به گزارش آتیهآنلاین، در لایحه بودجه ۱۴۰۱ که ۲۰ آذر تحویل مجلس شورای اسلامی شد، برای برنامه راهبری و اجرای سند سالمندان ۵۰ میلیارد تومان پیشنهاد داده شده است، اما رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان معتقد است حداقل نیاز برای اجرای این سند و توسعه زیرساختهای مناسب سالمندی ۱۰۰ میلیارد تومان است و گلایه دارد که از بودجه ۱۴۰۰ در حالی که ۹ ماه از سال میگذرد تنها ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیارد تومان تخصیص یافته است.
حسامالدین علامه، رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در هفته جاری پس از تسلیم بودجه به مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه بودجه ۵۰ میلیارد تومانی بودجه مناسبی برای کارهای بر زمین مانده نیست، گفت: ما تا کنون پیمایش ملی سالمندان را نداشتهایم که نشان بدهد وضعیت اقتصادی، اجتماعی، مسکونی، رفاهی و ... افراد چگونه است. پیمایشهای موضوعی در حوزه سلامت گاهی صورت گرفته است ولی ما ابعاد رفاهی، اجتماعی را بررسی نکردهایم. اطلس استانی برای سالمندان نداریم که نیازها را استانی مشخص و اولویت استانی را برای مداخلات موثر شناسایی کند. در بحث تربیت منابع انسانی برای خدمت دهی به حوزه سالمندی مبتنی بر بازاریابی اجتماعی نیز کار چندانی نشده است. مراقبت از سالمند در منزل، استارتاپ های دوست دار سالمند، ارتقای کارشناسان سلامت و… بودجه و برنامهریزی میخواهد.
علامه بیان کرد: سود جمعیتی دوم یعنی بعد از دوران بازنشستگی که بتوانیم از نیروی سالمندی برای کارآفرینی و مهارتورزی و سالمندی سالم و فعال و … بهره ببریم تدوین نشده است. برای همین در مجموع ایده آلهایی که در ذهن کارشناسان این حوزه است با این بودجه فاصله بسیار زیادی دارد. این بودجه با زیرساختهای لازم برای جمعیت آتی سالمندی فاصله دارد و فرصت تهیه زیرساختها در این صورت به موقع حاصل نمیشود. ما با کشورهای توسعه یافته و شرق آسیا فاصله داریم و با این بودجه خلاءها پر نمیشود.
وی گفت: مشکل دوم تخصیص یافتن این بودجه است. از بودجه پارسال دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان در اختیار دبیرخانه قرار گرفته است در حالی که ۹ ماه از سال گذشته است. بنابراین اگر میخواهیم واقعاً برنامهریزی شود با این بودجهها حتی کارهای پژوهشی و پایلوت و کارهای اولیه در ۳۱ استان کشور رخ نمیدهد، این در صورتی است که کل بودجه هم تخصیص پیدا کند. ما از نمایندگان میخواهیم حداقل درخواستی که ۱۰۰ میلیارد تومان است را برای سالمندان عزیز که احترام به فردای تک تک ماست را در نظر بگیرند.
ضرورت تخصیص اعتبار و بودجه پایدار در حوزه سالمندی
رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در گفت و گو با آتیه آنلاین گفت: موضوع سالمندی در کشور ما با توجه به زیرساختهایی که برای مواجهه با سالمندان دهه ۵۰ و ۶۰ لازم است مورد توجه قرار نگرفته است و در برنامههای عمومی و تکالیف دستگاهها به سالمندان در کنار اقشار دیگر دارد ارائه خدمات میشود و هیچ تفکیکی صورت نگرفته است در حالی که این قشر نیاز به مدل ارائه خدمات متفاوتی دارند.
علامه افزود: شتاب افزایش جمعیت سالمندی در ایران عزم ملی در قانون گذاری، نهادسنجی و تخصیص اعتبار و بودجه پایدار در حوزه سالمندی را ضروریتر از گذشته کرده است.
رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور تصریح کرد: در نبود زیرساخت های لازم، یک دبیرخانه کوچک با مجموع رییس و چهار کارشناس نمی تواند کاری از پیش ببرد و کشور در آینده با سونامی مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و... ناشی از سالمندی جمعیت مواجه خواهد شد.
وی افزود: اگر می خواهیم موضوع سالمندی با توجه به شتاب افزایش جمعیتی آن در ایران نسبت به جهان و تغییر ویژگی هایش کشور را دچار تلاطم و سونامی مشکلات متعدد در تمامی عرصه ها نکند در حال حاضر باید از فرصت پنجره جمعیتی استفاده شود و با ایجاد زیرساخت های متناسب با جمعیت سالمندی مانع بروز بحران در آینده شویم.
علامه با تاکید بر اینکه ساختار اداری کوچک و محدود دبیرخانه شورای ملی سالمندان نمی تواند به تنهایی پاسخگوی مساله سالمندی در کشور باشد، گفت: شکل گیری عزم ملی در حوزه سالمندی مساله ای بسیار جدی است. در مرحله قانون گذاری باید در برنامه هفتم توسعه این مساله گنجانده شود و برنامه ها و اسناد سالمندی نیز در قوانین تفصیلی مجلس باید قانونی شوند که سند ملی ابلاغی الزام قانونی پیدا کند.
وی افزود: باید بستر بازآرایی در حوزه نهادسنجی و الزامات اجرایی شدن سند در دستگاه های اجرایی ایجاد شود؛ مگر می شود بانادیده گرفتن جمعیت ۱۰ درصدی سالمندان و شدت افزایش آن به سمت ۳۳ درصد جمعیت کشور و همچنین در نبود ساختار مناسب و نهادسنجی علمی امور سالمندان، کشور را از تبعات این مساله جدی در آینده مصون نگه داشت؟
علامه گفت: تعریف منابع مالی پایدار و تخصیص اعتبارات بودجهای در این حوزه ضروری است و این مهم همکاری سازمان برنامه و بودجه و کمیته تلفیق مجلس را می طلبد؛ منابع مالی اجرای این سند از محل مالیات، یارانههای انرژِی و مالیات بر کالاهای آسیب رسان قابل تامین است.
رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور بیان کرد: اجرای سند ملی پس از قانونی شدن نیازمند همکاری و هماهنگی دستگاه های اجرایی است که با ارایه برنامه های راهبردی اختصاصی دستگاه های خود در مراکز استان های سراسر کشور در نهایت اقدامی ملی و کاملا علمی در حوزه سالمندی در کشور اجرایی شود.
علامه ادامه داد: تقریباً در اکثر دستگاهها برنامه اختصاصی سالمندی نداشتیم و به تدریج دستگاهها صاحب برنامه در سالمندی میشوند و این مساله بودجه ویژهای میخواهد. ما باید برویم به سمت بیمه مراقبت طولانی مدت، باید به سمت اینکه بانک زمان داشته باشیم برویم، به سمت سمنهای میان نسلی سالمندی محله محور که کارهای داوطلبانه را به صورت محله محور ساماندهی کنند تا هم شناسایی و هم ارائه خدمات در منزل و خانواده محور و اجتماع محور و محله محور شود.
سرعت روزافزون جمعیت سالمند کشور
به گزارش آتیه آنلاین، طبق گزارش مرکز آمار ایران، جمعیت کشور در سال ۹۸ به حدود ۸۳ میلیون نفر رسید و اکنون جمعیت سالمند بالای ۶۰ سال کشورمان با رقم ۸ میلیون و ۲۳۱ هزار نفر، یعنی حدود ۹/۹ درصد جمعیت کشور و جمعیت بالای ۶۵ سال، ۶/۴ درصد جمعیت کشور را تشکیل می دهند.
بر اساس این گزارش، طی دو الی سه دهه اخیر رشد کلی جمعیت در ایران ۱.۲۴ درصد بوده، در حالی که نرخ رشد جمعیت سالمند کشورمان ۳.۶۲ درصد یعنی تقریبا سه برابر رشد کلی جمعیت است. پیش بینی می شود که در سال ۱۴۰۰ سهم سالمندی جمعیت از مرز ۱۰ درصد و در سال ۱۴۲۰ از مرز ۱۹.۴ درصد و در سال ۱۴۳۰ از مرز ۲۶.۱ درصد عبور کند، یعنی در آن زمان یک چهارم جمعیت کشور، سالمند خواهند بود.
نظر شما