به گزارش آتیه‌آنلاین، انسان دارای هیجانات احساسی از جمله خشم و به ‌تبع آن پرخاشگری است. پرخاشگری و بی‌صبری یکی از معضلات زندگی انسان‌ها و جوامع بشری امروز به شمار می‌آید که با آشکار شدن آن در سطح جامعه به یک آسیب اجتماعی تبدیل شده است.

مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران روز گذشته اعلام کرد که در سه ماهه نخست امسال بیش از ۲۶ هزار نفر به علت نزاع راهی مراکز پزشکی قانونی استان تهران شدند.

مهدی فروزش گفت: ۲۶ هزار و ۱۲۵ نفر به دلیل آسیب های ناشی از نزاع به مراکز پزشکی قانونی استان مراجعه کرده اند که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است.

 ایرانی‌ها نهمین کشور خشمگین در رتبه‌بندی جهانی گالوپ

موسسه گالوپ بر پایه بررسی خود در سال ۲۰۲۱ و اوایل سال ۲۰۲۲ رتبه‌بندی تازه عصبانی‌ترین مردم جهان را منتشر کرد.

نتایج این گزارش که بر اساس روش نمونه‌گیری در میان جمعیت بزرگسال دارای ۱۵ سال و بیشتر در ۱۲۲ کشور و منطقه جهان و از طریق مصاحبه‌های تلفنی و حضوری به دست آمده، نشان می‌دهد که نزدیک به نیمی (۴۹ درصد) از مردم لبنان در آستانه زمانی که مورد پرسش قرار گرفته، حجم بالای احساسات منفی ناشی از خشمگینی و عصبانیت را تجربه کرده‌ و از این نظر در صدر رتبه‌بندی جهانی گالوپ قرار گرفته‌اند.

در این رتبه‌بندی پس از لبنانِ صدرنشین، چهار کشور همسایه ایران قرار دارد. ترکیه (۴۸ درصد)، عراق (۴۶ درصد)، ارمنستان (۴۶ درصد) و افغانستان (۴۱ درصد) به ترتیب جایگاه دوم تا پنجم خشمگین‌ترین مردم جهان را به خود اختصاص داده‌اند.

در این بررسی ایرانی‌ها پس از سیرآلئون، مالی و اردن در رتبه نهم قرار گرفته‌اند. به طوری که ۳۴ درصد ایرانی‌های شرکت‌کننده در مصاحبه موسسه گالوپ عنوان کرده‌اند که اخیرا به شدت خشمگین و عصبانی شده‌اند. هند نیز پس از ایران در جایگاه دهم قرار گرفته است.

در مقابل تنها ۵ درصد فنلاندی‌ها گفته‌اند که اخیرا حجم بالای احساسات منفی ناشی از خشمگینی و عصبانیت را تجربه کرده‌اند. بدین ترتیب آنها پایین‌تر از مردم استونی (۶ درصد)، عنوان آرام‌ترین مردم جهان را از آن خود کرده‌اند.

تبعات رفتار پرخاشگرانه

ماندانا حسینی فعال‌اجتماعی در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین گفت: پرخاشگری یک کنش و رفتار به‌حساب می‌آید که افراد در مواجهه با دیگران از خودشان بروز می‌دهند و به آسیب رساندن به افراد دیگر منجر می‌شود.

حسینی آسیب‌ها را جسمی (بدنی) و زبانی (استفاده از ناسزا و تحقیر در کلام) خواند و افزود: این دو نوع خشونت از لحاظ روحی و روانی می‌توانند آسیب‌زا باشند.

این فعال اجتماعی بااشاره به اینکه از نظر جامعه‌شناسان و روانشناسان دلایل بسیار زیادی برای رفتارهای خشونت‌آمیز وجود دارد، یادآور شد: خشونت‌ها از منظر روانشناسی به‌صورت فردی و عوامل فردی بررسی و دنبال می‌شوند.

وی افزود: جامعه‌شناسان دلایل بروز پرخاشگری را مورد بررسی قرار می دهند. آنها بر این باور هستندکه بروز خشم به عوامل بی‌شماری مرتبط است. زمانی که تبعات آن از فرد به اجتماع نفوذ پیدا می‌کند، خشونت و خشم به  «مساله اجتماعی» تبدیل می‌شود.

این فعال حوزه مسائل اجتماعی با تصریح بر اینکه «خشونت» حاصل یک جامعه با کارکردهای نامناسب و خارج شده از ریل تعادل است، عنوان کرد: اگر بخواهیم در حال حاضر به علل اصلی بروز خشونت در نوجوانان اشاره کنیم

نمی‌توانیم فشارهای روانی و اجتماعی، رسانه‌ها و فضای مجازی، نابه‌سامانی و ازهم‌پاشیدگی خانواده‌ها، رواج بداخلاقی‌ها در ابعاد مختلف، کمرنگ شدن برخی ارزش‌ها و هنجارها را در بروز خشونت نوجوانان نادیده بگیریم.

این فعال‌اجتماعی عدم تخلیه هیجانات نوجوانان در محافل و مجامع گوناگون و عدم تعریف علمی ‌از انوع تفریحات نوجوانان را از دیگر عوامل مؤثر در بروز اعمال خشونت‌آمیز در این گروه سنی مطرح کرد.

این مدیر مؤسسه مشاوره و مددکاری ویژه زنان و کودکان کارو خیابان در بیان تاثیر خانواده و جامعه بر پرخاشگری‌ها افزود: علل بروز رفتارهای خشونت‌آمیز از سوی نوجوانان را می‌توان در ناکامی‌های مکرر، خشم‌های نهفته، به خطر افتادن منافع نوجوان (عدم دسترسی به خواسته‌های خود)، تعارض‌های بین والدین و نوجوان، شاهد و یا قربانی خشونت شدن آنها جست‌وجو کرد.

وی بااشاره به تأثیر جامعه بر بروز رفتارهای خشونت‌آمیز نوجوانان گفت: مگر می‌توان تأثیرات اسناد بالادستی در قانونگذاری، اجرا و قضا را نادیده گرفت؟ هر یک از این قوا دارای سیستم‌های مستقل اما متأثر از یکدیگر هستند که بر افراد جامعه از جمله کودکان و نوجوانان تأثیر چشمگیری دارند.

حسینی اضافه کرد: مسائل اجتماعی، پدیده‌هایی اجتماعی اعم از شرایط ساختاری و یا الگوهای کنشی هستند که در مسیر تحولات اجتماعی بر سر راه توسعه (یعنی بین وضعیت موجود و مطلوب) قرار می‌گیرند و مانع تحقق اهداف آرمانی می‌شوند.

راهکارهای موثر کنترل خشم 

این فعال اجتماعی در بیان راهکارهای موثر در کنترل خشم گفت: مدارس و فضاهای عمومی می‌توانند نقش چشمگیری در اجتماعی‌کردن و جامعه‌پذیری کودکان در سنین خردسالی داشته باشند.

حسینی با اشاره به اینکه تصویب قوانین درست برای برخورد با رفتارهای خشونت‌آمیز و همراه با پرخاشگری نیز اقدام قانونی موثری خواهد بود، افزود: علاوه بر وضع قوانین باید مجازات های متناسب نیز برای فرد پرخاشگر و خاطی در نظر گرفته شود.

وی با تاکید بر تاثیر رفع ناکامی‌ها بر میزان بروز خشونت گفت: زمانی‌که زمینه دسترسی افراد به صورت برابر به امکانات فراهم شود به دنبال کاهش میزان ناکامی‌های اجتماعی و اقتصادی، خشونت‌ها نیز سیر نزولی پیدا خواهند کرد.

گزارش: مهین داوری