به گزارش آتیه آنلاین، سید محمد یوسف زاده، شاعر و روزنامه نگار، فرزند حجه الاسلام سید یوسف مجتهد همدانی در سال ۱۲۵۳ خورشیدی در نجف متولد شد. وی تحصیلات مقدماتی را در محضر پدر تا سیزده سالگی در نجف گذراند و سپس به ایران آمد و در همدان ادبیات فارسی و عربی و فقه را از اساتید آن دیار فرا گرفت. بعد از آن مدتی به تجارت و خدمت در ادارات دولتی مشغول شد.

فعالیتهای سیاسی و ادبی

غمام همدانی در آغاز نهضت مشروطه به‌ شمار آزادی‌خواهان پیوست و «انجمن اتحاد» را تاسیس و روزنامۀ «اتحاد» و «الفت» را منتشر کرد. او همچنین انجمن ادبی همدان را تاسیس کرد. در همان ایامی که همدان به رهبری ظهیرالدوله در تب و تاب برپایی مجلس بود، جنبشی فراگیر در ایران طنین انداز شد. این حرکت، خواهان تاسیس عدالتخانه و سهیم شدن مردم در اداره امور کشور بود. در آن ایام، سید محمد یوسف زاده از شعرا و آزادیخواهان همدان، انجمن «اتحاد» که دارای اهداف سیاسی و آزادیخواهانه بود را تاسیس کرد. انجمن مذکور به تدریج پیروان و اعضایی پیدا کرد که افراد سرشناس، فاضل و معاریف آن زمان همدان نظیر علی محمد آزاد، محمدباقر الفت اصفهانی، فیاض (از روحانیون فاضل)، میرزا لطف الله جمالی، غلامحسین شهشهانی، موسی نثری و … از آن جمله بودند. انجمن اتحاد اولین انجمن سیاسی در همدان بود که روزنامه‌ای در این راستا به نام «الفت» انتشار داد. در سال ۱۲۸۴ امپراتوری روسیه تزاری از ژاپن شکست خورد و در آن کشور انقلابی رخ داد که بر احوال و افکار مردم ایران سخت‌ مؤثر واقع شد. در آن موقع سید محمد یوسف زاده متوجه ضعف دولت ایران شد و از آن تاریخ فکر اصلاح دوایر دولتی و وضع حکومت در وی قوت گرفت. او از جمله کسانی بود که از همان آغاز زمزمه مشروطیت، در شمار آزادی‌خواهان بود و نقش برجسته در نشر این عقیده داشته است.

سید محمد یوسف زاده پس از پایان استبداد صغیر غمام از سیاست کناره گرفت ولی این دو بنیاد یعنی روزنامه الفت و انجمن اتحاد تا دیری ستاد و تکیه‌گاه آزادی خواهان شهر همدان بود. اثر وجودی و وظیفه و اهمیت اساسی انجمن «اتحاد» غمامی صرفا محدود به حوزه‌ ادبی به معنای اخص نبود، بلکه باید گفت که کانون فکری و مجمع روشنفکری مجاهدان‌ مشروطیت در همدان نیز بود. نخستین روزنامه در این شهر به همت مرحوم‌ یوسف‌زاده غمام و یاران او به نام «الفت» منتشر شد که سپس با اسم «اتحاد»، به مدیریت‌ آشیخ موسی نثری چند سال انتشار یافت. سراسر دوره ۵-۶ ساله انقلاب مشروطیت‌ یعنی از آغاز جنبش تا پایان استبداد صغیر، نفی «محمد علی شاه» و استقرار حکومت‌ مشروطه، فعالیت‌های سیاسی غمام ادامه داشت. از آن پس، وی از کار سیاسی کناره گرفت.

درگذشت

سیدمحمد یوسف‌زاده، متخلص به «غمام»، در سوم مهر سال ۱۳۲۱ خورشیدی در تهران از دنیا رفت و در مقبره‌ خانوادگی، جنب شاهزاده حسین در همدان دفن شد.

دیوان غمام همدانی

غمام همدانی دیوان شعری از خود به یادگار گذاشته است که شامل غزلیات است و پس از وفاتش توسط موسی نثری جمع آوری شد و به چاپ رسید. او از علاقه مندان و ارادتمندان حافظ شیرازی بود و خود نیز در سرودن غزل مهارت خاصی داشت.