به گزارش آتیه‌آنلاین، حسینعلی میرزایی در وبینار خانه صنعت، معدن و تجارت ایران که با موضوع آشنایی با قوانین سخت و زیان‌آور در ساختمان این خانه برگزار شد، افزود: درحال حاضر به تمامی شعب تامین‌اجتماعی اعلام کرده‌ایم چنان‌چه اشخاصی درخواست بازنشستگی مشاغل سخت و زیان‌آور را داشته باشند، باید سابقه معاینات دوره‌ای آن‌ها تحویل شود و چنان‌چه کارفرمایی از انجام معاینات دوره‌ای کارگران خویش غفلت کند در آینده احتمالاً به چالش خواهد افتاد.

وی با بیان اینکه قانون سخت و زیان‌آور در تاریخ ۱۴/۷/۱۳۸۰ به تصویب رسید، اظهار کرد: در بند یک قسمت الف این قانون کارفرمایان کلیه کارگاه‌های مشمول قانون تامین‌اجتماعی، چنان‌چه مشاغل آن‌ها جزو گروه الف (مشاغلی که صفت سخت و زیان آوری با ماهیت شغل وابستگی دارد اما می‌توان با به کارگیری تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر مناسب توسط کارفرما سختی و زیان آوری آن‌ها را حذف کرد) سخت و زیان‌آور باشد، مکلفند ظرف دو سال از تاریخ تصویب قانون صفت سخت و زیان‌آوری را حذف کنند.

رئیس اداره امور مشاغل سخت و زیان‌آور گفت: مطابق با بخش دوم بند «ب» گفته شده است کارفرمایان کارگاه‌های مشمول باید در ابتدای استخدام نیروی انسانی در یک شغل (خواه سخت و زیان‌آور باشد یا خیر) از طریق طب‌کار معاینات لازم را برای او انجام دهند. باید توجه داشت، انجام این معاینات برای آن دسته از افرادی که دارای شغل سخت و زیان‌آور هستند، سالیانه یک بار تکرار شود تا اشخاص در معرض خطر شناسایی و تمهیدات پیشگیرانه قرار گیرند. اما متاسفانه بسیاری از کارگاه‌ها از این اقدام سر باز می‌کنند.

میرزایی تصریح کرد: در این صورت سازمان تامین‌اجتماعی می‌تواند براساس ماده ۹۰ قانون تامین‌اجتماعی عمل کند؛ بر اساس این ماده اگر معلوم شود، بیمه شده حین استخدام قابلیت کار مرجوع را نداشته یا کارفرما در معاینه پزشکی آن‌ها تعلل کرده است، در صورت بروز حادثه یا شدت گرفتن بیماری، سازمان هزینه‌های مربوطه را از کارفرما مطالبه و وصول خواهد کرد.

وی با اشاره به تعریف مشاغل سخت و زیان‌آور، ادامه داد: کارهایی سخت و زیان‌آور است که در آن‌ها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار غیراستاندارد بوده و در اثر اشتغال کارگر، تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت طبیعی در وی ایجاد می‌شود که نتیجه آن تنش، بیماری شغلی یا عوارض ناشی از آن است.

رئیس اداره امور مشاغل سخت و زیان‌آور عنوان کرد: بر اساس این تعریف، مشاغل به دو گروه «الف» و «ب» تقسیم می‌شوند؛ مشاغل گروه الف، آن دسته از مشاغلی است که ظرف مهلت دو سال می‌توان صفت سخت و زیان‌آوری را حذف کرد و گروه ب مشاغلی هستند که ذاتا سخت و زیان‌آورند و می‌توان سختی این مشاغل را کاهش داد، اما نمی‌توان حذف کرد.

میرزایی افزود: مطابق با بخش اول بند «ب» تبصره ۲ قانون بازنشستگی پیش از موعد در مشاغل سخت و زیان‌آور، داشتن حداقل ۲۰ سال متوالی یا ۲۵ سال متناوب اشتغال در کارهای سخت و زیان‌آور، که در هر مورد حق بیمه مدت مزبور را نیز به صندوق تامین‌اجتماعی پرداخت کرده باشند، بدون شرط سنی می‌توانند درخواست خود را به ادارات کار و امور اجتماعی استان‌ها جهت طرح مشاغل در کمیته‌های استانی ارائه نمایند.

وی اظهار کرد: در بند ۲ این قانون آمده است، در صورتی که بیمه شده به علت اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور بیمار شود و نتواند فعالیت خود را ادامه دهد، حتی اگر سابقه ۲۰ یا ۲۵ سال را نداشته باشد، در صورت تشخیص بیماری به علت شغل مورد تصدی توسط کمیسیون پزشکی و تعیین سخت و زیان‌آور بودن شغل مذکور توسط کمیته‌ها می‌تواند از مزایای بازنشستگی استفاده کند.

او با تاکید بر اینکه سازمان برای اجرای این قانون به ماده ۹۰ قانون تامین‌اجتماعی مراجعه می‌کند، گفت: یعنی اگر کسی در اثر سختی و زیان آوری شغلی که قابلیت پیشگیری داشت، دچار ازکار افتادگی شود، ماده ۹۰ برای کارفرما به اجرا درمی‌آید و کارفرما به دلیل اهمال در پیشگیری از سختی کار باید هزینه‌های مربوطه را پرداخت کند و انجام معاینات دوره‌ای که بر آن تاکید می‌شود، در این زمینه بسیار تعیین کننده خواهد بود.

میرزایی ادامه داد: اما در تاریخ ۶/ ۷/ ۱۳۹۰ مجلس تفسیر قانونی را ارایه داد که هر کس هر سال سابقه در مشاغل سخت و زیان‌آور داشته باشد، می‌تواند متقاضی بهره‌مندی از سنوات ارفاقی آن مدت سال در مشاغل سخت و زیان‌آور باشد. برای مثال چنانچه کارگری ۵ _ ۴ سال سابقه فعالیت در مشاغل سخت و زیان‌آور داشته باشند و شرایط بازنشستگی را داشته باشند می‌تواند از سنوات ارفاقی استفاده کند.

توجه به قانون سخت و زیان‌آور در قانون کار

وی با اشاره به قوانین کار که در ارتباط با مشاغل سخت و زیان‌آور است، عنوان کرد: نخستین ماده قانونی مرتبط با مشاغل سخت و زیان‌آور، تبصره ماده ۱۴ قانون کار است. بر اساس این تبصره، ‌ خدمت یا حضور داوطلبانه کارگرانی که شاغل در مشاغل سخت و زیان‌آور هستند، به عنوان سخت‌وزیان‌آور پذیرفته می‌شود. بر این اساس سپری شدن دوره سربازی در جبهه‌های نبرد حق‌ علیه باطل، به شرط اینکه شخص حداقل یک سال در مشاغل سخت و زیان آور اشتغال  داشته باشد، به عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور تلقی می‌شود.

او افزود:‌ نکته در این است، کارگران شاغل در کارگاه‌های خصوصی که دوره خدمت سربازی آن‌ها به عنوان سخت و زیان‌آور لحاظ شده است، ۴ درصد حق‌ بیمه و مستمری مربوط به بازنشستگی سخت‌وزیان‌آور از دولت اخذ می‌شود. اما اگر شخص شاغل در دستگاه باشد، این هزینه از دستگاه گرفته می‌شود.

رئیس اداره امور مشاغل سخت و زیان‌آور با اشاره به ماده ۵۲ قانون کار به عنوان یکی دیگر از ماده قانونی مربوط به مشاغل سخت‌ و زیان‌آور، اظهار کرد: بر اساس این ماده قانونی شاغلان سخت و زیان‌آور، حداکثر ۳۶ ساعت در هفته می‌توانند در مشاغل سخت و زیان‌آور اشتغال داشته باشند.

میرزایی گفت: اما لیست‌های این کارگران که اکنون ارسال می‌شود، علاوه بر اینکه از ۳۶ ساعت بیشتر است، اضافه کار هم برای آن‌ها لحاظ می‌شود و این موضوع از تخلف‌هایی است که در مشاغل سخت و زیان‌آور رخ می‌دهد.

وی با اشاره به ماده ۷۵ قانون کار مرتبط با مشاغل سخت و زیان‌آور، تصریح کرد: در این ماده قانونی آمده است، انجام کارهای خطرناک و سخت‌ و زیان‌آور و نیز حمل بار برای زنان کارگر ممنوع است. بر این اساس، کارهای سخت‌ و زیان‌آور برای خانم‌ها در مشاغل مشمول قانون کار به جز کارکنان بالینی بیمارستانهای روانی و سوختگی و مشمولین موضوع ماده (۱۶) قانون سازمان نظام پرستاری شاغل در بخش های دولتی و غیردولتی که از شمول ماده (۷۵) قانون کار مستثنی می باشند، در کارگاه‌ها ممنوع است. اما مشاهده می‌کنیم که بسیاری از متقاضیان زن که شاغل در کارگاه‌ها و بخش‌های خصوصی هستند، از قانون سخت و زیان‌آور استفاده می‌کنند.

رئیس اداره امور مشاغل سخت و زیان‌آور یکی دیگر از قوانین کار مرتبط با مشاغل سخت‌ و زیان‌آور را مربوط به ماده ۸۳ برشمرد و ادامه داد: در این ماده قانونی آمده است، هر نوع کار اضافه برای نوجوانان ممنوع است. در صورتی که بسیاری از افراد وجود دارند که از سنین ۱۲- ۱۰ سالگی در مشاغل سخت و زیان‌آور مشغول به کار شده و براین اساس بازنشسته می‌شوند. برای مثال خانمی از سن ۷ سالگی در کارگاه ریسندگی مشغول به کار بود و در سن ۲۸ سالگی تقاضای بازنشستگی داده است.

میرزایی با اشاره به ماده ۸۵ قانون کار که مرتبط با قوانین سخت و زیان‌آور است، عنوان کرد: در این ماده قانونی تاکید شده است، برای صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور، دستورالعمل‌هایی از سوی شورای عالی حفاظت فنی و وزارت بهداشت اعلام می‌شود که کارفرما باید آن‌ها را رعایت کند. اما متاسفانه کارگاه‌هایی که در مهلت دو ساله نسبت به حذف صفت سخت و زیان آور کامل کارگاه خود اقدام کرده‌اند، به تعداد محدود و انگشت‌شمارند.