به گزارش آتیه‌آنلاین، هادی کیادلیری -رییس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست علوم و تحقیقات در وبینار علمی «بند ف ماده ۳۸ قانون برنامه ششم توسعه و مدیریت جنگل‌های کشور» که برای بررسی طرح تنفس برگزار شد، اظهار کرد: در کشوری که وضعیت جنگل روز به روز در حال کاهش است، قیاس جنگل‌های ایران و اروپا اقدام درستی نیست.
وی افزود: با وجود آنکه مراکز آموزشی خوبی در کشور طراحی کردیم اما نگاه ما به جنگل‌های شمال کشور بر اساس چوب بوده است. اکثرا اصل بر این بوده که موجودی جنگل یک مقدار مشخصی باشد تا بر اساس آن طرح تهیه شود. به همین دلیل در ۵۰ درصد جنگل‌های کشور هیچ وقت طرح نداشتیم.
رییس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست علوم و تحقیقات تاکید کرد: همه جنگل‌های ایران باید مدیریت شود. این در حالی است که تا کنون فقط ۵۰ درصد جنگل‌های شمال کشور تحت پوشش طرح قرار گرفته است و ۵۰ درصد بقیه رها شده است.
کیادلیری اضافه کرد: تا زمانی که مرکز ثقل تفکر مدیریت جنگل‌های هیرکانی چوب باشد، برای نیمی از جنگل‌های شمال طرح نخواهیم داشت.
به گفته وی، اولین اشتباه در جنگل‌های ایران احداث جاده‌های جنگلی بود. برخی منابع طول جاده‌های جنگلی را هشت هزار کیلومتر و برخی ۱۱ هزار کیلومتر اعلام کرده‌اند. این جاده‌ها بر اساس تفکر بهره‌برداری از چوب احداث شده است و بعد به مسیرهایی برای دسترسی به ییلاقات، خوش نشینی و تغییر کاربری تبدیل شدند.
رییس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست علوم و تحقیقات بیان کرد: این جاده‌ها با هدف حفاظت احداث نشد به همین دلیل نتوانستیم در حفاظت از این جاده‌ها استفاده کنیم.
کیادلیری افزود: در جنگل‌های شمال کشور بهره‌برداری بیش از حدداشتیم. گاها یک درخت ۶۰۰ ساله را قطع کردیم و شیوه‌هایی که به کار بردیم سبب ایجاد همسال سازی در جنگل‌های شمال کشور شد.
وی ادامه داد: درختان بزرگ را قطع کردند، کنار جاده رها کردند و این درختان در کنار جاده باقی ماند تا جایی که کیفیت آنها هم به تدریج کاهش یافت.
رییس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست علوم و تحقیقات عنوان کرد: از سال ۶۸ تا ۸۶ میزان سطح طرح‌های جگلداری با میزان برداشت باید مقایسه شود. برداشت از سطح جنگل‌ها تا سال ۷۵، به شیوه پناهی یا قطع یکسره بوده و در سطح متمرکز برداشت می‌شده است. زیرا مسئله اقتصاد، بر پرورش جنگل می‌چربید.
برداشت ۲۷ میلیون متر مکعب چوب طی ۲۰ سال
کیادلیری تاکید کرد: تا سال ۸۶ در کمتر از ۵۰ درصد جنگل‌های ایران، ۲۷ میلیون متر مکعب چوب برداشت کردیم. این در حالی است که در در ابتدای تدوین طرح، فقط ۵۰۰ هزار هکتار جنگل از جنگل‌های شمال طرح داشت و دانگ زادآوری در آن مستقر بود. این شیوه‌ها سبب شد جنگل‌ها از ساختارهای طبیعی فاصله پیدا کنند. ما در مواردی به خاطر شیب و غیره نمی‌توانیم برداشت را در کل سطح جنگل انجام دهیم اما حجم برداشت را به کل سطح تقسیم می‌کردند و از یک قسمت کوچک برداشت انجام می‌شد.
وی افزود: حتی در اجرای روش تک‌گزینی مشکل داریم. ما درختان شکسته افتاده در داخل جنگل کم داریم اما عده‌ای به دنبال برداشت شکسته و افتاده هستند. درختانی که با روش تک‌گزینی قطع شده‌اند، به صورت خوشه‌ای قطع شده‌اند، این نشان می‌دهد که حتی در اجرای روش تک گزینی ما برش نوردهی مد نظرمان بوده است، این رویکرد با سیاست‌های شیوه تک‌گزینی همخوان نیست.
رئیس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست علوم و تحقیقات گفت: طبق آمار رسمی ۱۲ درصد چوب از جنگل‌های شمال برای تامین نیازهای صنعت برداشت می‌شد. چرا باید ۱۰ یا ۱۲ درصد چوب برداشت شده از جنگل‌ها باعث تعطیلی کارخانه‌ها شود؟ یا آمار غلط است یا کسی حقایق را بیان نمی‌کند.
وی یادآور شد: اینکه بگوییم توقف برداشت ۱۰ درصد چوب از جنگل‌ها سبب افزایش قاچاق شده است، بیشتر شبیه شوخی است. اگر حجم کشف زیاد شده است، دلیل این است که با اجرای تنفس تشخیص می‌دهیم کدام محموله قاچاق است و کدام نیست.
سالانه بیش از دو هزار هکتار جنگل از دست می‌دهیم
کیادلیری با نگاهی به وضعیت بهره‌برداری از جنگل‌های شمال عنوان کرد: بیشترین بهره‌برداری مربوط به بخش‌های دولتی است. آمار رسمی نشان می‌دهد سالانه دو هزار و ۷۷۷ هکتار با کاهش سطح جنگل شمال روبرو بوده‌ایم.
وی تاکید کرد: بحث تنفس تعطیلی طرح نبوده است و بحث اصلی آن متکی بر اصلاح رویکردها بوده است.
رئیس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست علوم و تحقیقات افزود: ما در جنگل تبیین وضعیت را بر اساس رویش انجام داده‌ایم. پارامترهای بسیار مهمی که باید لحاظ شود را در نظر نگرفته‌ایم. به بحث توسعه توجه نکرده‌ایم. در بحث توسعه فقط به یک پارامتر نمی‌توان توجه کرد. شبکه‌های آماربرداری که پایه و اساس توان مدیریتی ما است، مناسب نبوده است.
کیادلیری اضافه کرد: نشانه‌گذاری و قطع انتخابی باعث شده است که تمرکز برداشت روی درختان کهنسال باشد. قاچاق قانونی هم مشکلاتی در این رابطه ایجاد کرده است. مثلا درختانی با قطر ۹۰ سانتیمتر برداشت شده اما قطر در جداول ۶۰ سانتیمتر درج شده است.
وی به تشریح وضعیت فعلی جنگل‌ها پرداخت و گفت: در حال حاضر مرگ و میر دسته جمعی در جنگل داریم. مرگ و میر شمشاد و مسایل مختلف را داریم. ما اثر آفت روی کاهش رویش را حساب نمی‌کردیم. دلیل طغیان آفات و بیماری‌ها به خاطر دست‌بردها و دستکاری‌ها است. اکثر آفات از کنار جاده‌های جنگلی شروع شده است. آتش سوزی‌ها به خاطر وجود جاده‌ها و دخالت‌ها و رفت و آمدها بیشتر شده است.
رییس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست علوم و تحقیقات یادآور شد: ما فشارهای مختلفی روی جنگل‌ها داشتیم. بحث معدن خودش تجاوز جدی است که سالانه ۷۰۰ هزار هکتار مجوز اکتشاف می‌دهیم وا ین مسئله ربطی به جنگل و تنفس ندارد. حتی در جنگل‌کاریها هم این بهره‌برداریها را داشته‌ایم.
افزایش قیمت زمین عامل ایجاد انگیزه برای تصرف
کیادلیری بیان کرد: در کشور توسعه بی‌قاعده داریم. تبدیل اراضی به این دلیل بیشتر شده است که قیمت زمین‌ها به شدت در شمال کشور افزایش یافته است. اگر فرد در جواهر ده دو متر به عرصه طبیعی تجاوز کند، قیمت آن ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان است. این انگیزه‌ها باعث تجاوز می‌شود و تنفس عامل تجاوز به جنگل نیست.
وی افزود: طرح خروج دام ما اشتباه بوده است. قرار بود این طرح دام را ساماندهی کند. بر اساس آن کلی زمین واگذاری کردیم که تبدیل به ویلا و غیره شده است. این موارد مربوط به تعطیلی طرح جنگلداری نیست.
رییس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست علوم و تحقیقات گفت: تا کنون طرح‌های جنگلداری به صورت پیمانکاری تهیه می‌شد اما با خروج پیمانکاران، طرح جایگزینی معرفی نشده است. این نشان می‌دهد که ما به شدت در تهیه طرح ناتوان هستیم.
نظر شما