنج مگاواتی در «یونگ‌بیون» که یک مجتمع هسته‌ای در قلب برنامه اتمی کره شمالی است، آمده است: «هیچ نشانه‌ای از فعالیت راکتور از اوایل دسامبر ۲۰۱۸ تا اوایل ژوئیه ۲۰۲۱ دیده نمی‌شود. با این حال از اوایل ژوئیه ۲۰۲۱ نشانه‌هایی شامل تخلیه آب خنک‌کننده که با فعالیت این رآکتور همخوانی دارد، رصد شده است.»
این دیده‌بان هسته‌ای در ژوئن اعلام کرد که نشانه‌هایی در یونگ‌بیون مبنی بر احتمال پردازش مجدد پلوتونیوم از سوخت راکتور مصرف شده که می‌تواند در سلاح‌های هسته‌ای استفاده شود، وجود دارد. در گزارش روز جمعه این نهاد آمده است که مدت آن فعالیت آشکار (پنج ماه، از اواسط فوریه تا اوایل ژوئیه) نشان می‌دهد که یک محموله کامل از سوخت مصرفی، بر خلاف زمان کوتاه‌تر مورد نیاز برای تصفیه یا نگهداری زباله هسته‌ای، مورد استفاده بوده است.
براساس این گزارش، نشانه‌های جدید از فعالیت راکتور پنج مگاواتی و آزمایشگاه رادیوشیمیایی (بازفرآوری) بسیار نگران‌کننده است. در این گزارش آمده است: «برای مدتی نشانه‌هایی وجود داشت که گمان می‌رفت کارخانه غنی‌سازی اورانیوم در یونگ‌بیون فعال نیست. فعالیت‌های متمرکز و حفاری در معدن و کارخانه اورانیوم در پیونگ‌سان مشاهده شده است.»
«کری لمیزینگ»، تحلیل‌گر مسائل شبه‌جزیره کره در این رابطه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، رویکرد بایدن در قبال کره شمالی تاثیر معکوس داشته و حال شاهد فاز جدید از فعالیت‌های اتمی خطرناک در این منطقه هستیم.» وی افزود: «سازوکار دولت بایدن، مبتنی بر بی‌توجهی به مسئله کره شمالی بود؛ چراکه واشنگتن اولویت‌های دیگری در زمینه سیاست خارجه داشت، از چین گرفته تا روسیه و عراق و افغانستان. این امر سبب شد که هشدارها در زمینه فعالیت‌های کره شمالی نادیده گرفته شود.»
این تحلیل‌گر در ادامه عنوان کرد: «نکته مهم این است که پیونگ‌یانگ نیز به نظر می‌رسد که صبرش به پایان رسیده است. کره شمالی امیدوار بود که با روی کار آمدن بایدن روند مذاکرات صلح وارد فازی جدید شود، اما با بی‌توجهی کاخ سفید، رهبران پیونگ‌یانگ نیز از انتظار خسته شده و به این نتیجه رسیده‌اند که بهترین استراتژی پیشبرد برنامه‌های هسته‌ای است تا مسکوت گذاشتن آن‌ها.»
تلاش‌های دیپلماتیک برای حل اختلاف
با تمامی این اوصاف، واشنگتن دستکم در ظاهر نشان داده که نیم‌نگاهی نیز به مسئله کره شمالی و برنامه هسته‌ای آن دارد. فرستاده ویژه بایدن در امور کره شمالی هفته گذشته گفت که آماده دیدار با مقامات کره شمالی در هر جا و هر زمان است. به گزارش خبرگزاری رویترز، «سونگ کیم»، فرستاده ویژه جو بایدن در امور کره شمالی در بحبوحه کاهش انتظارات درباره از سرگیری سریع گفت‌وگوها و بروز تنش‌های جدید بر سر رزمایش‌های مشترک کره جنوبی و آمریکا به سئول رفته بود.
فرستاده ویژه آمریکا در امور کره شمالی و یک دیپلمات ارشد کره جنوبی به خبرنگاران گفتند که درباره گسترش کمک‌های بشردوستانه به کره شمالی و سایر راه‌های ممکن برای تسهیل روند دیپلماسی گفت‌وگو داشتند. فرستاده ویژه بایدن در امور کره شمالی همچنین قصد دارد تا با «ایگور مورگولف»، معاون وزیر خارجه روسیه که او هم در سئول است، دیدار کند. وی افزود: «آمریکا رویکردی خصمانه در قابل کره شمالی ندارد. رزمایش‌های در جریان مشترک مدت‌هاست که انجام می‌شود و ماهیتی دفاعی دارند و هدفشان حمایت از امنیت دو کشور است. من همچنان آماده گفت‌وگو و دیدار با همتای کره شمالی خود در هر زمان و هر مکانی که اعلام شود، هستم.»
این در حالی است که به نظر می‌رسد نگاه پیونگ‌یانگ به این سیگنال‌های ارسالی از سوی واشنگتن چندان مثبت نیست. طی روزهای گذشته، کره شمالی به آمریکا و کره جنوبی از بابت رزمایش نظامی مشترک تابستانی اخیرشان حمله کرده و وعده تقویت «بازدارندگی جنگی» خود به حد کافی برای مقابله با هر گونه تهدید خارجی و حذف آن را داد. به گزارش خبرگزاری یونهاپ، وزارت خارجه کره شمالی در بیانیه‌ای همچنان که سئول و واشنگتن به رزمایش نظامی مشترکشان در روز پنج‌شنبه گذشته پایان دادند این انتقادات را مطرح کرد؛ رزمایشی که به دلیل وضعیت مربوط به ویروس کرونا و تلاش‌های مربوط به صلح با کره شمالی در ابعاد کوچکتر برگزار شد.
این وزارتخانه اعلام داشت: «تمرین جنگ تهاجمی از سوی آمریکا و کره جنوبی به خوبی به ما مجدداً لزوم تداوم تقویت قابلیت‌های پیشگیرانه و دفاع ملی ما به حد کافی برای مقابله با تهدیدات خارجی و حذف آن‌ها را یادآوری کرد.» این وزارتخانه اضافه کرد: «ما به شکلی بی‌پایان به انباشت بازدارندگی جنگی خود در ضمن آن‌که بر تهدیدات نظامی فزاینده آمریکا غلبه کرده و بر اساس اصل قدرت برای قدرت در برابر نیروهای متخاصم لجام گسیخته و بی‌محابا ایستادگی می‌کنیم، می‌پردازیم.»
گفتنی است که پیشتر «کیم یو جونگ»، خواهر رهبر کره شمالی طی بیانیه‌ای رزمایش مذکور را محکوم کرده و آنرا یک «اقدام نامطلوب در راستای نابودی شخصی که از بابتش باید هزینه پرداخت شود» خواند.
با توجه با این مولفه‌ها به نظر می‌رسد که بمب ساعتی بحران در شبه‌جزیره کره بار دیگر روشن شده و باید دید که این تحولات در ادامه به چه سمت و سویی خواهد رفت.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما