هادی موسوی نیک امروز در جریان چهارمین جلسه از سلسله نشست های فقر چندبعدی و سیاست های فقرزدایی با موضوع آموزشی در ایران اظهار داشت : با توجه به اهمیت موضوع فقر و بخصوص فقرچندبعدی احساس نیاز شده است که بحث فقر محدود به فقر درآمدی نباشد.  
وی افزود :مطالعات گسترده ای در حوزه فقر چندبعدی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام شده است. در این نشست همچنین به طور خاص تشریح شرایط فقر آموزشی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.  

مدیرکل مطالعات رفاه اجتماعی وزارت رفاه همچنین گفت: بخش مهمی از شرایط تحصیل کودکان به شرایط خانواده بازمیگردد.
وی افزود :بازگرداندن بچه های تحصیل کرده بسیار دشوار است و باید در خصوص برخی از کودکان قبل از بازماندگی از تحصیل توجه خاص داشته باشیم.
به گفته موسوی نیک، اساسا مدرسه درگاهی برای ورود به جامعه است و در این خصوص یک پروژه شناسایی خانوارهای دارای شناسایی فقر شدید را در وزارت رفاه در دستور کار داریم که در این ارتباط از مدارس و معلمان استفاده کرده ایم و عملکرد این حوزه بسیار دقیق اعلام شده است.
وی افزود :مدرسه می تواند به عنوان محور برای وارد شدن به موضوعات آموزشی و فقر اجتماعی باشد.
وی اضافه کرد : به دلیل عدم یکسانی کدپستی و کد ملی یافتن کودکان بازمانده از تحصیل بسیار مشکل است و در این خصوص بیش از ۵۰ درصد هزینه های طرح در یافتن این افراد شده است که این مهم از طریق مدارس قابل حل است.
مدیرکل مطالعات رفاه اجتماعی وزارت رفاه ادامه داد :آموزش کودک در خانواده در راستای بازگرداندن به تحصیل  تاثیرگذار است.  
وی در ادامه اظهار داشت : اعتقاد ما این است که در بحث آموزش بخشی در مدرسه شکل می گیرد و محور این نشست بحث آموزش خارج از آموزش و پرورش است و وضعیت رفاه اجتماعی خانوارها در آموزش کودکان مورد بررسی  قرار گرفته است.  وی همچنین بیان کرد : البته در کیفیت نُام آموزشی نیز موضوعات جدی مطرح است.

باسوادی ۸۷.۶ درصدی در جامعه ایرانی 

پیروزراهی، کارشناس حوزه مطالعات فقر در خصوص بررسی شرایط فقر آموزشی گفت: فقر آموزشی وضعیتی است که به لحاظ جنبه آموزشی افراد مورد بررسی است.  
وی افزود :وضعیت دسترسی آموزشی و شرایط دستیابی آموزشی در ارتباط با فقر آموزشی مطرح می شود 
این فعال حوزه مطالعات فقر ادامه داد: وضعیت آموزشی نسبت با وضعیت در حوزه های مختلف در کشور قابل بررسی است و اولین شاخص در زمینه دسترسی  در این حوزه نرخ باسوادی است که این نرخ در سال ۱۳۹۹ به میزان ۸۷.۶ درصد اعلام شده است که نسبت به متوسط جهانی در شرایط مطلوبی قرار دارد.  
وی اضافه کرد : شاخص نرخ با جا ماندگی در ارتباط با ثبت نام کودکان در مدارس است که این نرخ در قالب متوسط یک درصد شرایط مناسبی را در مقایسه با وضعیت جهانی دارا است.  
پیروزراهی تصریح کرد : به لحاظ دسترسی در آموزش های پایه وضعیت مناسبی را در کشور تجربه می کنیم و باید توجه را از بحث دسترسی به سمت کیفیت آموزشی معطوف کنیم.  

فقر یک درصدی در کودکان حاضر در مدارس 
وی بیان داشت : یک درصد از کودکان از خانواده های فقیر به مدارس وارد می شوند و به عنوان مثال در استان سیستان و بلوچستان بیش از ۶۰ درصد کودکان در این بازه قرار می گیرند.  
این فعال و اندیشمند حوزه اجتماعی ادامه داد: ۱۱ درصد از کودکان در خانه به زبان رسمی آموزشی کشور صحبت نمی کنند که باید به این نکته در ارتباط با کودکان دوزبانه توجه داشت.  
وی اظهار داشت : شاخص تراکم تعداد کلاس های درس و تعداد دانش آموزان حاضر در کلاس در مقایسه با شرایط میانگین جهانی وضعیتی مناسبی ندارد.
وی همچنین اضافه کرد : ما در زمینه دسترسی به نسبت وضعیت مناسبی داریم و این در حالی است که در زمینه دستیابی شرایط مطلوب را تجربه نمی کنیم.

اجرای طرح حمایت مدرسه محور در وزارت رفاه

غریب نواز، فعال حوزه مطالعات آموزشی و فقر در ادامه این نشست گفت: طرح حمایت مدرسه محور (حامد) است که این مهم از سال ۱۳۹۵ آغاز شده است.
وی افزود : کودک های در معرض ترک تحصیل در شرایط شباهت بسیاری به کودکان بازمانده از تحصیل قرار دارند که باید به آنها نیز در کنار کودکان بازمانده از تحصیل توجه لازم  شود.
این کارشناس حوزه مطالعات اجتماعی تصریح کرد: مدارسی را در سطح کشور داریم که دارای شاخص فقر بسیار بالایی هستند و در این راستا وزارت رفاه در قالب یک پنجره واحد برای کودکان طرح "حامد" را اجرا می کند.
وی بیان داشت: همکاری سازمان های شبکه بهداشت، وزارت آموزش و پرورش، سازمان فنی و حرفه ای، سازمان بهزیستی و بسیاری دیگر از نهادها در پنجره واحد اشاره شده در خصوص کودکان اثرگذار هستند.
این کارشناس حوزه آموزش و رفاه گفت: استقرار یک نظام حمایت اجتماعی فعال و کاهش فقر آموزشی از اهداف طرح حامد و پنجره واحد محسوب می شوند.  
وی گفت :بهبود شاخص های تحصیلی و آموزشی نیز یکی دیگر از اهداف ایجاد طرح مذکور در خصوص کاهش فقر کودکان در سن تحصیل است.  
غریب نواز در ادامه بیان کرد : سیاست های پیشنهادی برای اجرای این طرح در شهرها و استان ها یکسان نیست و شامل حمایت های تغدیه ای، حمایت مشاوره و پشتیبانی، حمایت های غیرنقدی و گاه نقدی و افزایش آگاهی و اطلاع رسانی می شود.  
وی گفت : اولین گام در اجرای این طرح جلب همکاری نهادهای مرتبط است و اصلی ترین مرحله شناسایی مدارس هدف و برقراری ارتباط و اطلاع رسانی به آنها است که مهم ترین و اصلی ترین مرحله اجرای طرح "حامد" است.  

وحید منش، کارشناس حوزه آموزش و مطالعات فقر در ادامه این نشست گفت : با سوادی بالای ۹۵ درصد که از برنامه های سازمان نهضت سوادآموزی است تحقق نیافته و آمار چیزی حدود ۸۵ درصد را نشان می‌دهد.
وی افزود : با وجود اینکه مدارس در دسترس بخش بزرگی از جامعه قرار دارد بخشی از کودکان ترک تحصیل می کنند و ۴۸.۴ درصد افراد بالای ۲۵ سال در کشور دارای دیپلم نیستند.
وی اضافه کرد : یکی از چالش های پیش روی دستیابی آموزشی شامل سیستم نمره دهی در مدارس می شود و نکته آن نبود استانداردسازی لازم در این حوزه است که درایران شاهد تدوین و اجرای این استانداردها نیستیم.
این کارشناس حوزه های اجتماعی اشاره داشت : منفعل شدن والدین و عدم درک درست از داده های نمره دهی نیز از دیگر آسیب های این روش است.
وی در ادامه بیان داشت : حتی با توجه به اینکه وضعیت آموزشی خاورمیانه نسبت به متوسط جهانی پایین است برخی از کشو های منطقه  در مقایسه با کشور ما شرایط و داده های بهتری را تجربه می کنند.  
وحید منش گفت:  به صورت کلی در حوزه شاخص های کیفیت و نابرابری های آموزشی شرایط مناسبی وجود ندارد.  
وی بیان داشت : بودجه آموزش و پرورش بعد از تحریم های سال ۱۳۹۷ سیر نزولی داشته است و در دوره دوم تحریم ها در دهه دوم روند نزولی در شرایط مالی آموزش را در کشور شاهد بوده ایم.

۹۰ درصد ورودی دانشگاه های مهم از سه دهک بالای درآمدی هستند 

کریم پور، کارشناس مطالعات حوزه رفاه و آموزش در بخش دیگری از این نشست گفت : از جهت سیاست گذاری بهتر است زمانی که توزیع جغرافیای امکانات آموزشی را در نظر داریم تفکیک شهری و روستایی و پرداختن به شهرها را به صورت مجزا درنظر داشته باشیم.  
وی بیان داشت : در خصوص امکانات زیرساختی و فقر شخص محور هر اندازه به مناطق مرزی نزدیک می شویم بخصوص در ارتباط با مرزهای شرقی کشور شرایط نامناسب تری را شاهد هستیم و این نکته در مناطق میانی کشور کمتر دیدیه می شود.  
وی افزود : تقریبا ۹۰ درصد ورودی های دانشگاه های خوب تهران از سه دهک بالای درآمدی هستند.
این پژوهشگر مطالعات اجتماعی تصریح کرد : پرداختن به مقوله اتباع و بازماندگی از تحصیل در این خصوص بسیار مهم است.

۳۵ درصد هزینه های آموزشی از جیب مردم است

مقدسی، کارشناس حوزه فقر و مطالعات اجتماعی نیز در ادامه این نشست با اشاره به اینکه ۳۵ درصد هزینه های آموزش از جیب مردم تامین می شود، بیان داشت : مسئله نابرابری موضوع مهم تر و پررنگ تری از فقر است
وی اضافه کرد : در بحث فقر آموزشی تاکیدی از پولی شدن آموزش نمی بینیم و این موضوع برای طبقات پایین بسیار مهم است
به گفته این پژوهشگر اجتماعی، محاسبه شاخص پرداخت از جیب مردم می تواند مورد توجه وزارت رفاه باشد و شاید بهتر باشد که در این خصوص دقیقا مشخص کنیم که پرداخت از جیب مردم در حد  آموزش به چه میزان است.
وی گفت : بر اساس برخی از آمارها در حدود ۳۵ درصد از هزینه های آموزش از جیب مردم است و در میانگین جهانی بیشتر از ۳۳ درصد از جیب مردم تامین نمی شود.
وی همچنین تصریح کرد : نزدیک ۶۰ درصد افرادی که در اروپا در رده سنی زیر ۱۸ سال  ترک تحصیل می کنند شاغل هستند و این به عنوان یک شاخص مهم در این حوزه بررسی می شود.
مقدسی اضافه کرد : اروپا در سال ۲۰۱۰ شاخص بازگشت به تحصیل را  نزدیک به ۱۴.۵ و در سال ۲۰۲۰ به ۹.۵ درصد اعلام کرده است که این مهم نشان از اثر گذاری سیاست های این حوزه است.

هیچ راه همواری برای توسعه جز آموزش و پرورش وجود ندارد

مدیرکل آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش امروز  در چهارمین جلسه از سلسله نشست های فقر چندبعدی با محوریت فقر آموزشی گفت : ورود سازمان های مرتبط به موضوعات آموزش و پرورش اقدامی متناسب با شرایط است.  
سید محمد حسین حسینی اظهار داشت : هیچ راه باز و همواری برای توسعه کشور غیر از آموزش و پرورش وجود ندارد.
وی افزود : سرچشمه توسعه، پیشرفت و خیر و خوشی اجتماعی در عبارت توسعه و پیشرفت تحصیلی کودکان نهفته است.
این مدیر کل وزارت آموزش و پرورش در ادامه عنوان کرد : اگر می خواهیم که کشور ما تولید ناخالص ملی بالای هزار میلیارد دلار را تجربه کند و پیشرفت را تجربه کنیم باید به سرچشمه، یعنی کودکان و آموزش  در نداری تمرکز کنیم و کودکان در این صورت ایرانی خواهند ساخت که آرزوی همه ما  است و اما به هر دلیل بچه ها مدرسه نرفته و در شرایطی با افت تحصیلی رشد کنند و گرهی باشد که با هزینه های بالا مسیر رشد را طی کنند، شکافی شکل می گیرد که سرچشمه بدبختی ملت ها است.
وی بیان داشت :بحث آموزش و پرورش و دانش آموزان یک پدیده پیچیده است و پرسش این است که با این پدیده چگونه باید رفتار کرد و بسیاری از اوقات این پدیده را با کارهای غیرکارشناسی به مسئله ای  بغرنج تبدیل می کنیم.
حسینی تصریح کرد : با شکل دادن یک گفتمان انتقادی باید به دنبال ایجاد تغییر در شرایط آموزش کودکان باشیم و تا زمانی که ۱۵۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل داریم، شکاف اشاره شده وجود خواهد داشت و در هر سازمان و شرایطی باید در مورد ضعیت آموزش و پرورش و شرایط دسترسی گفت و گو کنیم.  
وی بیان داشت : گفتمان باید در محورهای دسترسی و دستیابی شکل گیرد و  در خصوص کیفیت آموزش مطالبه گری داشته باشیم.