به گزارش آتیه‌آنلاین، تنش‌ها میان روسیه و آمریکا هر روز در حال افزایش یافتن است و به نظر می‌رسد که خطر قریب‌الوقوع یک رویارویی تمام‌وکمال مدام جدی‌تر می‌شود. این در حالی است که بسیاری از مقام‌های آمریکایی و روس پیشتر نسبت به وقوع مصافی جدی میان دو کشور هشدار داده بودند.
خطر نزاع
آخرین هشدارها در زمینه منازعه میان کرملین و کاخ سفید از سوی یک مقام نظامی بریتانیایی اعلام شد. ژنرال «نیک کارتر»، رئیس ستاد ارتش انگلیس اظهار کرد که به دلیل تشدید تنش‌ها بین غرب و روسیه، خطر وقوع تصادفی جنگ به بالاترین میزان خود در دهه‌های اخیر رسیده است. به گزارش رویترز، ژنرال نیک کارتر در مصاحبه‌ای با روزنامه تایمز عنوان کرد که انگلیس و سایر جهان در «دنیایی رقابتی‌تر به نسبت ۱۰ یا ۱۵ سال پیش» قرار دارند.
وی افزود: «من شخصا فکر می‌کنم که ماهیت و ذات رقابت بین کشورها و ابرقدرت‌ها منجر به تنش‌های عظیم‌تری می‌شود. باید احتیاط به خرج دهیم که مردم درگیر این مسئله نشوند که ماهیت جنگ‌طلبانه برخی از سیاست‌های ما به وضعیتی ختم شود که در آن تنش‌ها به اشتباهِ محاسباتی برسند.» این فرمانده ارشد انگلیسی خاطرنشان کرد: «خیلی از مکانسیم‌ها و ساز و کارهای دیپلماتیک سنتی به دوره جنگ سرد مربوط می‌شود که امروزه وجود ندارند و بدون آن مکانیسم‌ها، خطر بزرگ‌تری وجود دارد. این چالش واقعی است که ما با آن رو به رو شویم.»
در ادامه، کارتر با اشاره به موضوع‌هایی دیگر افزود که روسیه آماده است تا بهترین سیاست خود را برای تضعیف آمریکا و اروپای غربی، از طریق مهاجرت گسترده و اخلال در تامین گاز اروپا انجام دهد. این ژنرال بریتانیایی در پاسخ به این سؤال که آیا تنش بین روسیه و غرب و خطر جنگ در بالاترین حد خود قرار دارد، پاسخ داد: «بله، وقتی من و شما در حال رشد و نمو بودیم، جهان دوقطبی بود. دو کشور شوروی و غرب وجود داشت. اکنون در دوره‌ای هستیم که جهان بیشتر چند قطبی است.» رئیس ستاد ارتش انگلیس همچنین درباره تنش‌های مرزی بلاروس و لهستان که هزاران مهاجر بدون اوراق هویتی از خاورمیانه و دیگر مناطق بحران‌زده، پس از ناکامی در عبور از این مرز و ورود به اتحادیه اروپا آنجا مانده‌اند، گفت که این تنش‌ها خود نشان از آن دارد که اختلاف‌ها میان روسیه و متحدان آمریکا به سطحی جدید رسیده است و باید انتظار تحولاتی بیشتر در این زمینه را داشت. وی در ادامه عنوان کرد: «این خطر وجود دارد که در صورت عدم خویشتن‌داری شاهد یک رویارویی جدی‌تر در عرصه بین‌المللی و گسترده باشیم و مشخص نیست که آیا در این وضعیت می‌توان به آینده خوش‌بین بود یا خیر.»
نیک کارتر همچنین گفت که رقبای خودکامه مایل هستند تا از هرگونه ابزاری که در دسترسشان قرار دارد، نظیر مهاجرت، افزایش بهای گاز، نیروهای نیابتی یا حملات سایبری استفاده کنند. او گفت: ماهیت جنگ تغییر کرده است.
«دیوید اوستین»، تحلیل‌گر مسائل ژئوپولتیک در این رابطه به گاردین گفت: «وضعیت بسیار پیچیده است و دو طرف به‌رغم اظهارنظر درباره تمایل به بهبود روابط، هیچ کار مشخصی دال بر این مسئله صورت نمی‌دهند.» این تحلیل‌گر افزود: «به نظر من، این روند می‌تواند خطرهای بسیاری را برای ثبات بسیار شکننده فعلی در جهان ایجاد کند. بنابراین، معتقدم که اوضاع بسیار خطرناک و آبستن تحولات بسیار جدی است.»
لحن خصمانه کرملین
این تحولات در حالی روی می‌دهد که مسکو در حال افزایش میزان تندی زبان خود در مواجه با اقدام‌های آمریکا در مرزهای استراتژیک خود است. وزیر خارجه روسیه متعهد شد که مسکو در پاسخ به هرگونه اقدام غیردوستانه از سوی کشورهای غربی، اقداماتی تلافی‌جویانه و نامتقارن انجام خواهد داد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه گفت: «ما قصد خود را برای نمایش رویکردی فوق‌العاده محدود و کنترل شده نشان دادیم تا مشکلات ساختگی ایجاد نکنیم، اما در پاسخ به اقدامات غیردوستانه‌ای که غربی‌ها نسبت به ما انجام می‌دهند، (حتما) به صورت متقابل، و اگر لازم شود، نامتقارن و منحصر به فرد عمل خواهیم کرد.»
لاوروف همچنین با اشاره ویژه به تجمع اخیر نیروهای دریایی ائتلاف ناتو در دریای سیاه، خاطر نشان کرد که ناتو اخیراً نسبت به روسیه «تهاجمی» عمل کرده است.
این دیپلمات روسی، این سخنان را روز جمعه پس از ملاقات با دیپلمات‌های فرانسوی در پاریس در قالب فرمت ۲+۲، با خبرنگاران در میان گذاشت. این گفت‌وگوها بین مقامات وزارت‌های خارجه و دفاع دو کشور صورت پذیرفت. به گفته لاوروف، مسائل ثبات استراتژیک، خصوصا چالش‌هایی که خروج آمریکا از معاهده «نیروهای هسته‌ای میان‌برد» و معاهده «آسمان‌های باز» ایجاد کرده است، از موضوعات بحث این دیدار بود.
از سوی دیگر، ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهوری روسیه روز گذشته (شنبه) نسبت به خطرهای ناشی از رزمایش‌های نظامی برنامه‌ریزی‌نشده ناتو در دریای سیاه هشدار داد. پوتین گفت: «ایالات متحده و متحدانش در ناتو اکنون در حال انجام رزمایش‌های نظامی و برنامه‌ریزی نشده در حوزه دریای سیاه هستند. این رزمایش‌ها صرف تشکیل گروهی از کشتی‌های بسیار قدرتمند نیست، بلکه از هواپیماها از جمله هوانوردی استراتژیک نیز استفاده می‌کنند و این یک چالش جدی برای ما است».
وی با اشاره به اینکه وزارت دفاع روسیه پیشنهادی را برای انجام رزمایش‌های از قبل تعیین‌نشده در همین منطقه به مسکو ارائه کرده است، افزود: «به نظر من این روش مناسب نبوده و دلیلی برای تشدید تنش در آنجا وجود ندارد». پوتین تاکید کرد که وزارت دفاع روسیه به کنترل هواپیماها و کشتی‌های کشورهای ناتو در منطقه بسنده می‌کند.
این تحولات در حالی روی می‌دهد که وزارت دفاع روسیه روز گذشته اعلام کرد که هواپیماهای روسی چهار فروند هواپیمای شناسایی متعلق به کشورهای ناتو را بر فراز آب‌های دریای سیاه شناسایی و رهگیری کردند. این وزارتخانه در بیانیه‌ای اعلام کرد که رادارهای نیروی هوافضای روسیه و ناوگان دریای سیاه، چهار ماموریت هوایی - شناسایی هواپیماهای کشورهای عضو ناتو را در ۲۴ ساعت گذشته شناسایی کردند.
در ادامه این بیانیه تاکید شده است: «جغرافیای فعالیت ناوهای جنگی و هواپیماهای شناسایی ناتو اکنون در شمال غربی دریای سیاه متمرکز شده است». بر اساس این گزارش، سه فروند هواپیمای «پوزیدن» از پایگاه «سیگونلا» در ایتالیا برای انجام ماموریت‌های جاسوسی در منطقه فعالیت ناوهای آمریکایی در شمال غربی دریای سیاه به پرواز درآمدند. هواپیمای راهبردی «یو-۲ اس» آمریکا نیز از پایگاه «آکروتیری» در جزیره «کرت» با ماموریت جاسوسی ابتدا از فضای اوکراینی و شمال غرب دریای سیاه به پرواز درآمد. در این بیانیه آمده است که سه ناو جنگی رزمناو موشکی «موسکوا»، ناو «آدمیرال اسن» و ناو گشتی «پاول درگاوین» به تعقیب تحرکات ناوهای آمریکایی در دریای سیاه ادامه می‌دهند.
با وجود این مولفه‌ها به نظر می‌رسد که تنور درگیری میان مسکو و ناتو و متحدانش در ناتو در حال گرم‌تر شدن است و باید منتظر ماند که ماحل این تحولات چه خواهد بود و چه‌بسا باید امیدوار بود که این نزاع‌ها بیش از این ادامه پیدا نکند.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما