به گزارش آتیه‌آنلاین، کاخ سفید طی روزهای آینده شاهد برگزاری جلسه‌ای بین‌المللی مجازی با عنوان «نشست دموکراسی» است، نشستی که حتی پیش از آغاز رسمی آن به تنش‌ها و اختلاف‌های بسیاری انجامیده است.
نشست بین‌المللی؟
رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا ۱۱۰ کشور را برای نشستی پیرامون مبارزه با حکومت‌های اقتدارگرا دعوت کرده است. در این اجلاس موسوم به «نشست دموکراسی» نه تنها از چین و روسیه، بلکه از عمده متحدان منطقه‌ای آمریکا بجز اسرائیل و عراق دعوت نشده است. کاخ سفید اعلام کرد اجلاس دموکراسی درباره مقابله با حکومت‌های اقتدارگرا، مبارزه با فساد و به منظور ارتقای حقوق بشر برگزار می‌شود.
روسیه، مجارستان، چین، ترکیه، عربستان سعودی، کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، کره شمالی، ونزوئلا، نیکاراگوئه، سودان و اتیوپی و همچنین تعدادی دیگر از کشورهای آفریقایی، آمریکای لاتین و آسیا در فهرست دعوت شدگان این اجلاس نیستند.
وزارت خارجه آمریکا درحالی در یک حرکت نمایشی قصد برگزاری نشست دموکراسی با دعوت از ۱۱۰ کشور جهان را دارد که دموکراسی در کشور میزبان با توجه به سرکوب خیزش‌های مدنی، رفتارهای نژادپرستانه و آنچه در ششم ژانویه ۲۰۲۰ و درحمله به کنگره آمریکا از سوی سفیدپوستان آمریکایی رخ داد، از سوی معتبرترین نهادها و موسسات بین المللی زیر سوال قرار گرفته است.
از اینرو «جو بایدن»، رئیس‌جمهوری آمریکا برای روزهای ۹ و ۱۰ دسامبر ۱۱۰ کشور را به یک نشست مجازی دعوت کرده است. کاخ سفید از تایوان خواسته تا در این نشست شرکت کند، اما چین، روسیه و ترکیه در میان مدعوین حضور ندارند.
آنچه توجه بسیاری را جلب کرده این است که متحدان سنتی ایالات متحده در خاورمیانه نیز در فهرست مهمانان غایب‌اند. از جمله مصر، عربستان سعودی، اردن، قطر و امارات متحده عربی. در این نشست تنها اسرائیل و عراق از منطقه دعوت شده‌اند.
سخنگوی دفتر ریاست جمهوری تایوان با استقبال از دعوت جو بایدن گفت این نشست فرصتی برای این کشور خواهد بود تا تجربه موفق خود در زمینه دموکراسی را با دیگران در میان بگذارد.
این اقدام واشنگتن در حالی روی می‌دهد که تنش‌ها میان چین و آمریکا همچنان رو به افزایش دارد. به گونه‌ای که یک کشتی جنگی آمریکا روز سه‌شنبه ۲۳ نوامبر بار دیگر از تنگه حساس تایوان عبور کرد. نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد که ناوشکن «میلیوس» از ناوشکن‌های کلاس «آرلی برک» که به موشک‌های هدایت شونده مجهز است، «عبور عادی» از تنگه تایوان داشته است. اگر چه ارتش آمریکا عبور کشتی‌های جنگی خود را از تنگه تایوان در راستای فعالیت‌های عادی نیروهایش می‌داند اما چین معتقد است که واشنگتن با این اقدام‌ها به تنش‌های منطقه‌ای دامن می‌زند. بر اساس اطلاعیه نیروی دریایی آمریکا، عبور ناوشکن میلیوس از تنگه تایوان نشان‌دهنده تعهد واشنگتن به آزادی کشتیرانی در اقیانوس هند و آرام است. در اطلاعیه نیروی دریایی آمریکا آمده است که ارتش این کشور در هر منطقه‌ای که قوانین بین‌المللی اجازه دهد، حاضر شده و به فعالیت می‌پردازد.
گفتنی است که ارتش چین در ماه اکتبر اقدام آمریکا و کانادا در اعزام یک کشتی جنگی به تنگه تایوان را محکوم و اعلام کرد که اقدام این دو کشور صلح و ثبات در منطقه را تهدید می‌کند.
واکنش پکن و مسکو
همان‌گونه که گفته شد، نشست دموکراسی آمریکا حتی پیش از شروع به کار نیز دردسرهایی به همراه داشته است. «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه نشست دموکراسی به میزبانی آمریکا را محکوم و هدف آن را دودستگی در جهان توصیف کرد. لاوروف در مصاحبه‌ای گفت: «آن‌ها (آمریکایی‌ها) ایده برگزاری نشست دموکراسی را پیش می‌برند. این نشست ماه دسامبر و به دعوت جو بایدن رئیس‌جمهور ایالات متحده برگزار می‌شود اما مطمئناً ما در این نشست دعوت نیستیم و چین نیز در لیست مدعوین دیده نمی‌شود».
وی افزود: «برخی از شرکای ما در گوش ما می‌گویند که از آن‌ها خواسته شده [برای این نشست] آماده شوند. هنگامی که از آن‌ها پرسیده شد قرار است چه‌کاری در آنجا انجام شود پاسخ دادند قرار است سخنرانی آنلاین انجام شود و در پایان بیانیه‌ای منتشر شود. وقتی پرسیدیم آیا می‌توانیم آن را ببینیم؟ قول دادند که متعاقباً آن را به نمایش می‌گذارند. بنابراین آنچه اینجا شاهد هستیم نظام ارباب و رعیتی است».
لاوروف در ادامه گفت: «نشست دموکراسی هدف تقسیم کشورها به دموکراتیک و غیر دموکراتیک را دنبال می‌کند. به‌علاوه، کشورهای دعوت شده به من گفته‌اند همین کشورها نیز از نظر دموکراتیک بودن به کاملاً و به‌صورت مشروط تقسیم شده‌اند». وزیر خارجه روسیه همچنین گفت: «فکر می‌کنم آمریکایی‌ها می‌خواهند بزرگ‌ترین تجمع ممکن را شکل دهند تا نشان دهند جنبش به رهبری آمریکا دنباله‌روهای زیادی دارد. یقین دارم تلاش خواهد شد تا با برخی شرکا و متحدان راهبردی ما ارتباط برقرار کنند اما امیدوارم آن‌ها به‌جای مشارکت در یک نشستی جعلی و غیر رسمی به تعهدات خود در دیگر چارچوب‌ها پایبند بمانند».
از سوی دیگر، «دیمیتری پسکوف»، سخنگوی مطبوعاتی رئیس جمهوری روسیه گفت که کرملین مخالف برگزاری «نشست دموکراسی» آمریکا بدون حضور همه کشورها است و این اقدام را تلاشی از سوی واشنگتن برای اختصاصی کردن دموکراسی می‌داند. وی افزود: «ما نگرش منفی نسبت به این رویداد آتی داریم و متاسفانه، ایالات متحده ترجیح می‌دهد خطوط جداکننده جدیدی ایجاد کند؛ این به هیچ وجه با روحیه عمومی در جهان مرتبط نیست.» سخنگوی کرملین تصریح کرد: «ایالات متحده در حال انجام چنین تلاش‌هایی است و آن‌ها سعی می‌کنند کلمه دموکراسی را خصوصی کنند در حالی که چنین چیزی کاملا نادرست است.»
از سوی دیگر، سفرای کشورهای روسیه و چین در آمریکا با انتشار مقاله مشترکی که در نشریه «نشنال اینترست» منتشر شده، اعلام کردند که این دو کشور با قاطعیت ایده آمریکا برای برگزاری اجلاس سران برای دموکراسی را رد می‌کنند، چراکه این امر باعث ایجاد مرزبندی‌های جدیدی در جامعه بین‌المللی می‌شود که با توسعه جهان مدرن در تضاد است. «آناتولی آنتونوف» و «کین گنگ» سفرای روسیه و چین در ایالات متحده، در مقاله خود تاکید کردند: «ایالات متحده میزبان اجلاس آنلاین برای دموکراسی در تاریخ ۹ و ۱۰ دسامبر ۲۰۲۱ خواهد بود و به خود این اختیار را می‌دهد که تعیین کند چه کسی در این رویداد شرکت کند و چه کسی نباشد، کدام کشور یک کشور دموکراتیک است و چه کسی واجد شرایط چنین وضعیتی (شرکت در اجلاس دموکراسی) نیست.»
با این وصف به نظر می‌رسد که اجلاس دموکراسی ایالات متحده به تنها چیزی که کمک نکرده تلاش برای پیشبرد صلح و صفا در جهان بوده و باید آن را نوعی صف‌کشی دیپلماتیک در برابر رقبای کاخ سفید دانست.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما