به گزارش آتیه‌آنلاین، نخست‌وزیر موقت لبنان تحرکاتی را در راستای باز کردن گره تشکیل دولت آغاز کرد و با «سعد حریری» و سپس «نبیه بری» دیدار کرد. او به نیاز برای توافق سیاسی بین تمام گروه‌ها و جناح‌های سیاسی اشاره کرد.
این در حالی است که حسان دیاب، نخست‌وزیر موقت لبنان روز گذشته (سه‌شنبه) به دیدار سعد حریری، نخست وزیر مکلف این کشور رفت و در این ملاقات به لزوم شکل‌گیری یک وفاق ملی برای حل بحران‌های پیش روی بیروت به عنوان تنها راه حل موجود اشاره کرد.
در این میان سایت النشره در گزارشی که روز گذشته منتشر شد با اشاره به دیدار دیاب و حریری از تحرکات سیاستمداران لبنانی برای شکل‌گیری یک توافق سراسری خبر داد. النشره با اشاره به اظهارات دیاب اعلام کرد که نخست‌وزیر موقت لبنان در سخنانی با تاکید بر اینکه با گذشت قریب به ۱۲ ماه از شکل‌گیری دولت چالش‌های موجود به اندازه بحران‌های سیاسی در مدت ۱۲ سال برای یک ساختار سیاسی برآورد میشود، خواهان حل اختلاف‌ها شده است. همچنین این رسانه عرب زبان با بیان اینکه نمودار بحران در بیروت در همه عرصه‌های سیاسی و اقتصادی در مختصات غیر قابل باوری قرار دارد به توافق دیاب و حریری اشاره داشت.
نخست وزیر موقت لبنان در نشست خبری روز گذشته صراحتاً اعلام کرده که با حریری بر سر لزوم تشکیل دولت در اسرع وقت توافق کردیم؛ دولتی که مشکلات و چالش‌های متوالی کشور را که تاثیر منفی بر لبنان گذاشته حل می‌کند و مطمئناً توافق، تنها راه حل برون رفت از این بحران موجود است.
هشدار بابت ادامه بحران
این قبیل اقدامات سیاسی و انتشار اخبار مربوط به آن در شرایطی توجه برخی از تحلیلگران مسائل لبنان را به خود جلب کرده که آژانس‌های سازمان ملل نسبت به فاجعه اجتماعی در لبنان به دلیل پیامدهای انفجار بندر بیروت و همچنین بحران اقتصادی و کرونا هشدار می‌دهند.
شاخص بحران در لبنان در همه عرصه‌ها نه تنها سیر صعودی داشته، بلکه روند افزایشی این شاخص‌ها نگرانی‌های مقامات سیاسی و کارشناسان داخلی، اجتماعی و اقتصادی لبنان را نیز به دنبال داشته است. در این میان ولید جنبلاط، رئیس حزب سوسیالیست ترقی‌خواه لبنان در سخنانی خواستار آشتی میان رئیس جمهوری و نخست‌وزیر کشورش و از سرگیری گفت‌وگوهای تشکیل دولت میان آنها شد. این در حالی است که اسقف اعظم مارونی‌های لبنان چند روز قبل خواستار گفتگوهای مجدد و رفع سوء تفاهم میان میشل عون و رفیق حریری شد. با گذشت چند روز از این درخواست حالا مقامات سیاسی لبنان در اظهارات مختلف خواستار رفع تنش‌های موجود میان رئیس دولت و نخست‌وزیر مکلف دولت بیروت شدند؛ گویا اوضاع به حدی در لبنان بحرانی است که حالا چهره‌های مذهبی این کشو وارد گود شده‌اند تا از خلق یک بحران جدید که درون‌مایه آن اقتصادی و اجتماعی است جلوگیری کنند.
روسیاالیوم در گزارشی با اشاره به اقدام «بشاره پطرس الراعی» اسقف اعظم مارونی‌ها نوشت: شاید این قبیل اقدامات از سوی یک مقام مذهبی در لبنان از سبقه زیادی برخوردار نباشد اما پطرس الراعی با خطاب قرار دادن میشل عون اظهار داشت امیدواریم که جناب رئیس جمهور ابتکار عمل به خرج دهد و از نخست‌وزیر مکلف برای انجام این دیدار دعوت کند؛ چراکه زمانِ بی‌رحم و وضعیت فاجعه‌بار کشور و ملت به هیچ وجه تاخیر در تشکیل کابینه را بر نمی‌تابد. لبنان، این جواهر گرانبها، در وضعیت مناسبی قرار ندارد و در حال تضعیف است. از اینرو تشکیل دولت به حالت تعلیق درآمده، دستگاه قضایی طعمه دخالت‌های سیاسی و فرقه‌ای شده، اقتصاد در همه بخش‌های آن فلج شده، نیمی از بیروت نابود شده است، مردم با رنج و مشقت مواجه هستند و نیمی از آنها زیر خط فقر قرار دارند.
امید به تغییر
اظهارات الراعی واکنش‌های مختلفی را از سوی رسانه‌های داخلی و عربی به دنبال داشت که در این رابطه میتوان به گزارش روزنامه «القبس» چاپ کویت اشاره کرد. برخی تحلیلگران مسائل لبنان معتقدند توجه رسانه‌های عربی به الراعی صرفاً به دلیل جایگاه مذهبی وی نبوده و این مسئله ریشه در اوضاع نامطلوب و بحرانی لبنان در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دارد. این کشور به دلیل برخوردار نبودن از یک دولت منسجم در عرصه سیاسی مشکلات قابل توجهی را پیدا کرده است و همین مسئله به تنهایی قابلیت این را دارد تا در امور اقتصادی و اجتماعی آثار تخریبی خود را بر جای بگذارد. همچنین مردم لبنان امروز دیگر با بحران‌های جاری نشأت گرفته از سیاست رو به رو نیستند، بلکه انفجار بندر بیروت و پاندمی کرونا خود به تنهایی میتوانست اثر تخریبی گسترده‌ای را بر اقتصاد، جامعه و همچنین کسب و کارهای متوسط به پایین از خود بر جای بگذارد که این مسئله شرایط لبنان را با بحران زدگی و بهم ریختگی سراسری مواجه سازد که اتفاقاً این محورها هم عملیاتی شده است.
حالا حدود سه ماه از تعیین سعد حریری برای تشکیل کابینه جدید لبنان از سوی میشل عون، رییس جمهوری این کشور می‌گذرد ولی تاکنون وی در این امر ناکام بوده است. برخی‌ها دلیل اصلی این ناکامی را اصطکاک میان عون و حریری عنوان میکنند و از سوی دیگر اغلب ناظران مسائل بین‌الملل معتقدند واشنگتن سیاستی همچون عراق را در لبنان در دستور کار دارد و کاخ سفید یکی از متهمین اصلی تحمیل این وضعیت به لبنان است. فشار آمریکا برای جلوگیری از ورود افراد منتسب به حزب‌الله در کابینه جدید (به خصوص انتخاب گزینه‌های حزب‌الله برای ریاست بانک مرکزی) و افزایش تحریم لبنان، خود به تنهایی گواه این مدعاست.
از سوی دیگر اقدامات حریری پس از فشار ریاض و واشنگتن و اتلاف زمان برای جلوگیری از ورود مُهره‌های حزب‌الله به کابینه لبنان میتواند پرده از نقش کاخ سفید در هرج و مرج پیش آمده بردارد. نکته‌ای که در این میان باید مورد نظر قرار گیرد این است که آیا با انتقال قدرت از محافظه‌کاران به لیبرال‌ها در کاخ سفید، سیاست‌های خاورمیانه‌ای ایالات متحده دستخوش تغییر خواهد شد یا خیر؟
در آخر باید خاطرنشان کرد اغلب کارشناسان مسائل لبنان معتقدند که تنها راه برون رفت از بحران فعلی، وفاق ملی و اتحاد میان عون - حریری با هدف تشکیل دولت و کابینه است. موضوعی که نه تنها منافع آمریکا و متحدان اروپایی آنها در لبنان را تامین نمیکند بلکه تلاش غرب برای ادامه چنین وضعی نشان از سیاست جدید آنها در قبال خاورمیانه دارد. سیاستی که از عراق شروع شده و بدون وقفه کشورهای منطقه که منافع متضاد با واشنگتن دارند را می‌پیماید.
گزارش: اردشیر حبیبی
نظر شما