سیدحسن موسوی چلک در گفت وگو با آتیهآنلاین تاکید کرد: وقتی شاخص سرمایه بالا نیست، اعتماد ملی بالا نیست، انتظار مشارکت نیز نباید وجود داشته باشد. در حال حاضر با پژوهشهایی که در چند سال اخیر انجام شد مشخص شد جامعه ما سرمایه اجتماعی بالایی ندارد و جمعیت از جمله موضوعاتی است که با مسوولیتپذیری مردم در قبال جامعهشان میتواند افزایش پیدا کند. این موضوع حداقل در جوامعی مانند جامعه ما میتواند تاثیرگذار باشد.
وی خاطرنشان شد: یکی از موضوعاتی که در هر جامعهای اهمیت دارد، موضوع جمعیت است که میتواند به توسعه و آبادانی هر کشور کمک کند و هیچ کس منکر نقش جمعیت در این حوزه نیست، اما افزایش جمعیت الزامات خاص خودش را دارد و این افزایش بدون رعایت آن الزامات تحقق عینی پیدا نخواهد کرد.
موسوی چلک با مروری بر اقدامات گذشته در زمینه سیاست های جمعیتی، اضافه کرد: سال های گذشته قانون تسهیلات جوانان، سیاستهای کلی جمعیت، سیاستهای کلی خانواده در کشور اجرا شد و اخیرا هم طرح تعالی جمعیت در مجلس پیگیری شد. اولین نکتهای که با مطالعات اسناد، به عنوان یک نتیجه ملموس خودش را نشان میدهد؛ نتیجهای است که به دنبالش نبودیم؛ نتیجهای که با این بخشنامهها با این سیاستها و قوانین، جمعیت افزایش پیدا نخواهد کرد. به خاطر میآورم در یک مقطعی شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای سیاست کلی خانواده را ثبت کرده بود. یکی از آن سیاستها این بود که اگر فردی فرزندی به دنیا میآورد یک سکه، فرزند دوم نیم سکه، فرزند سوم ربع سکه... اما کسی حاضر نبود با یک سکه و نیم سکه بچهدار شود.
وی تصریح کرد: الان هم ما در شرایطی قرار داریم که بهرغم سن بالای ازدواج که روندی رو به کاهش دارد ازدواج کند شده ، چرا که یکی از مهمترین مولفهها اطمینان اقتصادی است. ما در همین یکی، دو سال پیش باید توجه کنیم هزینههای زندگی چقدر افزایش پیدا کرده است.
موسوی چلک با اشاره به کاهش سیاستهای کسب درآمد عنوان کرد: افراد برای تامین نیازهای ضروری خودشان امکانات و شرایط لازم را ندارند؛ یعنی گسترش فقر. برای جبران اگر موضوع اجبار را بگذاریم، تجربه نشان داده است که در مسائل اجتماعی زور و اجبار پاسخگو نخواهد بود.
رییس انجمن مددکاران اجتماعی با تصریح بر اینکه «با زور و اجبار نمیشود جمعیت را در جامعه افزایش داد»، گفت: در تعطیلی کرونا به اجبار، افراد جامعه را در داخل خانهها نگه داشتند، اما جمعیت اعتنایی نکرد و همچنان کار خودش را انجام میدهد. حتی گاهی مواقع به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی و نااطمینانی یا اطمینان کم نسبت به آینده، سیاستهای تشویقی در این حوزه نمیتواند جوابگو باشد. طرح تعالی افزایش جمعیت نیز نمیتواند مشکل را حل کند.
وی مشکلات اقتصادی را از عمدهترین چالشهای پیش روی سیاستهای جمعیتی خواند و افزود:مسایل اقتصادی و تغییر سبک زندگی در عدم همراهی مردم با سیاست های جمعیتی و مهم ترفرزندآوری موثر است در کشور ما ظرف یک ماه اقلام ضروری با افزایش قیمت مواجه هستند. همچنین هزینه مسکن بالاست. امکان اشتغال پایین است و در کل هزینه زندگی بسیار بالا رفته.
این مددکار اجتماعی بیان کرد: به خاطر دارم زمانی که برای پایاننامه طرحی را مینوشتم، به یک روستا رفتم و یک خانوادهای که دوازده تا فرزند داشت، تنها پدر خانواده کار میکرد. اما در حال حاضر دو نفر کار میکنند، اما هزینه یک نفرشان نیز تامین نمیشود. چون نیازها و خواستهای افراد و الزامات زندگی متفاوت شده است. یک زایمان هزینه بسیار بالایی دارد. هزینه پوشک فرزند در یک ماه، حدود یک میلیون و نیم است. اگر اتفاقی برای این فرزند رخ دهد همچنان هزینه درمان بالا و کمرشکنی دارد و در مراحل بالاتر نیز، آموزش و رفاه فرزندآوری به صورت رایگان انجام نمیشود.
موسوی چلک تاکید کرد: افرادی که بخواهند فرزندآوری کنند یک حساب و کتابی برای خودشان دارند. پس طبیعتا با زور و محدودیت نمیتوان موفق شد، شاید موضوع فرزندآوری در حاشیه شهرها رخ دهد، ولی ما نباید فقرا را مجبور به افزایش جمعیت کنیم، چون تبعاتش در آینده دامن جامعه را خواهد گرفت. نتیجهای که به دنبال آن هستیم جوابگو نخواهد بود.
نظر شما