امروزه بیش از چندین برابر جمعیت جهان، وسایل ارتباطی متصل به اینترنت وجود دارد و هر لحظه چندین گیگابایت اطلاعت تولید میشود و از اینرو این ضرورت مورد تاکید قرار میگیرد که شناخت مناسبی نسبت به مخاطب ایجاد شود. در بحث سلامت نیز این اثرگذاری بر مخاطب از مسائل بسیار ضروری به شمار میرود. میتوان گفت، پویایی ارتباطات در محیط سلامت، امری بسیار پیچیده است و پیشرفت تکنولوژیهای فعلی این پیچیدگی را تشدید کرده است. میتوان گفت، هدف از تحقیقات ارتباطات سلامت، علاوه بر افزایش دانش درباره تاثیرات ارتباطات بر نتایج سلامت، استفاده راهبردی از ارتباطات برای تکمیل اهداف سلامت را نیز مورد توجه قرار میدهد.
یکی از جنبههای پیچیدگی ارتباطات سلامت، ناشی از این مسئله است که تحقیقات ارتباطات سلامت میتواند از جنبههای مختلف انجام شود؛ ارتباطات سلامت میتواند در سطح بین فردی، گروهی، سازمانی و سایر موارد مطرح شود و یکی از این جنبهها، بحث ارتباطات سلامت در فناوریهای ارتباطات و اطلاعات است.
از گذشته تاکنون، دو جنبه تقریبا رقابتآمیز به تحقیقات ارتباطات سلامت پرداختهاند؛ ابتدا رشتههایی نظیر جامعهشناسی، روانشناسی، و جامعه شناسی پزشکی، این حوزه را مورد مطالعه قرار داده و گروهی که بحث ارائه خدمات سلامت را مورد مطالعه قرار میدادند، عمدتا از جنبههای مباحث انسانی به این موضوع توجه داشتند و برای مثال روابط پزشک و بیمار را مطالعه و بررسی میکردند. بنابراین میتوان گفت، در دستهای که خدمات مراقبت سلامت را مورد مطلاعه قرار میدادند، روابط پزشک و بیمار، ارتباطات درمانی، شیوههای مراقبت سلامت و حمایت اجتماعی مورد توجه بود.
شاخه دیگری نیز وجود داشت که علاقمندان آن، ارتقای سلامت را از منظر ارتباطات واسطهای مورد توجه قرار میدادند؛ دانشگاهیان این شاخه، بیشتر در زمینه ارتباطات واسطهای یا رسانههای جمعی مطالعه میکردند که کامپیوتر و مباحث مدیا در این رسته قرار داشت.
در این دسته، توسعه، کاربرد، ارزیابی پیامهای اقناعی ارتباطات و پویشهای سلامت برای مخاطبان خاص مورد توجه بود و ارتقای سلامت را در این زمینهها مورد مطالعه قرار میدادند.
امروزه با توجه به اینکه ارتقای سلامت و ارائه خدمات سلامت به هم دیگر مرتبط هستند، اگر این دوشاخه در گذشته کمی از هم مجزا بودند، رفته رفته به هم متصل شده و اکنون ارتباطات سلامت با هم ترکیب شده است. درحال حاضر افرادی که ارتقای سلامت را مورد مطالعه قرار میدهند، قاعدتا به بحث ارائه خدمات سلامت نیز توجه دارند.
در مجموع، میتوان گفت، مطالعه و تحقیق در زمینه ارتباطات سلامت، منجر به شکلگیری کتابها، کنفرانسها، انجمنها و ... شد و در نهایت رشته ارتباطات سلامت، به عنوان رشتهای که امروز در دانشگاههای جهان تدریس میشود، جایگاه خاص خود را یافت.
در ایران نیز رشته ارتباطات سلامت، به عنوان یک رشته و حوزه تحقیقاتی مورد توجه قرار گرفته است و این رشته در یکی دو دانشگاه تدریس میشود.
نظر شما