به‌گزارش آتیه‌آنلاین؛ درحال حاضر از مجموع حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جمعیت استان، بیش از یک میلیون نفر عضو خانواده سازمان تأمین‌اجتماعی هستند. برای اطلاع از مزایا و خدمات این نهاد با علیرضا حسینی، مدیرکل تأمین‌اجتماعی استان مرکزی به گفت‌وگو نشستیم. او با دارای بودن ۲۷ سال سابقه فعالیت از سال ۱۳۹۹ تاکنون سکان هدایت این مجموعه را به‌دست گرفته است. مشروح این گفت‌وشنود را پیش رو دارید.
اداره کل استان دارای چند شعبه دائم، اقماری و کارگزاری است و چه تعداد نیروی انسانی در آن مجموعه مشغول به فعالیت هستند؟
می‌دانیم؛ استان مرکزی به‌واسطه فعالیت صنایع مادر و کارخانجات بزرگ به‌عنوان پایتخت صنعتی ایران شناخته می‌شود و در نتیجه این پویایی اقتصادی، اداره‌کل تأمین‌اجتماعی استان دارای ۱۶ شعبه بیمه‌ای شامل سه شعبه ممتاز، یک شعبه تیپ ۱، یک شعبه تیپ ۲، پنج شعبه تیپ ۳، یک شعبه تیپ ۴ و پنج شعبه تیپ ۵ در سراسر استان است. همچنین هفت کارگزاری در شهرهای اراک، ساوه و زرندیه زیر نظر این اداره‌کل قرار دارد. در حوزه نیروی انسانی از میان ۵۵۲ نفر کادر مصوب، اکنون ۴۴۷ نفر مشغول به فعالیت هستند و در نتیجه با کسری کادر مواجه هستیم. رویداد خوبی که امسال رقم خورد، استخدام ۴۷ نیرو بود که توانست کمّیت را بهبود بخشد. هرچند تا پایان سال ۲۰ نفر بازنشسته خواهند شد که امیدواریم باز هم امکان جذب نیرو فراهم شود. به‌ویژه اینکه در یکی دو سال آینده با اوج بازنشستگی‌ها مواجه خواهیم بود که در نتیجه آن افزون بر ۵۰ نفر از مجموعه اداره‌کل خارج می‌شوند.
جمعیت تحت پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی استان چقدر است و درصد رشد جمعیت مذکور به تفکیک بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران را نیز شرح دهید.
برای پاسخ بهتر به این سوال، لازم است به آمار مقایسه‌ای اشاره کنم؛ در سال ۱۴۰۲ جمعیت تحت پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی استان تا شهریور آن سال به تعداد یک میلیون و ۴۲ هزار و ۹۵۸ نفر ثبت شده که این میزان در بازه زمانی مشابه امسال با ۳.۵ درصد افزایش به یک میلیون و ۷۴ هزار و ۷۲۳ نفر رسیده است. همین‌جا باید بگویم؛ استان مرکزی با برخورداری از ضریب پوشش بیمه‌ای ۷۵.۱۸ درصد، پنجمین استان دارای بیشترین بیمه‌شده به‌شمار می‌رود. جزئیات آمار نشان می‌دهد؛ جمعیت بیمه شده اصلی ما در شهریور ۱۴۰۲ از تعداد بالغ بر ۳۴۳ هزار نفر به حدود ۳۵۷ هزار و ۵۰۰ نفر در سال ۱۴۰۳ افزایش یافته و از رشد ۴.۱۹ درصدی برخوردار شده است. همچنین در این بازه زمانی، تعداد بیمه‌شدگان اجباری از ۲۳۴ هزار و ۵۱۲ نفر به بیش از ۲۵۱ هزار نفر رسیده که رشد ۷.۲۰ درصدی را نشان می‌دهد.
نکته مهم اینکه استان ما موفق شده پایین‌ترین نرخ بیکاری در کشور را به‌دست آورد؛ به‌نحوی که مقرری‌بگیران بیکاری ما از تعداد بالغ بر ۳ هزار نفر در سال گذشته به ۲ هزار و ۹۲۲ نفر در سال جاری کاهش یافته است. همچنین، طی سال‌های اخیر با کاهش چشمگیر مقرری‌بگیران بیمه بیکاری مواجه بودیم؛ زیرا در سال ۱۳۹۹ که مدیریت این مجموعه را عهده‌دار شدم، بیش از ۵ هزار نفر در این گروه قرار داشتند. باید توجه داشت؛ در استان مرکزی تقاضا برای نیروی کار بسیار بالا است و حتی در برخی شهرها مانند دلیجان، ساوه و زرندیه کمبود کارگر وجود دارد.
آمار بیمه‌شدگان حرف و مشاغل آزاد نیز قابل توجه است؛ در شهریور سال جاری بیش از ۴۴ هزار بیمه‌پردازان این گروه به‌ثبت رسیده که در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال قبل افزایش ۷.۳۰ درصدی را نشان می‌دهد. از طرفی با پالایش بافندگان و کارگران ساختمانی توانستیم تعداد واقعی فعالان مذکور را شناسایی کنیم و با حذف افراد غیر مرتبط، آمار این گروه را از رقم بالغ بر ۶ هزار نفر در سال گذشته به حدود ۵ هزار و ۵۰۰ نفر در سال جاری برسانیم.
اما در بحث مستمری‌بگیران، با سیر صعودی آمارها مواجه هستیم؛ به‌نحوی که در شهریور سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۰۸ هزار نفر مستمری‌بگیر داشتیم که این میزان در سال جاری با ۶.۱۴ درصد افزایش به حدود ۱۱۵ هزار نفر رسیده است. از این تعداد، حدود ۷۶ هزار و ۵۰۰ نفر بازنشسته، نزدیک به ۴ هزار نفر ازکارافتاده و قریب به ۳۵ هزار نفر بازمانده هستند. با این روند، میانگین آمار مستمری‌بگیران از بیمه‌شدگان اصلی پیشی گرفته است که جای نگرانی دارد.
چه تعداد کارگاه تولیدی و بنگاه اقتصادی را تحت پوشش دارید؟
درحال حاضر بیش از ۴۱ هزار کارگاه فعال تحت پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی در استان وجود دارد که حدود ۹۰۰ واحد بیش از ۵۰ کارگر و حدود ۲۵۰۰ کارگاه بین ۱۱ تا ۵۰ کارگر را جذب کرده‌اند و باقی کارگاه‌ها زیر ۱۰ نفر نیرو دارند. در این استان چند شرکت بزرگ مانند هپکو و واگن‌پارس با مشکلات فعالیت مواجه بودند که با واگذاری سهام آن‌ها به سازمان تأمین‌اجتماعی و مپنا، اکنون از ظرفیت تولیدی مناسبی برخوردارند. همچنین دو شرکت بزرگ ورشکسته استان احیا شدند و می‌توان گفت کارگاه‌های نیمه‌فعال یا تعطیل در استان به دو سه مورد تقلیل یافته است.
برای برقراری تعامل مناسب با کارفرمایان و حمایت از آن‌ها چه اقداماتی را انجام می‌دهید؟
باید بگویم؛ از آغاز خدمتم در حوزه مدیریتی، بحث تعامل با شرکای اجتماعی را در اولویت برنامه‌ها قرار دادم؛ براین اساس ملاقات‌های منظمی را با اعضای تشکل‌های کارگری، کارفرمایی و و بازنشستگی برگزار می‌کنیم و با توجه به اینکه استان مرکزی دارای ۱۲ شهرستان است، دامنه این تعاملات را به سایر شهرها گسترده کرده‌ایم. به‌نحوی که در بسیاری از این شهرها مانند زرندیه، دلیجان، محلات و خمین، حضور میدانی داشته‌ایم و با مراجعه به دفاتر فرمانداری، اتاق بازرگانی و کارگاه‌های اقتصادی، در جریان مشکلات حوزه اقتصادی مردم منطقه قرار گرفته و به‌ویژه در حل مسائل بیمه‌ای کارفرمایان ورود کرده‌ایم. نتیجه این تعاملات منجر به آن شده است که طی چهار سال اخیر مسئولیتم، بدهی معوق کارفرمایان به تأمین‌اجتماعی افزایش نیابد. زیرا باور داریم؛ اگر چرخ تولید حرکت کند، چرخ سازمان تأمین‌اجتماعی نیز در گردش خواهد بود و از طرفی با تعدیل نیروی کار و تعطیلی کارگاه‌ها، سازمان ملزم به پرداخت بیمه بیکاری می‌شود که عواقب دوسرسوخت برای سازمان دارد.
مهمترین مزایای ارائه خدمات غیرحضوری شامل چه مواردی است و درحال حاضر در این حوزه با چه چالش‌هایی مواجه هستید؟
با توجه به الکترونیک شدن خدمات سازمان تأمین‌اجتماعی در سال‌های اخیر، امور بیمه‌ای سازمان نیز غیرحضوری و در سامانه‌ای به آدرس es.tamin.ir جمع‌آوری شده است. می‌توان گفت؛ این درگاه، مرجع مطمئن و سریع برای بهره‌برداری از سرویس‌های سازمان برای کارگران، کارفرمایان، بازنشستگان و مخاطبان تأمین‌اجتماعی به‌شمار می‌رود. سامانه مذکور طی زمان، مراحل تکوینی را طی کرده و در دوره نخست مدیرعاملی دکتر سالاری اجرای طرح ۳۰۷۰ امکان دسترسی مخاطبان را به حدود ۳۰ خدمت بدون نیاز به مراجعه حضوری فراهم کرد و ۷۰ میلیون بار مراجعه را کاهش داد. در بسیاری از شعب ما نیز رفت‌وآمد ارباب‌رجوع به یک سوم و حتی یک چهارم تقلیل یافته است. اکنون اجرای این طرح با ارائه خدمات بیشتر درحال پی‌گیری است و برای تکمیل خدمات نیازمند اتصال به سایر نهادها از جمله سازمان امور مالیاتی و ثبت‌احوال کشور هستیم. زیرا در برخی موارد مشاهده می‌کنیم که لیست‌های ارسالی به سازمان تأمین‌اجتماعی و امور مالیاتی با هم مغایرت دارد و درخصوص سازمان ثبت‌احوال نیز با موارد تاخیر در اعلام فوتی‌ها و ازدواج‌ها مواجه می‌شویم که منجر به ایجاد خسارت به سازمان می‌شود. سال گذشته یکی از اقدامات مناسب در راستای توسعه خدمات غیرحضوری، اجرای پایلوت طرح لیست هوشمند بود که استان ما نیز در آن مشارکت داشت. معتقدم؛ برای تحقق کامل اهداف این طرح اصلاح برخی امور، بسیار ضروری است. از جمله اینکه نتایج تحقیقات بازرسی و اعلام مغایرت‌ها باید با لیست‌های اعلامی کارفرمایان انطباق داشته باشد. برای مثال برخی کارفرمایان علی‌رغم کشف بازرسی‌ها، همچنان حقوق و دستمزد کارگران و عناوین شغلی آن‌ها را غیرواقعی درج می‌کنند. عدم دسترسی برخی مناطق محروم به اینترنت پایدار نیز از دیگر مسائل کنونی خدمات غیرحضوری را تشکیل می‌دهد.
ارزش و جایگاه خدمات تأمین‌اجتماعی را در استان چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همان‌طور که اشاره کردم؛ ۷۵ درصد جمعیت استان زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار دارند و این عمق نفوذ ناشی از گسترش فرهنگ بیمه‌ای و خدمات ارزنده تأمین‌اجتماعی است. در دوره‌های پیشین، برخی کارگران از دید بازرسان پنهان می‌شدند؛ اما اکنون بسیاری از افراد خواهان پیوستن به سازمان هستند. از طرفی همکاران ما در زمینه بیمه فراگیر خانواده ایرانی بسیار موفق عمل کرده و توانسته‌اند اعضای خانواده‌ها را هم زیر چتر تأمین‌اجتماعی قرار دهند. زیرا دو اصل پاسخگویی و شفافیت را در فراز اهداف راهبردی اداره‌کل قرار داده‌ام و تعامل با کارفرمایان، دستگاه‌های برون‌سازمانی، تشکل‌ها و مسئولان استانی اعم از استانداری، نمایندگان مجلس و قوه قضائیه همواره بر مبنای دو اصل مذکور، شکل می‌گیرد که در ارتقای جایگاه تأمین‌اجتماعی و جلب اعتماد عمومی نتایج مثبتی را عاید کرده است. چنانچه در طرح «رایحه خدمت» که از سوی استانداری برگزار شد، اداره‌کل ما در بین ۱۰۰ دستگاه استان، مقام اول را کسب کرد که موفقیت بزرگی بود. همچنین در حوزه برگزاری میزخدمت نیز رکوردار هستیم و به مناسبت‌های مختلف مانند هفته کارگر و تأمین‌اجتماعی و روزهای یکشنبه در شرکت‌های تولیدی، برنامه مذکور را در راستای اصل پاسخگویی به اجرا درمی‌آوریم.
با چه چالش‌های حرفه‌ای مواجه هستید؟
درخواست بازنشستگی سخت‌وزیان‌آور از مسائل بزرگی است که در استان درگیر آن هستیم؛ این قانون در راستای صیانت از نیروی انسانی فعال در مشاغل تهدید کننده سلامت، به‌وجود آمده است. اما درواقع اجرای آن از ریل اصلی خارج شده و هجمه‌ای برای بهره‌مندی از پوشش سخت‌وزیان‌آور به‌ویژه در استان‌های صنعتی به‌وجود آمده است که تنها با اصلاح قانون برطرف می‌شود. از طرفی با خروج زودهنگام افراد متخصص، امکان جایگزین کردن نیروهای شاغل به‌سختی میسر می‌شود. همچنین با مسئله اشتغال بازنشستگان نیز مواجه هستیم که معمولا تحت عنوان مشاور به فعالیت خود ادامه می‌دهند و چنین روندی فرصت اشتغال جوانان و ادامه بیمه‌پردازی را کم می‌کند.
مهمترین برنامه‌های آینده آن اداره‌کل شامل چه مواردی است؟
اشتغال مقرری‌بیکاران یکی از مهمترین برنامه‌هایی است که پی‌گیری می‌کنیم؛ براساس تفاهم‌نامه‌ای که بین سازمان تأمین‌اجتماعی و وزارت کار منعقد شده است، تلاش می‌کنیم تا این گروه از کارگران پس از طی کردن دوره‌های آموزشی فنی‌حرفه‌ای، جذب مشاغل شوند و در یکی دو شهر، موفق به اجرای طرح مذکور شده‌ایم. همچنین بررسی دستمزدهای واقعی و شناسایی کارگاه‌های جدید در اولویت برنامه‌های ما قرار دارد. از طرفی همسو با راهبردهای تاکیدی مدیرعامل سازمان مبنی تقویت و گسترش تعامل با شرکای اجتماعی، برگزاری جلسات با نمایندگان تشکل‌های کارگری، کارفرمایی، بازنشستگی و مسئولان استانی را بیش از گذشته در دستور کار خود داریم تا امکان بررسی مسائل دوسویه و تحکیم روابط، میسر شود. پالایش بیمه‌شدگان مشمول کمک دولت به‌منظور شناسایی شاغلان غیرحقیقی از دیگر امور ما را تشکیل می‌دهد.
نظر شما