مامایی رشته کهنی است که از بدو تولد بشر معنا و مفهوم پیدا کرده اما امروزه به یک حرفه، تلاش و حرکتی عالمانه همراه با دانش روز تبدیل شده است. در تقویم رسمی کشور پنجم ماه می مصادف با 16 اردیبهشت‌ماه روز جهانی ماما نامگذاری شده است. هدف از بزرگداشت روز جهانی ماما افزایش آگاهی و تبادل اطلاعات در راستای سلامتی مادر و نوزاد است.
به بهانه فرارسیدن روز ماما با دو تن از کارشناسان مامایی گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید:
تعریف ماما
پریسا رشنو، ماما و مسئول پلی‌کلینیک آیت‌الله کمالوند خرم‌آباد لرستان با 18سال سابقه فعالیت رسمی در گفت‌وگو با «آتیه‌آنلاین» مامایی را اینچنین توصیف می‌کند: «مامایی جایگاه بلند و رفیعی به قدمت تاریخ دارد. ماما همراه همیشگی مادر از ازل تا ابد است و در مراحل پیش از بارداری، حین بارداری و بعد از زایمان، مراقب مادر و کودک است. به عبارتی وظیفه اصلی ماما، حفظ سلامتی مادر و نوزاد و ارائه خدمات به آن‌ها است. ماما یعنی یار و همدم مادر در دردناک‌ترین لحظه زندگی و اولین شاهد شاهکار آفرینش خداوند. او نخستین کسی است که با دستان خود نوزاد را به آغوش مادر می‌رساند و نظاره‌گر اولین دم و بازدم نوزاد در جهان هستی است.»
او ویژگی‌های مامای موفق را این‌گونه توضیح می‌دهد: «به اعتقاد من، مامای خوب باید صبور، مهربان، رازدار، فداکار، جسور، دارای وجدان کاری و طالب به‌روزترین اطلاعات در حیطه شغلی خود برای خدمت به مادران باشد. ماما باید بتواند با مادر ارتباط نزدیک برقرار کرده و در شرایط سخت زایمان به او آرامش دهد.»
رشنو خاطره اولین زایمانی که انجام داده را اینچنین بیان می‌کند: «در دوران دانشجویی‌ام مادر شکم اولی بود که خوشبختانه زایمان بسیار خوبی داشت. حدود پنج سال بعد از تولد نوزاد، هنگامی که با همان مادر در خیابان مواجه شدم، با شور و شوق فراوان جلو آمد، پس از معرفی خودش مرا مادر محمد که (اسم فرزندش) بود خطاب کرد. از خاطرات خوب زایمانش و کمک‌هایی که برای انجام این زایمان به او شده بود تشکر کرد. وقتی یک مادر دوران بارداری را به سلامت طی می‌کند و مادر و فرزند هر دو سالم باشند شیرین‌ترین خاطره برای هر ماما است.»
چالش‌ها و مشکلات حرفه مامایی
رشنو تعداد شیفت‌ها و ساعات حضور در محل کار، مشکلات دوری از خانواده، خستگی ناشی از کار، شب‌کاری و تبعات آن برای خانواده و فرزندان و قرار نگرفتن حرفه مامایی در زمره مشاغل سخت و زیان‌آور را از مهمترین چالش‌های مامایی برشمرد.
او در خصوص انتخاب شغل مامایی و تأثیرات این حرفه در زندگی شخصی و روحی خود می‌گوید: «این حرفه باعث شده تحمل بسیاری از مسائل روزمره برایم راحت‌تر شود و صبر، شکیبایی و مهربانی بیشتری در برابر بسیاری از مسائل زندگی داشته باشم، خیلی کم از کسی یا چیزی رنجیده‌خاطر می‌شوم و اگر هم رنجشی پیش آید راحت‌تر و سریع‌تر فراموش می‌کنم.»
رشنو درخواست‌های شغلی خود از مسئولان را این‌گونه بیان می‌کند: «فراهم کردن بسترهای لازم برای استفاده از ظرفیت‌های جامعه مامایی کشور برای ارتقای سلامت روحی، روانی و جسمی زنان، استفاده از توان مامایی برای آگاهی دختران و زنان به منظور افزایش رشد جمعیت و داشتن ایران جوان و قدرتمند، همکاری بیشتر سازمان‌های بیمه‌ای با ماماها به عنوان امن‌ترین و در دسترس‌ترین فرد در مراکز بهداشتی و درمانی برای ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مفیدتر به زنان.»
رقیه میرزایی، ماما و مسئول بیمارستان سبلان اردبیل با ۲۵ سال سابقه درباره اینکه چرا شغل مامایی را برگزیده، می‌گوید: «راستش سال ۷۳ که رشته مامایی را انتخاب کردم اطلاعات کافی در مورد آن نداشتم اما بعد از تحصیلات و شروع به کار در این حرفه شدیداً به این شغل علاقمند شدم و می‌توانم بگویم عاشق کارم هستم و به‌خاطر عشق به این حرفه به‌صورت شبانه‌روزی کار می‌کنم و تمام خستگی‌هایش را به جان و دل می‌خرم.»
توصیه به مادران باردار
میرزایی به خانواده‌ها به‌ویژه مادران باردار برای داشتن بارداری کم‌خطر اینچنین توصیه می‌کند: «به مسئله فرزندآوری اهمیت بدهند و با فکر و آگاهی و آینده‌نگری برایش تصمیم بگیرند. برای دوران پیری و ازکارافتادگی خود فکری بیندیشند و با انتخاب تک‌فرزندی بچه‌های خود را در آینده تنها و بی‌پناه نگذارند.»
او اضافه می‌کند:«مادران پیش از بارداری به مراکز مشاوره مامایی مراجعه کرده و با برنامه‌ریزی باردار شوند. در طول بارداری تحت کنترل و مراقبت قرار بگیرند و مطالعات کافی داشته باشند. در کلاس‌های آمادگی جهت زایمان شرکت کنند و توانایی انتخاب روش صحیح زایمان را بیاموزند. با توانمندی کامل زایمان طبیعی را برای تولد فرزندان خود انتخاب کرده و ما را در این خلقت با شکوه شریک کنند.»
میرزایی در پایان می‌گوید: «شغل مامایی همزمان با جان دو نفر انسان سروکار دارد. مامایی حرفه حساسی است و بار قانونی به همراه دارد بنابراین انتظار می‌رود که این رشته به‌طور کامل در ردیف مشاغل سخت و زیان‌آور قرار گیرد. از آنجایی که مامایی پایه و اساس نظام سلامت است هرچه قوی‌تر باشد بنیان این نظام محکم‌تر و سالم‌تر خواهد شد و قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت که مسئله و دغدغه مهم کشور شمرده می‌شود با توجه و اهمیت به این رشته محقق خواهد شد.»
گزارش: اکرم خاکپور
نظر شما