هر کشوری آداب و رسوم خاصی برای جشن‌گرفتن آغاز سال نو دارد. معمولاً آداب جشن‌های سال نو از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. این رسوم شامل جمع‌شدن افراد خانواده کنار یکدیگر، کارهایی نمادین برای دورکردن خاطرات بد سال گذشته و استقبال از اتفاقات خوب آینده است. هدیه دادن، سرود خواندن، اجرای نمایش، پوشیدن لباس بابانوئل، فیلم دیدن، تزئین اتاق سالمندان، پخت غذا و شیرینی، ازجمله رسومی است که در آغاز سال نو در ایران و سایر کشورها در سرای سالمندان انجام می‌شود.
بنا به گزارش مرکز آمار که در سند ملی سالمندان کشور نیز به آن اشاره شده، جمعیت سالمندان ایران از یک میلیون و ۶۳۸هزار و ۴۲ نفر در سال ۱۳۴۵ به ۷میلیون و ۴۱۴هزار و ۹۱ نفر در سال ۱۳۹۵ رسیده است. از این تعداد در سال ۱۳۹۵، حدود ۳میلیون و ۶۵۸هزار و ۴۰۵ نفر سالمند مرد و ۳میلیون و ۷۵۵هزار و ۶۸۶ نفر سالمند زن هستند.
براساس داده‌های سازمان بهزیستی کشور در سال ۱۳۹۸ تنها عده بسیار کمی از سالمندان یعنی ۲۷هزار و ۶۴۵ نفر در خانه‌های سالمندان به سر می‌برند. درباره حال‌وهوای نوروز در سرای سالمندان با دکتر حسین نحوی‌نژاد، مدیر آسایشگاه خیریه کهریزک تهران گفت‌وگویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید:
مؤسسه خیریه کهریزک در یک نگاه
دکتر حسین نحوی‌نژاد، مدیر آسایشگاه خیریه کهریزک درباره بخش‌های مختلف این مجموعه می‌گوید: «آسایشگاه خیریه کهریزک تهران امروزه به لطف خداوند متعال و با همت بانیان خیراندیش در فضایی به وسعت ۴۲۰ هزار مترمربع در خدمت حدود ۱۷۵۰ نفر از معلولان، سالمندان و بیماران مبتلابه ام اس است. هم‌اکنون این مجموعه در قالب ۲۴ بخش مردان و زنان شامل بخش‌های قرنطینه، درمانی و پنج قسمت (نارون، بنفشه، گل یاس ام.اس، ارغوان و شکوفه) نیازهای بهداشتی درمانی، توان‌بخشی، ورزشی، آموزشی و امور فرهنگی مددجویان را با همکاری نیکوکاران و کارکنان برآورده می‌کند.»
حال‌وهوای نوروزانه خانه سالمندان
او از حال‌وهوای نوروزانه خانه سالمندان چنین می‌گوید: «با تمام شور و شعفی که در فرارسیدن عید نوروز وجود دارد، شاید این حس برای بعضی افراد به‌طور دیگری رقم بخورد؛ افرادی که به علت بیماری‌های مختلف یا ناتوانی نتوانند همچون بقیه لذت چندانی از این فرصت ناب ببرند. یکی از آن گروه‌ها سالمندانی هستند که از دوران پر شعف جوانی‌شان فقط خاطراتی به‌جامانده است. لذا به‌واسطه نیم‌قرن تجربه فعالیت آسایشگاه، ما در مجموعه کهریزک سعی بر این داریم تا با نگاهی فارغ از سالمندی در فضایی خانوادگی با مددجویان برخورد داشته باشیم. این بدان معناست که تمامی آداب و سنن حاکی از حس خوب زندگی برای خدمت به ساکنان این مجموعه مورد توجه قرار می‌گیرد. شعار و هدف ما تأکید بر این امر است که «کهریزک محلی برای زندگی است، نه فقط زنده ماندن.»
مراسم و برنامه‌های نوروزی در مجموعه کهریزک
نحوی‌نژاد با اشاره به مراسم و برنامه‌های نوروزی در خانه سالمندان کهریزک ادامه می‌دهد: «از دیرباز خرید لباس شب عید، درست کردن سفره هفت‌سین، تزئین فضای محیطی باعث جنب‌وجوش خاص در ایام نوروز بوده است. کهریزک نیز از این احوال دور نیست، اما امسال تقارن ماه مبارک رمضان و عید نوروز فرصت ویژه‌ای شده تا کهریزک حال‌وهوای خاصی پیدا کند.»
او می‌افزاید: «در کنار برگزاری مراسمی که گفته شد آیین تحویل سال نو، چهارشنبه‌سوری، دیدارهای نوروزی، قرائت قرآن، شب‌های احیا و... بخشی از فعالیت‌هایی است که برای آن برنامه‌ریزی کرده‌ایم.»
مدیر آسایشگاه خیریه کهریزک می‌گوید: «البته این نکته حائز اهمیت است که فعالیت‌های ما در این مرکز در مسیر همه نیک‌اندیشی‌های مردمی است که در رخدادهای تاریخی مختلف با حضور و کمک‌های خود همراه ساکنان این مجموعه بوده و هستند. به‌عنوان مثال نیکوکارانی که شست‌وشوی مددجویان را عهده‌دار هستند و یا با پوشیدن تن‌پوش حاجی‌فیروز و سیاه کردن چهره خود خاطرات زیبایی را برای ساکنان این خانه رقم می‌زنند.»
تأثیر دیدارهای نوروزی بر سلامت سالمندان
نحوی‌نژاد درباره تأثیر دیدارهای نوروزی بر سلامت سالمندان مقیم مرکز این‌گونه توضیح می‌دهد: «احترام به سالمندان یکی از الزامات هر جامعه است. حضور مردم نیکوکار در ایام نوروز همیشه باعث خوشحالی سالمندان است. این قشر برای رفع تنهایی نیاز دارند که در حلقه آشنایان خود باشند، بنابراین اگر مردم به دیدن آن‌ها بیایند، موجبات شادی و نشاط این عزیزان را فراهم می‌کنند.»
او اضافه کرد: «یادمان باشد سالمندان گنجینه‌های ارزشمندی هستند و حتماً باید از دانش و تجربیات‌شان استفاده کرد. این عزیزان ظرفیتی هستند که هم تجربه کافی در امور مختلف دارند و هم قشر قابل‌احترامی محسوب می‌شوند.»
توصیه‌های نوروزی دیدار با سالمندان
این مقام مسئول در ادامه سخنان خود می‌گوید: «در ایام نوروز خانواده‌ها و مردم هنگام بازدید از مددجویان باید نکاتی را مدنظر داشته باشند. اگر بپذیریم که مردم از طریق تعامل اجتماعی وارد جامعه سالمندان می‌شوند باید گفت مردم ایران در آداب و معاشرت با تمام دنیا تفاوت بارزی دارند. شاید یکی از این تفاوت‌ها درک و احترام به سالمندان باشد. مردم ما با حضور در خانه‌های سالمندان همیشه نشان داده‌اند برای آنان اهمیت قائل هستند، اما در این نیک‌باوری همراهی با خدمتگزاران عزیزان سالمند می‌تواند باعث ایجاد لحظات به‌یاد ماندنی برای آن‌ها باشد. لذا تقاضا داریم که نیکوکاران عزیز در صورت حضور در مجموعه کهریزک برای کمک‌های مؤثر خود و یا پذیرایی عیدانه از سالمندان و معلولان با نظر واحد مشارکت‌های مردمی و یا مسئولان مربوطه به بخش‌ها مراجعه کنند.»
مطالبات سالمندان برای ایام نوروز
او مطالبات سالمندان برای ایام نوروز را در این موارد خلاصه می‌کند: «همان‌گونه که در بهار نو شدن طبیعت را شاهد هستیم و برای ایرانی‌ها فرارسیدن سال نو است، برای روح و اعتقاد مسلمانان نیز ماه مبارک رمضان به‌درستی بهار دل‌ها و فرصتی برای نو شدن است. بنابراین مردم می‌توانند برای سالمندان زمان بگذارند و به دیدن آن‌ها و مجموعه کهریزک بیایند.»
به گفته مدیر آسایشگاه خیریه کهریزک مردم با آمدن به این مرکز به نقطه‌ای از بهشت پا می‌گذارند که زندگی در آن جاری است. او در آخر اضافه می‌کند: «حرف و باور ساکنان و خدمتگزاران مجموعه کهریزک کلام دکتر حکیم‌زاده، مؤسس آسایشگاه خیریه کهریزک است و آن اینکه؛ اینجا محل زندگی است، نه‌فقط زنده ماندن.»
نظر شما