به گزارش آتیه‌آنلاین، خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و قدرت گرفتن طالبان در این کشور همچنان موضوعی داغ است، نه فقط برای رسانه‌ها بلکه همچنین برای رهبران جهان و واکنش‌هایی که به این رویداد نشان می‌دهند. به نظر می‌رسد که افغانستان همچنان برای بسیاری، یک موضوع داغ است!
واکنش و انتقاد
بسیاری از واکنش‌ها در غرب مبتنی بر انتقاد از روند قدرت‌گیری طالبان و تاثیر آن بر حیات روزمره مردم است. برای مثال، روز گذشته (سه‌شنبه) کمیسیونر عالی شورای حقوق بشر سازمان ملل از طالبان خواست تا هنجارهای حکمرانی پاسخگو در افغانستان را اتخاذ کرده و همچنین به حقوق زنان احترام بگذارد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، «میشل باچله»، کمیسیونر عالی شورای حقوق بشر سازمان ملل در جلسه ویژه این نهاد گفت: «من قویا به طالبان تاکید می‌کنم که هنجارهای حاکمیت پاسخگو و حقوق بشر را اتخاذ کنند و برای برقراری مجدد انسجام و آشتی اجتماعی، از جمله احترام به حقوق همه کسانی که در طول چند دهه درگیری رنج برده‌اند، تلاش کنند.»
میچل باچله تاکید کرد: «سخنگویان طالبان تعهدات خاصی را مبنی بر احترام به حقوق کار زنان و حضور دختران در مدرسه بر اساس تفسیر طالبان از قوانین اسلامی بر عهده گرفته‌اند. آنها همچنین گفته‌اند به حقوق اعضای اقلیت‌های قومی و مذهبی احترام می‌گذارند و از تلافی علیه کسانی که با دولت کابل یا جامعه بین‌المللی همکاری کرده‌اند، خودداری می‌کنند. اکنون وظیفه کامل طالبان است که این تعهد را به واقعیت تبدیل کند.»
این مقام سازمان ملل از شورای حقوق بشر خواست تا اقدامی «جسورانه و قدرتمند» انجام داده و یک مکانیسم ویژه برای نظارت بر وضعیت حقوق بشری در افغانستان به ویژه برای نظارت بر اجرای وعده‌های طالبان، خصوصا با نگاه پیشگیرانه تشکیل دهد. کمیسیونر عالی شورای حقوق بشر همچنین گفت که دفتر او گزارش‌های معتبری از نقض‌های حقوق بشری به دست دو طرف درگیری در افغانستان دریافت کرده است. باچله در این نشست فوق‌العاده گفت: «در هفته‌های اخیر، دفتر من گزارش‌های هولناک و موثقی از تاثیر نقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه بر غیرنظامیان و نقض و سوءاستفاده حقوق بشری توسط طرفین این درگیری دریافت کرده است.»
این در حالی است که برخی نهادها به این نتیجه رسیده‌اند که برای جلوگیری از بحرانی‌تر شدن اوضاع انسانی در افغانستان، مذاکره با طالبان را آغاز کنند. مدیر اورژانس منطقه‌ای سازمان بهداشت جهانی در همین زمینه گفت که این سازمان در حال مذاکره با طالبان برای آینده ماموریت‌های بهداشت و درمان در افغانستان است. به گزارش رویترز، «ریچارد برنان»، مدیر اورژانس منطقه‌ای سازمان بهداشت جهانی همچنین گفت که مسئولان طالبان به وضوح عنوان کرده‌اند که می‌خواهند این هیات بهداشتی و درمانی در افغانستان بماند.
وی ادامه داد: «گفت‌وگوها در سطوح مختلف از جمله سطح بالای سیاسی با مقام‌های ارشد سازمان ملل که گفتگوها با طالبان را مدیریت می‌کنند، در جریان است. مقام‌های طالبان گفته‌اند که می‌خواهند سازمان ملل در افغانستان بماند که شامل باقی ماندن هیات‌ها و خدمات درمانی می‌شود.» وی ادامه داد از آنجا که وضعیت امنیتی در افغانستان تثبیت شده است، سازمان ملل متحد متعهد به افزایش عملیات خود است. این مقام افزود: «شنیده‌ایم که تعداد زیادی از کارکنان سازمان ملل متحد، از جمله کسانی هستند که افغانستان را ترک کرده‌اند. اکنون که وضعیت امنیت در افغانستان کمی تثبیت شده، ما کاملا متعهد به افزایش دوباره فعالیت‌هایمان در این کشور هستیم.»
چشم‌غره به آمریکا
خروج نیروهای خارجی و قدرت گرفتن طالبان طبیعتا بسیاری از معادلات ژئوپولتیک را تغییر می‌دهد. این در حالی است که برخی رقبای آمریکا از این فرصت بیشترین بهره را برده و از آن برای حمله به واشنگتن استفاده می‌کنند.
سخنگوی وزارت خارجه چین روز گذشته در نشست خبری گفت که آمریکا عامل اصلی وضعیت جاری افغانستان است و نمی‌تواند از این موضوع فرار کند.
به گزارش یونهاپ، «وانگ ونبین»، سخگوی وزارت خارجه چین گفت: «ایالات متحده، عامل اصلی و بزرگترین عامل خارجی مسئله افغانستان، نباید به سادگی از آنجا دور شود. طرف آمریکایی بارها و صراحتاً متعهد شده که به افغانستان در حفظ ثبات، جلوگیری از آشفتگی و ترویج صلح و بازسازی کمک کند. با این حال، ما شاهد گزارش‌های مداوم در مورد اقدامات غیرصادقانه و بی‌وجدان طرف آمریکایی بوده‌ایم.» وی افزود: «ما امیدواریم که ایالات متحده سخنان خود را با عمل تطبیق دهد و مسئولیت خود را در مورد افغانستان بر عهده بگیرد و به تعهد خود برای کمک به افغانستان در زمینه‌هایی از جمله توسعه و بازسازی و کمک‌های بشردوستانه احترام بگذارد.»
از سوی دیگر، سفیر چین در سازمان ملل گفت که آمریکا، انگلیس و دیگر کشورها باید در مقابل نقض حقوق بشر نیروهایشان در افغانستان پاسخ بدهند. به گزارش اسپوتنیک، «ژانگ جون»، سفیر چین در سازمان ملل متحد در نشست شورای حقوق بشر این سازمان درباره افغانستان گفت: «ایالات متحده، بریتانیا، استرالیا و دیگر کشورها باید در قبال نقض حقوق بشر توسط نیروهای خود در افغانستان پاسخگو باشند.» این دیپلمات چینی گفت که وضعیت در افغانستان نشان داد حل مسائل با ابزار نظامی «هیچ راه چاره‌ای نیست و تنها می‌تواند صدمه بزرگی به ثبات منطقه‌ای و همچنین حقوق بشر مردم مربوطه وارد کند.»
البته برخی کشورها نیز نگران تغییرات ژئوپولتیکی هستند که این تحولات می‌تواند ایجاد کند. «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه گفت که مسکو نمی‌خواهد نیروهای آمریکایی در کشورهای آسیای مرکزی، در جنوب مرز روسیه، مستقر شوند. لاوروف گفت: «ابتدا باید بگویم که روسیه با این کشورها توافق امضا کرده که براساس آن تمامی اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی باید استقرار نیروهای خارجی در خاک دیگر کشورهای عضو را تایید کنند.» وی افزود: «نکته دوم آن‌که با میزبانی از نیروهای آمریکایی که هدف‌شان نگاه داشتن افغانستان در تیررس نیروها و بمب‌های خود، کشورهایی که پذیرای این نیروها باشند خود را در معرض حملات گوناگون قرار می‌دهند.» وزیر خارجه روسیه افزود که شک دارد کشورهای منطقه حاضر باشند این توافق را برهم زده تا «صرفا به اهداف آمریکا کمک کنند.»
با توجه به این مولفه‌ها و تغییرات، به نظر می‌رسد که وضعیت افغانستان همچنان ابعاد و نتایج نهانی دارد که برای مشخص شدن آنها باید بیشتر منتظر ماند و روند تحولات را با دقت بیشتری به نظاره نشست. از قرار معلوم، سیگنال تغییر در منطقه صادر شده است!
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما