به گزارش آتیه‌آنلاین، روز گذشته تونس میزبان هیئتی آمریکایی متشکل از نمایندگان کنگره ایالات متحده بود. سفری که در ادامه تحولات تونس در دستور کار واشنگتن قرار گرفت و حالا خبر از سرگیری مناسبات در سطوح مختلف میان دو کشور میدهد.

حمایت تلویحی یا صوری؟

در همین راستا روز گذشته سفیر آمریکا در تونس در گفتگویی خبری اعلام کرد، کشورش از تونس در تمامی سطوح با هدف تکمیل روند دموکراتیک و بازگشت سرعت رشد اقتصادی به این کشور حمایت می‌کند. همچنین خبرگزاری آناتولی در گزارشی با اشاره به حضور هیئت آمریکایی نوشت: «وزارت خارجه تونس پس از دیدار میان دونالد بلوم، سفیر آمریکا در تونس و عثمان الجرندی، وزیر خارجه این کشور در بیانیه‌ای اعلام کرد که در این دیدار مقدمات اقدامات آتی از جمله سفر هیئتی از کنگره آمریکا به تونس که قرار است به زودی صورت بگیرد، مورد بررسی قرار گرفت‌».

علاوه بر این، الجرندی به تحلیل وضعیت تونس پرداخت و گفت که تصمیماتی که قیس سعید، رئیس جمهوری این کشور در ۲۵ ژوئیه گرفته در چارچوب قانون اساسی، اصلاح روند دموکراسی و حفظ پویایی کشور و نهادهای آن قرار دارد. وی تاکید کرد که رئیس جمهور بر پیشبرد روند دموکراتیک در چارچوب احترام به حقوق بشر، آزادی‌ها و حاکمیت قانون متعهد است. دو طرف همچنین پیرامون برخی پرونده‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه وضعیت لیبی بحث و تبادل نظر کردند و این در حالی است که الجرندی بر تحکیم روابط تونس و لیبی و تمایل رهبری دو کشور بر حفاظت از این روابط تاکید کرد.

لازم به ذکر است که رئیس جمهوری تونس ۲۵ ژوئیه پارلمان را به مدت ۳۰روز تعلیق، مصونیت نمایندگان را لغو و نخست وزیر را برکنار کرد و خود اداره قوه مجریه را به دست گرفت و سپس دستور عزل و نصب برخی از مقامات را صادر کرد. حالا با سفر هیئت آمریکایی به تونس  قیس سعید در اظهاراتی اقدامات خود را برآمده از متن قانون اساسی این کشور عنوان کرد و در دیدار با هیئت آمریکایی تصریح کرد که وی از متن قانون اساسی برای حفظ کشورش در برابر خطری جدی استفاده کرده است.

بر همین اساس شبکه خبری روسیاالیوم با انتشار گزارشی در این رابطه نوشت: «قیس سعید، رئیس جمهور تونس در دیدار با هیئتی از سنای آمریکا اعلام کرد که برخی درباره کودتا حرف می‌زنند اما قانون را نمی‌دانند، بلکه قانون را خدشه‌دار می‌کنند؛ چراکه کودتا خارج از مشروعیت قانون اساسی است. این در حالی است که من از متن قانون اساسی برای حفظ کشور تونس از خطر جدی استفاده کردم».

به گزارش روسیاالیوم رئیس جمهور تونس در ادامه اظهارات خود اذعان داشت: «هر روز صدها نفر می‌میرند و شهروندان تونسی ساده‌ترین تجهیزات پزشکی و حتی اکسیژن برای نجاتشان از مرگ ندارند. کشور را تقسیم کردند، گویی ملک خاص آنهاست برای همین از متن قانون اساسی برای احترام کامل به قانون اساسی و ارزش‌های اخلاقی استفاده کردم. هدف از تدابیر فوق‌العاده تحقق آزادی است. با این حال به خارج می‌روند تا چهره تونس و چهره رئیس جمهورشان را خدشه‌دار کنند تا بتوانند اموالی را به خاطر تبلیغات بپردازند. تونس یک کشور دارای حاکمیت است».

از  طرفی کریس مورفی، سناتور آمریکایی نیز بعد از این دیدار در توییتی نوشت: «هم اکنون دیداری با قیس سعید در کاخ قرطاج داشتم. من از سعید خواستم به روند دموکراسی بازگردد و به حالت فوق العاده در کشور فورا پایان دهد».

وی با اشاره به ملاقات روز گذشته در کاخ قرطاج نوشت: «برای سعید توضیح دادم که تنها هدف آمریکا حمایت و تقویت دموکراسی صحیح و اقتصاد به خاطر تونسی‌هاست. ما هیچ طرفی را بر دیگری ترجیح نمی‌دهیم. این مسائل مربوط به خود تونسی‌هاست تا خودشان تصمیم بگیرند. آمریکا به حمایت از دموکراسی تونس که با نیازهای مردم این کشور همسو است و حامی آزادی‌های مدنی و حقوق بشر باشد، ادامه می‌دهد».

هشدار به سعید!

اما حضور نمایندگان واشنگتن در تونس بدون واکنش نماند و همزمان با حضور هیئت آمریکایی در کاخ قرطاج برخی تجمعات نیز در اعتراض به سفر این هیئت در پایتخت این کشور برگزار شد. درحالی که حزب کارگر تونس تظاهراتی را در محکومیت سفر هیئت آمریکا به این کشور برگزار کرد، چند حزب دیگر نیز دیدار با این هیئت را تحریم کردند.

خبرگزاری اسپوتنیک روسیه در گزارش خبری خود با اشاره به اعتراض برخی گروه‌ها در تونس مدعی شد، حزب کارگر تونس تظاهراتی را در محکومیت سفر هیئتی از کنگره آمریکا به این کشور برگزار کردند. همچنین حمه الهمامی، دبیرکل این حزب اعلام کرد که این هیئت برای گفت‌وگو درباره مسائل حاکمیتی به تونس سفر کرده که تنها به تونس و مردمش ربط دارد، اما در هر صورت ما با مداخله آمریکا در امور تونس مخالفیم.

وی افزود: قیس سعید، رئیس جمهور و پارلمان و دولت مسئولیت کشاندن کشور به وضع کنونی را برعهده دارند که باعث شده گروه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای خارجی برای مداخله در مسائل حاکمیتی تلاش کنند. در این راستا اتحادیه مشاغل تونس، جنبش خلق و حزب آزاد قانون اساسی، نشست قیس سعید با هیئت آمریکایی را تحریم کردند. تحریم آمریکایی‌ها در تونس در شرایطی رسانه‌ای شد که سامی الطاهری، دبیرکل اتحادیه مشاغل تونس در گفتگوی رادیویی اعلام کرد که این نهاد درخواست سفارت آمریکا برای دیدار با هیئت کنگره را رد کرد.

وی تأکید کرد: امور تونس تنها بین تونسی‌ها حل می‌شود. ما درخواست کمک گرفتن از بیگانگان دوره بن علی را رد کردیم و امروز و فردا نیز این را رد می‌کنیم. از سوی دیگر جنبش خلق و حزب آزاد قانون اساسی در بیانیه‌ای مخالفت خود را با درخواست سفارت آمریکا برای دیدار با هیئت آمریکایی اعلام کردند. جنبش خلق در بیانیه‌ای اعلام کرد: «موضع اولیه ما حمایت از حاکمیت ملی و عدم اجازه به هر طرف خارجی برای مداخله در امور ملی است.»

در این راستا برخی از تحلیلگران مسائل تونس بر این باورند که تمرکز  ویژه غرب و به خصوص واشنگتن و تل‌آویو بروی تونس از زمانی افزایش یافت که مخالفت الجزایر با درخواست اسرائیل مبنی بر حضور دراتحادیه آفریقا علنی شد و در ادامه آن موضوع استفاده از تونس به عنوان بستری مشرف برای ایجاد جبهه علیه اسرائیل مطرح شده است. این کشور به دلیل اینکه در شمال آفریقا و جنوب دریای مدیترانه واقع شده و مهمتر از آن اینکه از غرب با الجزایر و از شرق و جنوب با لیبی هم‌مرز است، از لحاظ ژئواستراتژیک از جایگاه فوق العاده‌ای برخوردار بوده و همین مساله باعث شده تا تمرکز برخی قدرت‌ها بر روی این کشور افزایش یابد.

با این تفاسیر و با وجود تغییر و تحولات جاری در ساختار سیاسی این کشور که از سوی قیس سعید رئیس جمهور تونس به اجرا درآمده، برخی نگرانی‌ها در میان سیاستمداران و دیپلمات‌های غربی نسبت به آینده و کنشگری کاخ قرطاج در خصوص تحولات پیش رو وجود دارد. نگرانی که باعث شده تا نمایندگان کنگره ایالات متحده در قالب هیئتی دیپلماتیک مهمان این کشور شوند.

گزارش: اردشیر حبیبی