سیمین کاظمی در گفتوگو با آتیهآنلاین در پاسخ به عوامل موثر در ترغیب والدین به ایجاد صفحات در شبکههای اجتماعی برای فرزندانشان اظهارکرد: عمدتاً والدین وارد کردن کودک به شبکههای اجتماعی را نوعی ابراز علاقه و توجه به کودک میدانند. از طرفی چون این کار تا حدودی عمومیت پیدا کرده، والدین با تقلید از دیگران و بدون اندیشیدن به تبعات عمومیکردن تصاویر و اطلاعات شخصی کودک، اقدام به چنین کاری میکنند، یعنی در یک پروسه یادگیری اجتماعی، والدین دست به ایجاد صفحه برای کودک یا انتشار تصاویر و فیلمهای او می زنند.
کاظمی تصریح کرد: البته این سهل انگاری، تنها از روی علاقه و تقلید از دیگران نیست و مبتنی بر برخی مفروضات ذهنی و پنهان هم است. از جمله اینکه بعضی از والدین کودک را یک شیء تلقی میکنند که در مالکیت آنهاست و هر تصمیمی که بخواهند میتوانند در موردش اتخاذ کنند. بر اساس چنین مفروضهای، استفاده ابزاری از کودک میسر میشود و نمایش کودک و وسایل و زندگی او ممکن است ابزار تفاخر و اسباب تمایز در شبکههای اجتماعی شود.
این پژوهشگر اجتماعی ادامه داد: بعضی والدین هم به علت ملاحظات و محدودیتهای اجتماعی نمیتوانند مستقیم با دیگران ارتباط برقرار کنند و از این رو از کودک به عنوان یک میانجی ارتباطی استفاده میکنند. مثلاً میبینیم بسیاری در پروفایلشان عکس بچهشان را می گذارند و زندگی روزانه بچه را از طریق شبکههای اجتماعی منتشر میکنند. در واقع کودک واسطه ارتباط میشود که این نیز مصداق استفاده ابزاری از کودک است. والدینی که به نمایش کودکانشان در شبکههای اجتماعی مشغول هستند، اگر چه از ابزارهای مدرن استفاده میکنند، اما ذهنیت و نگاهشان به کودک پیشامدرن و سنتی است.
این دکترای جامعه شناسی در پاسخ به تبعات اجتماعی و روانی بلند مدت این مساله بر کودکان گفت: ایجاد صفحات کودکان یا انتشار عکس و فیلمهای آنها، اولا ممکن است کودکان را در معرض خطر و سوء استفاده دیگران قرار بدهد. چنانکه گزارشهای زیادی هم از این خطرات و سوءاستفادهها در رسانهها منتشر شده است. وارد کردن کودک به شبکههای اجتماعی، چه از طریق ایجاد صفحه شخصی و چه انتشار فیلم و عکس، نوعی نقض حریم شخصی کودک است و ممکن است بعدها که کودک بزرگ شد، از چنین سوء استفادهای ناراحت شود و احساس شرم و خجالت داشتهباشد و بر مسیر زندگی او تاثیر بگذارد و نتواند ارتباط موثری با همسالانش برقرار کند.
وی در پاسخ به راهکار کنترل و درمان این مساله رو به رشد در سطح مدیریت خانواده و حاکمیت تاکید کرد: بسیاری از والدین این کار را یک تفنن ساده میدانند و از تبعات آن بیخبر هستند. لازم است به طور عمومی به والدین درباره حقوق کودک و تبعات نقص حریم شخصی کودک آموزش داده شود. لازم است والدین بدانند بچهها اسباببازی پدر و مادرها یا مراقبانشان نیستند و از حقوقی بهرهمند هستند که لازم است رعایت شود. لازم است به والدین آموزش داده شود که ایجاد صفحه برای کودک حتی اگر صرفا از روی علاقه باشد، آسیبزاست و باید از آن پرهیز کنند. این آموزشها میتواند در محتوای آموزشهای پیش از ازدواج و آموزشهای مشاوران خانواده گنجانده شود. علاوه بر آن از طریق رسانهها نیز به اطلاع والدین رسانده شود. انجمنهای دفاع از حقوق کودکان نیز میتوانند در این راستا اطلاعرسانی کنند.
نظر شما