به گزارش آتیه آنلاین، هنر نمایش نیز در این مدت تحت تأثیر کرونا، آسیب‌های فراوانی دید و در این بین و در برخی مقاطع سالن‌های سینما و نمایش تعطیل شدند. در طی این مدت و همچنین گزارش‌ها و گفت‌وگوهایی که «آتیه‌نو» طی مدت شیوع کرونا از هنرمندان، تهیه‌کنندگان و همچنین مسئولان امور نمایشی تهیه کرد، همه حاکی از اوضاع نابه‌سامان هنر نمایش در کشور حکایت داشت، اما با واکسیناسیون سراسری در سطح کشور و امیدی که بین اقشار مختلف جامعه با روی کار آمدن دولت جدید مطرح شده، همه نگاه‌ها به دوران پساکرونا دوخته شده است تا بازار نمایش نیز همانند گذشته در کشور رونق دوباره گیرد و ما شاهد تولید آثار جدید و بازگشایی مجدد سالن‌های نمایش و سینماها در سطح کشور باشیم.

در این شماره از «آتیه‌نو» پای صحبت‌های سعید امیرسلیمانی، هنرمند پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون نشستیم تا از اوضاع و حال و روز هنر نمایش در دوران پساکرونا برای‌مان بگوید. گفت‌وگوی ما را در ادامه بخوانید.

***

به نظر می‌رسد با همت دولت جدید در زمینه واکسیناسیون سراسری در کشور و همچنین تغییر اوضاع و خارج شدن از رکودی که در گذشته در فضای کشور در همه اصناف حاکم بود، همه نگاه‌ها به بهبود فضا و همچنین رونق دوباره در همه صنوف به‌ویژه هنر نمایش معطوف شده است. شما اوضاع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

به هر حال در این حدود دو سال، شاید کسی را نتوان یافت که خود یا عزیزان‌اش درگیر این ویروس مخرب نشده باشند. جدای از تأثیرات مخربی که این ویروس بر صنوف و کسب‌وکار مردم گذاشت از همه مهمتر سلامت افراد جامعه بود که تحت‌الشعاع این ویروس کشنده قرار گرفت. خود من به این ویروس مبتلا شدم و به سختی و با کمک کادر درمان و زحماتی که این عزیزان کشیدند، الحمدلله موفق شدم با کمک و یاری خدا، درباره سلامتی خود را بازیابم. فرزندم سپند نیز به کرونا مبتلا شد و حال بسیار وخیمی ‌داشت و مدتی نیز در بیمارستان بستری بود. ریه‌های سپند درگیر شده بود و ما و خانواده بسیار برای او نگران بودیم. دوستداران و هواداران نیز نگران اوضاع سپند بودند و مدام احوال او را جویا می‌شدند. خوشبختانه خدا یاری کرد و با زحمات و کمک کادر درمان، سپند نیز سلامتی خود را دوباره بازیافت. البته در طی این مدت ما در سوگ بسیاری از عزیزان نشستیم و تعدادی از هنرمندان و پیشکسوتان سینما نیز از میان ما رخت بربستند و به دیار باقی شتافتند که یاد و خاطره همه این عزیزان را گرامی ‌می‌داریم. برخی هنرمندان بازیگر، تهیه‌کنندگان و دوبلورها و همچنین سایر عوامل نمایش که دیگر بین ما نیستند، اما یاد و خاطره آنان همچنان باقی است. همه اینها را گفتم تا به مخرب و کشنده بودن و همچنین تأثیر این ویروس بر زندگی مردم بگویم. در حوزه نمایش نیز همان‌طور که اطلاع دارید، طی این مدت عملاً کار چندانی؛ چه از نظر سینمایی و چه تلویزیونی صورت نگرفت. سالن‌های نمایش و سینماها در بسیاری از مقاطع تعطیل بود و کار کردن در این شرایط برای تهیه‌کنندگان ریسک بسیار بالایی داشت و کمتر تهیه کننده‌ای ریسک کار در این شرایط را می‌پذیرفت. از طرفی، ترس و اضطراب مردم از عدم ابتلاء به این ویروس و همچنین دستورالعمل و تأکیدات فراوانی که ستاد مبارزه با کرونا مبنی بر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی اتخاذ کرده بود، مانع از حضور مردم در تالارها و سینماها شد و آنان ترجیح می‌دادند تا فیلم یا نمایش مورد علاقه خود را در منزل تماشا کنند تا در سالن‌ها و سینماها و یا از طریق نمایش آنلاین آثار مورد علاقه خود را تماشا کنند. از همه مهمتر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و زدن ماسک هم حین نمایش برای بازیگران مقدور نبود و خطر ابتلا در حین تمرین و فیلمبرداری بسیار وجود داشت. همه این عوامل دست به دست هم داد تا طی این مدت، رکود بر هنر نمایش در کشور حاکم شود. البته اکنون با طرح واکسیناسیون ملی توسط دولت جدید در سطح کشور و لزوم واکسینه شدن همه ایرانیان، همه امید به بهبود شرایط بعد از واکسیناسیون دارند و امیدواریم شرایط به مانند سابق بازگردد.

پس به نظر شما می‌توان امیدی متصور بود؟

بله. همان‌طور که بسیاری از کشورها کم‌کم روند سابق خود را بازیافته‌اند و طبق روال گذشته کار خود را آغاز کرده‌اند، کشور ما نیز به هر حال از این اوضاع خارج می‌شود و ما نیز کم‌کم رونق دوباره را به دست خواهیم آورد و از این رکود خارج خواهیم شد. البته با نحیف شدن و ضررهایی که طی نزدیک به این دو سال کرونا بر اصناف زد، جا دارد تا مسئولان از هم‌اکنون برای دوران پساکرونا چاره‌ای بیندیشند و از اصناف و هنرمندان حمایت بیشتری کنند تا آنان بتوانند با انرژی مضاعف به کار خود بازگردند و کار خود را دوباره آغاز کنند. البته همه باید دست در دست هم دهیم تا از این رکود خارج شویم. توجه داشته باشید در این شرایط همه به حمایت یکدیگر نیاز داریم؛ به‌ویژه هنر نمایش که یک کار تیمی ‌است، نه فردی. البته تا جایی که من اطلاع دارم، برخی از تهیه‌کنندگان و یا سایر عوامل نمایش از هم‌اکنون خود را برای کارهای جدید آماده کرده‌اند و امید به تولید کارهای جدید و عرضه در بازار دارند تا از رکودی که طی این مدت در هنر نمایش در کشور به وجود آمده بود خارج شوند و ضررهای خود را تا حدودی جبران کنند. همچنین در صداوسیما نیز سفارش چند کار جدید آغاز شده و مسئولان این رسانه ملی در حال رایزنی برای ساخت آثار جدید با عوامل تولید هستند. همه این موارد نشان می‌دهد که کار دوباره آغاز شده و کم‌کم از رکود گذشته خارج شده است. امیدواریم نه‌تنها هنر نمایش بلکه همه اصناف در سطح کشور از رکود خارج شوند و دوباره رونق گذشته را بازیابند.

طی این مدت که کرونا در کشور جولان می‌داد، پلتفرم‌های نمایش خانگی و (VOD)ها توانستند به خوبی در میان مردم جا بیفتند. نظر شما در مورد این شیوع عرضه و نمایش آثار چیست؟  

به هر حال در شرایط کرونایی و لزوم رعایت دستورالعمل‌ها و همچنین فاصله‌گذاری اجتماعی، خب طبیعی است که مردم و علاقه‌مندان به تماشای آثار سینمایی و تلویزیونی برای عدم ابتلاء به این ویروس، روی به خرید آثار مورد علاقه خود و همچنین تماشای آثار از این طریق در منزل بیاورند. اما خب تماشای فیلم در فضای مخصوص به خود مانند سینماها و یا تالارها در کنار جمع خانواده لذت مخصوص به خود را دارد که در منزل این امکان فراهم نیست. اما در شرایطی که ذکر شد دیگر چاره‌ای نیست جز تماشا در منزل. البته توجه داشته باشید در برخی از شاخه‌های هنری مانند تئاتر که هنر و نمایشی زنده است و به صورت زنده اجرا می‌شود، این شیوه عرضه و تماشا، اصلاً هیچگونه قابلیت اجرایی ندارد و نمی‌توان هیچ نمایش تئاتری را در قالب ویدیویی عرضه کرد. در مورد سایر هنرها نیز این موضوع مصداق دارد. به طور مثال، شما یک کنسرت موسیقی را در نظر بگیرید که به صورت زنده به مخاطبان عرضه می‌شود. خب پخش آن به صورت دیگر که اجرای زنده موسیقی نیست، اما در برخی مواقع مانند شرایط کرونا و لزوم فاصله‌گذاری‌های اجتماعی دیگر چاره‌ای نیست و به ناچار علاقه‌مندان به این شیوه روی می‌آورند. به هر حال با عادی شدن شرایط و بازگشت به قبل از کرونا، دوباره سالن‌ها و تماشاخانه‌ها به رونق سابق خود بازخواهند گشت. لذت تماشای آثار نمایشی به‌ویژه آثار سینمایی و یا تئاتری، در کنار خانواده بودن و تماشای آن در سالن و ثبت خاطره‌ای خوش در ذهن تک‌تک اجزای خانواده است که در منزل چنین امکانی فراهم نیست. از طرف دیگر با این کار سینماها و تالارهای نمایشی نیز رونق از دست رفته خود را بازخواهند یافت و از رکود 20 ماهه خارج خواهند شد.

بله این موضوعی که مطرح کردید، کاملاً درست است و ما طی این مدت در گزارش‌هایی که از این اماکن تهیه می‌کردیم نیز شاهد رکود و گاه تعطیلی برخی از سینماها و تالارهای نمایش در سطح کشور بودیم.

همان‌طور که اشاره کردم، هنر نمایش یک کار تیمی ‌است و منحصر ‌به ‌یک فرد یا یک تیم خاص نیست؛ حتی لذت تماشای آثار نمایشی نیز به در کنار هم بودن و تماشای آثار به صورت دسته‌جمعی است. به هر حال، در هر سالن یا تالار نمایش و سینما نیز تعدادی افراد مشغول به کار هستند و از این طریق امرار معاش می‌کنند و زندگی خود را می‌گذرانند که این موضوع فقط مختص به امروز نیست و از روزی که هنر نمایش به صورت صنعتی وارد کشور ما شد، تالارها و سالن‌های سینما نیز برای عرضه و تماشای آن به علاقه‌مندان بازگشایی شد و افرادی با شغل‌های مختلف در آنجا مشغول به کار شدند که هرگونه تعطیلی و یا رکود و کسادی در صنعت سینما، طبیعتاً بر شغل این افراد نیز تأثیر می‌گذارد.

شما به عنوان هنرمندی که سالیان زیادی است در عرصه هنر نمایش کشور حضور دارید و همچنین فرزندان شما در این هنر مشغول به کار هستند و به نوعی پدر خانواده‌ای هنرمند هستید، هنر نمایش کشورمان را در پساکرونا چگونه می‌بینید؟

در درجه نخست، امیدوارم هرچه زودتر مردم کشور ما نیز از شر این ویروس مخرب و کشنده راحت و آسوده شوند و ما دیگر نام نحس آن را در هیچ جای کشورمان نشنویم و شاهد لبخند شادی بر لبان همه ایرانیان باشیم. در ادامه نیز شاهد بازگشت رونق دوباره به کسب‌وکارهای مردم باشیم و کشورمان از این حالت رکود خارج شود. اهالی هنر؛ به‌ویژه هنر نمایش نیز با پایان کرونا، شاهد فصلی نو و تازه در کار و هنرشان باشند و آثاری جدید عرضه کنند و رونق دوباره را بازیابند. همچنین امیدواریم دولت سیزدهم که استارت کار را با طرح «واکسیناسیون ملی» خوب زده، در ادامه نیز نسبت به دولت قبل در زمینه هنر، موفق‌تر عمل کند و از هنرمندان که طی این مدت در اثر تبعات ناشی از ویروس کرونا زندگی سختی را تجربه کردند، حمایت بیشتری به عمل آورد. توجه داشته باشید فرهنگ و هنر در هر جامعه‌ای یک زنجیره متصل به هم است که در هیچ حالتی حلقه‌های آن از هم گسستنی نیست و هیچ یک بدون دیگری امکان حیات ندارد. هنر برای مردم است و هنرمند از دل مردم. هنرمند زبان گویای مردم زمان خود است. از طرفی، دین مبین اسلام بر برادری و مساوات تأکید فراوان کرده است؛ پس بر همه ما فرض و واجب است تا در هر شرایط ویژه‌ای مانند امروز به کمک و یاری هم بشتابیم. امیدواریم با پایان کرونا در کشور و آغاز دوران پساکرونا شاهد پایان تلخی‌ها و آغاز دوباره کار و فعالیت در جامعه باشیم.