مهدی لشگری در گفتوگو با آتیه آنلاین گفت: طبیعتاً مسائل روانشناسی و روانشناختی انسانها علاوه بر اینکه یک موضوع فردی محسوب میشود هرگز فارغ از اتفاقات و جریانات محیطی نیست. طبیعتاً آنچه که در یک جامعه در حال رخ دادن است مانند مشکلات اقتصادی، جنگها و گاهی نزاعهای سیاسی، تنشهای اجتماعی و حتی گرههای مدیریتی در سازمانها تمام این موارد میتوانند به عنوان عواملی که بر سلامت روان افراد تأثیر میگذارند مطرح شوند.
لشگری با اشاره به عوامل متعدد مؤثر در بروز اختلالات روانی در افراد گفت: همواره به این شکل نیست که فردی به دلایل ژنتیکی یا زیست شناختی و یا تنها به عنوان یک فقدان یا ضربه فردی و شخصی دچار یک مسأله روانی شود. گاهی مواقع یک فرد به نسبت سالم نیز زمانی که در جامعهای با انواع و اقسام مشکلات اجتماعی قرار میگیرد به لحاظ روانی آسیب میبیند و گرفتارهایی در درون خود احساس می کند در چنین شرایطی مشکلات روانی جامعه را مجدداً به جامعه بازتاب میدهد.
این دکترای روانشناس گفت: طبیعتاً در چنین شرایطی وظیفه مشاوران و روانشناسان برای اینکه بتوانند فرد را با مشکلات و مسایل به گونهای سازگار و هماهنگ کنند که کمتر آسیب را تجربه کند مشکلات بیشتری را ناگزیر باید تحمل کنند.
وی افزود: به عبارت دیگر در جلسه درمان و مشاوره تنها مسائل فردی نیست که باید مورد مداخله قرار گیرد بلکه باید به فرد کمک شود که با برخی از نابسامانیها و ناسازگاریهایی که در سطح جامعه احساس میکند نیز تطبیق دهد. همچنین مسائل به گونهای بازتعریف شود که فرد بتواند به انطباقپذیری بهتر خود با شرایط پیش رو کمک کند.
تأثیر مسایل اقتصادی و اجتماعی بر سلامت روان افراد
این مدرس دانشگاه با اشاره به تأثیر مسایل و اتفاقات اجتماعی بر روان افراد گفت: طبیعتاً بسیاری از مسائل اجتماعی مانند اقتصاد، جنگها، بیعدالتیها، بیکاری، فشارهای ناشی از دزدیها و ناامنیهای اجتماعی مواردی نیست که بتوان آنها را کنترل کرد. زمانی که افراد آسیب می بینند و یا احساس میکنند که در چنین جامعهای آسیبپذیرتر هستند روانشناس در چنین وضعیتی برای اینکه بتواند به تقویت اعتماد به نفس و به دست آوردن مجدد عزت نفس مراجعه کننده کمک کند راه سختتری پیش رو دارد.
وی افزود: چه بسا گاهی مواقع روانشناس و مشاور نیز چاره ای جز اعتراف کردن نمی بیند . او در جلسه درمان با اعتراف ، صادقانه مطرح می کند که او نیز به عنوان بخشی از جامعه با مشکلات متعدد روبرو است و او را درک میکند و حتی گاهی ناامنیهایی را در درون خود احساس و تجربه میکند.
لشگری گفت: به همین منظور، شاید جامعه ما به طور ویژه نیازمند یک ثبات اقتصادی است. اگر جامعه ما بتواند ثبات اقتصادی را تجربه کند از دل این ثبات امیدافزایی و حتی امیدزایی اتفاق میافتد.
وی افزود: یعنی افراد با هر گروه سنی باید بتوانند بر اساس زحمات و تلاش خود چشمانداز و افق روشن اقتصادی برای خود ترسیم کنند و از یکسری امکانات و وسایل درخور برخوردار شوند. بنابراین زمانی که افراد امید را در خود احساس کنند از سوی دیگر، بسیاری از اختلالات روانی که شایعترین آن افسردگی است مقدار و شدت آن کاسته خواهد شد.
لزوم پوشش هزینههای مشاوره توسط بیمهها
این روانشناس بالینی هزینههای بالای مشاوره و روان درمانی را یکی دیگر از چالشهای پیشرو خواند و تأکید کرد: بیمهها زیر بار این هزینهها نمیروند. با توجه به مدت زمان جلسه مشاوره عدد قابل پرداخت از عهده پرداخت بسیاری از افراد خارج است. در چنین شرایطی که بیمهها هزینه موردنظر را تحت پوشش قرار نمیدهند زمانی که افراد دسترسی به خدمات مشاوره و روانشناسی نداشته باشند مشکلات برهم انباشته شده و گاهی به شکل حتی فجایع انسانی یا فجایع اجتماعی نمایان میشوند.
وی بر لزوم حضور روانشناسان در تمام مراکز و دستگاههای دولتی و خصوصی گفت: باید ردیف بودجهای برای استخدام و یا بکارگیری قراردادی روانشناسان در سازمانهای آموزش و پرورش، ادارات دولتی، دانشگاهها و اصولاً تمام ارگانها فراهم شود که ارائه این خدمات آسانتر شود . از طرف دیگر نیز بیمههای پایه و تکمیلی هزینههای مشاوره را تقبل کنند که روانشناسان بتوانند با ارائه راحتتر خدمات، برای مردم نیز امکان دسترسی آسانتر به مداخلات روان درمانی و مشاوره فراهم شود.
لشگری با تأکید بر نقش ثبات اقتصادی کشور بر سلامت روان جامعه افزود: مدیریت اقتصادی کشور با انجام برنامهریزیهایی اصولی باید عواقب و اثرات مسائل و نابسامانیهای اقتصادی و اجتماعیکه افراد را آزار میدهند کاهش دهند تا ثبات به جامعه بازگردانده شود. همچنین مدیران با گسترش عدالت باید تلاش کنند امید را در جامعه ایجاد کنند چرا که جامعه در دل این امیدواریها میتواند آینده خود را به خوبی ترسیم کند. در صورت تحقق این مهم، با افزایش ضریب بازگردانی سلامت روان جامعه، باری از روی دوش روانشناس و مشاور برداشته خواهد شد.
گفت وگو: مهین داوری
نظر شما