به گزارش آتیه‌آنلاین، ترکیه مهرماه سال ۱۳۹۸ با حمله و لشگرکشی خود وارد بخش‌هایی از شمال شرقی سوریه، منطقه سکونت کُردها شد تا منطقه‌ای امن در این قسمت از خاک سوریه به وجود ‌بیاورد. اقدام ترکیه برای حمله به شمال سوریه با وجود مخالفت‌های گسترده منطقه‌ای و جهانی در حالی صورت گرفت که رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری این کشور مدعی بود حضور کُردهای شمال سوریه تهدیدی برای امنیت کشورش است.

تندروی مجدد آنکارا

لشگرکشی آنکارا و نقض تمامیت ارضی سوریه، واکنش‌های مختلفی را در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی به دنبال داشت که در این میان میتوان به اظهارات مقامات اتحادیه اروپا اشاره کرد. از اینرو فدریکا موگرینی، مسئول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به حضور غیرقانونی ترکیه در خاک همسایه جنوبی و ارتباط‌گیری سرویس اطلاعاتی ترک‌ها با برخی گروه‌های مسلح و تروریستی در شامات با تأکید بر لزوم توقف حمله نظامی ارتش ترکیه به شمال سوریه اظهار کرد که این اقدام موجب آوارگی بیشتر مردم و تضعیف ثبات در کل منطقه می‌شود.

با وجود ادامه درگیری‌ها وگسترش میدان عملیاتی آنکارا در شمال سوریه و همچنین تشدید تنش در روابط ترکیه و سوریه، مذاکرات هیأت‌های آنکارا و واشنگتن نیز انجام شد. در این رابطه خبرگزاری آناتولی با اشاره به اظهارات وزیر خارجه دولت عدالت و توسعه نوشت که مولود چاووش اوغلو با اشاره به مذاکرات صورت گرفته میان مقامات ترکیه و آمریکا اعلام کرد: «طبق توافق انجام شده علاوه بر عقب‌نشینی نیروهای یگان مدافع خلق (ی.پ.گ) سلاح‌های آنان به غنیمت گرفته شد و مواضع جنگی آنان نیز تخریب خواهد شد و ترکیه بر این مساله گام‌به‌گام نظارت خواهد کرد».

ادامه حضور غیرقانونی و اقدامات تجاوزکارانه آنکارا در نوار مرزی شمالی سوریه در حالی ادامه پیدا کرد که گروه‌های کُردی و ساکنان مناطق کُردنشین متحمل صدمات سنگینی از حمله ترکیه شدند. با این وجود نیروهای دمکراتیک سوریه اعلام کردند ۲۶۲ نیروی تُرک را در شمال و شمال شرق سوریه کشته‌اند.

اظهارنظر نیروهای دمکراتیک سوریه در خصوص اقدامات آنها علیه نظامیان ترکیه در شرایطی در رسانه‌های بین‌المللی دست به دست شد که مظلوم عبدی، فرمانده کل نیروهای دمکراتیک سوریه (قسد) تنها سه روز بعد از انتشار خبر کشته‌های ترکیه به ‌صورت رسمی اعلام کرد این گروه توافق آتش‌بس اعلام‌شده از سوی آنکارا و واشنگتن را می‌پذیرد.

علاوه بر این، رییس‌جمهوری ترکیه نیز بهمن‌ماه ۹۸ در یک سخنرانی تصریح کرد: «آنکارا هیچ تمایلی به اشغال یا الحاق خاک سوریه به خاک خود ندارد و ما در پی پیشگیری از اشغال و الحاق خاک سوریه هستیم. عملیات نظامی ترکیه که به کشته و زخمی‌شدن صدها نفر از طرفین منجر شد، با میانجی‌گری آمریکا و روسیه بدون دستاوردی عینی به پایان رسید».

اما حالا معارضان سوری در خبری که روز گذشته (دوشنبه) منتشر شد مدعی شدند که ترکیه عملیات نظامی خود در شمال سوریه را از امروز (سه‌شنبه) آغاز خواهد کرد. در همین راستا شبکه خبری العربیه در گزارشی با اشاره به اظهارنظر برخی از مقامات گروه‌های معارض سوری خبر داد که معارضان اعلام کردند عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه از شهرهای اعزاز و تل ابیض شروع می‌شود.

پیش از این، یک مسئول ترکیه‌ای گفته بود که این عملیات نظامی شامل تل رفعت، عین العرب (کوبانی)، منبج و عین عیسی هم می‌شود. وی اظهار کرد که ۴۰ هزار نیروی مسلح علاوه بر کماندوهای ترکیه با پوشش هوایی، موشکی و توپخانه‌ای برای فلج کردن تحرکات نیروهای سوریه دموکراتیک (قسد) در تمامی نقاط مرزی مشارکت خواهند داشت.

این خبر در حالی از سوی شبکه العربیه رسانه نزدیک به گروه‌های مسلح حاضر در شامات منتشر شد که رئیس‌جمهوری ترکیه روز یکشنبه در دیدار با جو بایدن همتای آمریکایی خود اذعان داشت که کشورش برای مبارزه با گروه‌های کُردی آنچه لازم است انجام خواهد داد. علاوه بر این رجب طیب اردوغان تأکید کرد که آنکارا آماده است عملیاتی را علیه این گروه‌ها در خارج از مرزهای خود انجام دهد.

لازم به ذکر است که ترکیه سال‌هاست که به بهانه مقابله با عناصر پ.‌ک.‌ک در حال نقض تمامیت ارضی شمال عراق و سوریه است و این در حالی است که مقامات سوری و عراقی این اقدام ترکیه را مصداق اشغالگری می‌دانند. پ.‌ک.‌ک که از سوی ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا به عنوان گروه تروریستی شناخته می‌شود، از ۳۵ سال گذشته با دولت آنکارا در تقابل نظامی و شرایط جنگی به سر میبرد و این درحالی است که این درگیری یکی از مهمترین دلایل حضور غیرقانونی ارتش ترکیه در سوریه مطرح شده است.

مداخله مسکو

حالا آغاز فعالیت نظامی آنکار در سوریه  در شرایطی در دستور کار نظامیان این کشور قرار گرفته است که سیاست‌های اردوغان نه تنها باعث تنش میان ترکیه با برخی از کشورهای غربی شده، بلکه دامنه تنش به مسکو هم رسیده است.

بر همین اساس همزمان با انتشار خبر آغاز عملیات نظامی ترکیه در مناطق اشغال شده شمالی سوریه، بالگردهای روسی در مناطق و خطوط تلاقی بین ارتش سوریه و گروه‌های ترکمن وفادار به ارتش ترکیه در حومه استان الحسکه سوریه تمرینات نظامی انجام دادند؛ جایی که ارتش سوریه با توجه به نشانه‌های بالای درگیری مستقیم، در وضعیت آماده‌باش به سر می‌برد.

در همین رابطه خبرگزاری سانا (رسانه رسمی دمشق) با اشاره به افزایش تحرک نظامی روسیه در این منطقه نوشت که بالگردهای ارتش روسیه از روز یکشنبه در منطقه تل تمر در شمال غرب حسکه تمرینات فشرده انجام داده‌اند که این تمرینات و مانورها برای چند روز دیگر ادامه خواهد داشت.

به گزارش اسپوتنیک که به نقل از منابع میدانی منتشر شده آمده است که مانور نظامی هوایی روسیه بخشی از تلاش‌های این کشور برای حفظ وضعیت کاهش تنش و تداوم وضعیت امنیتی در مناطق تلاقی گروه‌های کُرد طرفدار ارتش آمریکا (شبه نظامیان قسد) و شبه نظامیان ترکمن زیر نظر ارتش ترکیه است. همچنین اسپوتنیک به نقل از منابع سوری گزارش داد که ارتش ترکیه دیروز (دوشنبه) شبه‌نظامیان موسوم به ارتش ملی و بقیه گروه‌های ترکمن وفادار به آن را در جریان محورهای عملیات نظامی علیه شبه نظامیان «قسد» در شمال شرقی سوریه قرار داده است.

در بخش دیگری از گزارش اسپوتنیک آمده است که منابع میدانی تأکید کردند که افسران ترکیه را در جریان محورهای عملیات نظامی موسوم به اتاق فرماندهی (عزم و جبهه آزادسازی سوریه) قرار داده و از آنها خواستند که خود را در چهار محور تل تمر در حومه شمال غربی الحسکه، تل رفعت در حومه شمالی حلب و عین عیسی در حومه شمالی رقه و منبج در حومه شمال شرقی حلب تا شهر منبج به عنوان محور اشغال آماده کنند.

نقاط تلاقی و رویارویی شبه نظامیان «کرد» و «ترکمن» وفادار به ارتش آمریکا و ترکیه به ترتیب شاهد وضعیت آماده‌باش بین دو طرف در حومه الحسکه، رقه و حلب است و هر یک از دو طرف نیروهای کمکی نظامی به نقاطی که احتمال وقوع درگیری مستقیم نظامی وجود دارد، ارسال کرده‌اند.

تقویت جبهه نظامی کُردها در این منطقه ساعاتی پس از آن صورت می‌گیرد که نیروهای ترکیه کاروان جدیدی متشکل از خودروهای نظامی و کامیون‌های سنگین حمل‌ونقل حاوی مقادیر زیادی سلاح و تجهیزات لجستیکی به چندین منطقه تحت کنترل خود بین مناطق راس‌العین و تل تمر وارد کرده‌اند.

در آخر باید خاطرنشان کرد که آنکارا هربار که خواسته به عنوان یک بازیگر مستقل و اثرگذار در سوریه عرض اندام کند، نه تنها با چالشی جدی از سوی قدرتهای حاضر در شامات روبرو شده، بلکه حیثیت بین‌المللی اردوغان و حزب عدالت و توسعه نیز با مخاطراتی جدی همراه شده است. حالا باز هم علاوه بر انکار ترکیه در خصوص اجرای سیاست‌های نئوعثمانی‌گری اردوغان، منطقه شاهد اجرای اقدامات تنش‌آفرین و بحران‌زا از سوی آنکارا است. اقداماتی که ماهیت آنها این پتانسسیل را در خود دارد تا باز هم کار دست ترکیه دهند و آتش خوابیده در خاکستر را در شامات برافروزند.

گزارش: اردشیر حبیبی