جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۲۰ به سه دانشمند از بریتانیا، آلمان و ایالات متحده آمریکا به خاطر تحقیقاتشان درباره سیاهچالهها و همچنین کهکشان راه شیری رسید. کمیته نوبل در استکهلم امروز سهشنبه شش اکتبر (۱۵ مهر) با اعلام نام سه کیهانشناس، آنها را برنده جایزه سال ۲۰۲۰ در رشته فیزیک معرفی کرد. طبق این تصمیم نیمی از این جایزه به راجر پنروز از بریتانیا به خاطر تحقیقاتش درباره تشکیل سیاهچالهها و ارتباط آن با نظریه نسبیت عام رسید و نیمی دیگر از جایزه به طور مشترک به رینهارد گنزل از آلمان و آندرا گز از آمریکا به خاطر یافتههایشان درباره جرم متراکم و متمرکز موجود در مرکز کهکشان راه شیری رسید.
سیاهچاله ناحیهای در فضا-زمان با گرانشی چنان نیرومند است که هیچ چیز حتی ذرات و تابشهای الکترومغناطیسی مثل نور نمیتوانند از میدان گرانش آن بگریزند. نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین پیشبینی میکند که هرگاه یک جرم به اندازه کافی فشرده شده، میتواند سبب تغییر شکل و خمیدگی فضا-زمان و تشکیل سیاهچاله شود. راجر پنروز ۸۹ ساله استاد بازنشسته آکسفورد با استفاده از روشهای ریاضی مبتکرانه در سال ۱۹۶۵ نظریه نسبیت عام اینشتین را بررسی کرد و نشان داد که این نظریه تشکیل سیاهچالههای بسیار عظیم را ثابت میکند که هر شی ورودی را می بلعند.
بسیاری از دانستههای انسان در مورد سیاهچالهها به خاطر کشفیات آقای پنروز است. رینهارد گنزل، ۶۸ ساله و متولد آلمان و از اساتید دانشگاه برکلی کالیفرنیا و خانم آندریا گز، ۵۵ ساله متولد آمریکا و استاد دانشگاه کالیفرنیا به دلیل کشف یک جرم بسیار عظیم و متراکم در مرکز کهکشان راه شیری با استفاده از بزرگترین تلسکوپهای جهان، مستحق دریافت این جایزه شناخته شدند. این جرم همچنان ناشناخته چهار میلیون برابر خورشید تخمین زده شده است. خانم گِز از سال ۱۹۰۱ که نخستین نوبل در رشته فیزیک اهدا شد، چهارمین زنی که برنده این نوبل میشود. خانم گز پس از اعلام برندههای امسال در یک نشست خبری گفت: «امیدوارم بتوانم الهام بخش زنان جوان دیگر در این زمینه باشم.»جایزه نقدی نوبل یک میلیون و ۱۰۰ هزار دلار است که نیمی از آن به آقای پنروز تعلق میگیرد و نیمی دیگر مشترکا بین آقای گنزل و خانم گز تقسیم میشود. مراسم اهدای جوایز که هر ساله در تاریخ ۱۰ دسامبر برگزار میشد به دلیل همهگیری ویروس کرونا لغو شده است.
سال گذشته نیز آکادمی نوبل نیمی از نوبل فیزیک ۲۰۱۹ را به جیمز پیبلز به دلیل «اکتشافات نظری او در کیهان شناسی فیزیکی» اعطا کرد و نیمی دیگر را به طور مشترک به میشل مایور و دیدیه کوئلوز برای «کشف یک سیاره فراخورشیدی که در مدار ستارهای مانند خورشید در گردش است.» داد.
جایزه نوبل پزشکی به خاطر کشف ویروس هپاتیت سی
جایزه نوبل پزشکی سال ۲۰۲۰ میلادی به دلیل کشف ویروس هپاتیت سی (HCV) از آن دو دانشمند آمریکایی و یک محقق برجسته آمریکایی- بریتانیایی به نامهای هاروی آلتر، چارلز رایس و مایکل هوتون شد.
آکادمی نوبل روز دوشنبه با انتشار بیانیهای اعلام کرد که پیش از کشف ویروس هپاتیت سی(C) توسط این سه دانشمند، ویروسهای هپاتیت A و B پیشتر شناسایی شده بود ولی دلیل اکثر موارد انتقال هپاتیت از طریق خون بدون توضیح باقی مانده بود، لذا کشف ویروس هپاتیت C راز انتقال بخشی از بیماری هپاتیت مزمن را فاش کرد و با فراهم کردن امکان انجام آزمایشهای خون و شرایط لازم برای ساخت داروهای جدید، تاکنون جان میلیونها نفر را نجات داده است. هپاتیت C یک عفونت ویروسی است که افزون بر ایجاد التهاب کبدی میتواند موجب بروز آسیب جدی کبدی از جمله سیروز (زخم) و سرطان شود.
ررسیهای این دانشمندان در مقابله با هپاتیت، سهم تعیین کنندهای داشته است زیرا یافتههای پژوهشی آنها، به شناسایی ویروس هپاتیت C ختم شد. کشف ویروس هپاتیت C توانست دلیل بروز نوع حاد هپاتیت را نشان دهد و به ارائه آزمایشهای خون و داروهای جدیدی ختم شود که جان میلیونها نفر را نجات میدهند. هوتون تصمیم گرفت به ایزوله کردن توالی ژنتیکی ویروس بپردازد. به همین دلیل به اتفاق همکارانش، مجموعهای شامل بخشهایی از DNA را گردآوری کردند که از خون یک شامپانزه مبتلا به هپاتیت به دست آمده بود. بیشتر این نمونهها، از ژنوم شامپانزه به دست آمده بودند اما نظر پژوهشگران این بود که ممکن است برخی از آنها به یک ویروس ناشناخته تعلق داشته باشند. هنگامی که پژوهشگران این آر.ان.ای را به کبد شامپانزه تزریق کردند، ویروس را در خون تشخیص دادند و تغییراتی مشابه آنچه در انسانهای مبتلا به نوع مزمن این بیماری رخ میدهد را مشاهده کردند. این نتایج نشان داد که ویروس هپاتیت C به تنهایی میتواند عامل بیماری باشد.
هاروی آلتر در سال ۱۹۳۵ در نیویورک به دنیا آمده و پس از کسب مدرک دکترای پزشکی خود از مدرسه طب روچستر، تحقیقات خود را در مراکز مختلف آغاز کرده است. مایکل هوتون نیز متولد بریتانیاست و پس از فارغالتحصیلی از دانشگاه کینگز کالج لندن در سال ۱۹۷۷، جذب مراکز تحقیقاتی ایالات متحده شده است. چارلز رایس نیز در سال ۱۹۵۲ به دنیا آمده و دکترای خود را در سال ۱۹۸۱ از موسسه فناوری کالیفرنیا اخذ کرده است. او از سال ۲۰۰۱ تاکنون در مرکز مطالعات هپاتیت سی دانشگاه راکفلر مشغول به کار بوده است.
برندگان جایزه نوبل فیزیک و شیمی سال ۲۰۲۰ نیز به ترتیب روزهای سهشنبه و چهارشنبه اعلام خواهد شد. همچنین جوایز نوبل ادبیات و صلح که به طور سنتی بیش از سایر جوایز نوبل مورد توجه افکار عمومی قرار میگیرد، روزهای پنجشنبه و جمعه برندگان خود را خواهند شناخت. پایان بخش فصل نوبل در سال ۲۰۲۰ نیز اهدای جایزه نوبل اقتصادی در روز دوشنبه، ۱۲ اکتبر خواهد بود.
نظر شما