دکتر فرید فتاحی در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین، با بیان اینکه تیروئید از اجزاء بسیار مهم کنترل متابولیسم بدن است، افزود: تیروئید در کارکرد بسیاری از دستگاه‌ها و سیستم‌های بدن مانند قلب‌وعروق، سیستم مغزی، سیستم اعصاب و روان، فشارخون، حجم عروق بدن و ... تاثیر دارد و حیات و عملکرد این سیستم‌ها متاثر از هورمون تیروئید است.

وی با تاکید براینکه بسیاری از اختلالات تیروئید ناشی از عوامل وراثتی است، اظهار کرد: می‌توان گفت، سبک زندگی افراد مانند نوع تغذیه یا فعالیت‌های بدنی در ایجاد این اختلال نقشی ندارد و علت عمده ایجاد این بیماری مربوط به بیماری «خودایمنی» است؛ به این معنا که سیستم ایمنی بدن به سلول‌های سالم حمله کرده و کارکرد تیروئید را دچار مشکل می‌کند یا از کار می‌اندازد. همچنین برخی اختلالات تیروئید مادرزادی است و شخص از بدو تولد می‌تواند فاقد تیروئید یا اختلال در کارکرد این عضو باشد.

انواع اختلالات تیروئید

فوق تخصص غدد و متابولیسم، در توضیح انواع اختلالات تیروئید، گفت: چنانچه سیستم ایمنی بدن، تیروئید را دچار اشکالات کارکردی یا تخریب کند، تیروئید «کم‌کار» می‌شود. همچنین علت‌های دیگری نیز برای کم‌کار شدن تیروئید وجود دارد؛ مانند التهاب‌های ویروسی، عوارض جراحی و تابش اشعه که این عوامل سبب از کار افتادن تیروئید شده و مانند اتومبیلی که فاقد بنزین است و نمی‌تواند حرکت کند، تمامی سیستم متابولیسم بدن دچار اشکال کارکردی می‌شود.

فتاحی تصریح کرد: همچنین در مواقعی که سیستم ایمنی، تیروئید را به تحریک وادارد، تیروئید «پرکار» می‌شود. در این صورت هورمون تیروئید بیشتر تولید شده و متابولیسم بدن نیز سریع‌تر می‌شود؛ این افزایش سرعت، کاتابولیسم بدن را نیز سرعت بخشیده و در نتیجه، تخریب بدن مانند تخریب عضلانی و استخوانی با شدت بیشتری انجام شده و عوارضی مانند کاهش وزن، لرزش دست‌وپا و تعریق نمایان می‌شود.

وی با اشاره به سایر بیماری‌های مربوط با تیروئید، افزود: در اثر تکثیر سلول‌ها، مشکلاتی مانند «گره» تیروئید، کیست یا سرطان به وجود می‌آید.

نشانه‌های تیروئید

فوق تخصص غدد و متابولیسم، در بیان نشانه‌های تیروئید و اینکه مردم چگونه می‌توانند پی به مشکلات تیروئیدی خود ببرند، اظهار کرد: نشانه‌های اختلال کارکرد تیروئید در سنین مختلف، متفاوت است؛ مهمترین نشانه آن در سنین کودکی، اختلالت رشد و نمو است و برای مثال ممکن است قد کودک به طور مناسب رشد نکند و رشدی که در سال گذشته داشته، خیلی بارزتر از رشد کنونی او باشد. همچنین اختلال یادگیری نیز نشانه دیگری است؛ به این معنا که کودک قبلا درس‌های خود را بهتر فرا می‌گرفت؛ اما اکنون اشکال درسی پیدا کرده است.

فتاحی گفت: در سنین نوجوانی نیز اختلالاتی مانند ریزش مو، اشکال درسی، کاهش رشد، به ویژه رشد قد، پف کردن صورت و ... می‌تواند ناشی از عدم کارکرد مناسب تیروئید باشد. پس از سن بلوغ نیز اختلالات تیروئید بسیار موذیانه رخ می‌دهد و معمولا کسی متوجه ضعف این کارکرد نمی‌شود. در خانم‌ها می‌تواند منجر به اختلالات قاعدگی، نازایی و سقط مکرر شود و نیز افزایش وزن را ایجاد کند.

وی تصریح کرد: در آقایان نیز اختلالات تیروئید با علایمی مانند سستی، بی‌حالی و رخوت به صورت خفیف اتفاق می‌افتد؛ اما مردان بسیار کمتر از زنان با این بیماری مواجه می‌شوند و میزان ابتلای زنان ۱۰ برابر بیش از مردان است.

درمان تیروئید

فوق تخصص غدد و متابولیسم، با بیان اینکه درمان اختلالات تیروئید، بسیار ساده است، افزود: در بسیاری از موارد درمان از طریق دارو میسر است؛ در صورت «کم‌کار» بودن، داروهای هورمون تیروئید و در صورت «پرکار» بودن داروهای درمان پرکاری تجویز می‌شود. بنابراین آنچه که مهم است، تشخیص نوع بیماری است.

فتاحی اظهار کرد: روش‌های تشخیصی این اختلالات نیز از طریق آزمایش خون و نیز انجام سونوگرافی میسر می‌شود و چنانچه تیروئید دارای گره باشد، یعنی تکثیر سلولی رخ داده باشد، با انجام نمونه‌برداری در تشخیص بیماری اقدام می‌شود.