این شرکت همچنین اعلام کرده که آزمایش این واکسن روی حدود ۱۰۰ کودک بین سنین ۱۲ تا ۱۵ سال نتیجه مثبتی داشته است. همچنین حدود ۴۵ درصد از داوطلبانی که در آمریکا در آزمایش این واکسن شرکت کرده‌اند در گروه سنی ۵۶ تا ۸۵ سال بوده‌اند. فایزر و بیون‌تک اعلام کرده‌اند اگر مجوز سازمان نظارت بر دارو و غذای آمریکا در نیمه اول ماه دسامبر صادر شود، ظرف چند ساعت برای توزیع واکسن تولیدی خود آماده خواهند بود.

از سوی دیگر، شرکت داروسازی مدرنا نیز اعلام کرد که واکسن تولیدی‌اش که با تکنولوژی ام.آر.ان.آی ساخته شده ۹۵ درصد موفقیت کسب کرده است. به ‌نظر می‌رسد خبرهای نسبتا خوشی طی چندین ماه آینده در زمینه تولید و به کارگیری واکسن کرونا به گوش جهانیان برسد که ماه‌هاست درگیر همه‌گیری کشنده آن هستند. 

حال سوال این است که واکسن‌های مذکور چه معنایی برای بازارهای جهانی دارند و چه تأثیری بر آن‌ها خواهند گذاشت؟ شکی نیست که همه‌گیری کرونا تأثیر بسیار منفی و شدیدی بر اقتصاد گذاشته است. نگاهی به وضعیت بازارهای سهام در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که این همه‌گیری تقریباً به سرنگونی اقتصادی در جهان انجامیده و از سوی دیگر شیوع کرونا در چین و دیگر نقاط جهان، زنجیره تأمین را برهم زده است.

این وضعیت به سقوط بازارهای مالی، تعطیلی بسیاری از کارخانه‌ها و نابودی مشاغل خرده‌پا و زیان‌های بسیار برای دیگر صنایع انجامید. در ایالات متحده بیش از ۳ میلیون نفر اعلام بیکاری مطلق کرده و در مجموع بیش از ۲۰ میلیون آمریکایی تا پایان ماه اکتبر از برخی مزایای بیکاری بهره برده‌اند.  تا جایی که به آمریکا مربوط می‌شود، باید این نکته را مدنظر قداشت که ۹۹ درصد تجارت‌ها در این کشور خرده‌پا هستند و نیمی از نیروی کار را به خود اختصاص می‌دهند. با توجه به این‌که صنایع کوچک توانایی کنار آمدن با ماه‌های متمادی رکودی و تعطیلی را ندارند، بسیاری از آن‌ها از بازار خارج شده و اعلام ورشکستگی می‌کنند، اما صرفا شرکت‌های کوچک نیستند که از این وضعیت متضرر می‌شوند. شنبه گذشته شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌ای «گیتار سنتر» که در سراسر آمریکا شعبه داشته و آلات موسیقی به فروش می‌رساند، با متوسط عایدی ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار اعلام ورشکستگی کرد. ناگفته نماند که «گیتار سنتر» بزرگ‌ترین فروشگاه خرده‌فروشی ابزارآلات موسیقی در آمریکا است. 

این تصور وجود دارد در صورتی که واکسن کرونا از راه برسد و بتواند در سطح کلان توزیع شود، همه ‌چیز بلافاصله مانند گذشته خواهد شد. البته ممکن است تا حدی چنین شود، اما این نکته را باید لحاظ کرد که توزیع واکسن لزوما به معنای پایان همه‌گیری نیست و عدم توزیع عادلانه و احتمالی آن سبب خواهد شد که وضعیت اضطراری در حوزه سلامت تا مدت‌ها همچنان پابرجا بماند. از سوی دیگر، این را نیز باید مورد نظر قرار داد که حتی با وجود توزیع واکسن، ممکن است ایمنی اقتصادی به درجه‌ای نرسد که بتواند تمامی ضرر و زیان‌های حاصله را بهبود بخشد. شرکت‌هایی همچون «زوم» و «آمازون» طی این همه‌گیری توانستند سود کلانی از آن خود کنند و انتظار می‌رود حتی پس از توزیع واکسن این روند اندکی ادامه یابد. 

با این همه، در خوش‌بینانه‌ترین سناریو می‌توان انتظار جهش رونق در بسیاری حوزه‌ها را پس از توزیع واکسن داشت. با توجه به این‌که طی شیوع همه‌گیری شاخص اعتماد مصرف‌کننده بسیار کاهش یافته، بسیاری از فروشگاه‌ها تلاش کردند با فروش اینترنتی سازوکار اقتصادی خود را سرپا نگاه دارند، اما طیف عظیمی از آنها موفق به چنین کاری نشدند. فروشگاه‌های زنجیره‌ای چون «جی‌سی پنی»، «نورداستورم» و «میسیز» بالغ بر ۱۲ میلیارد دلار ضرر و زیان طی این بحران متحمل شده و چشم‌انتظار پایان این وضعیت و شروعی دوباره هستند. 

شرکت‌های داروسازی نیز انتظار دارند که تولید واکسن کرونا به افزایش ارزش سهام آن‌ها بینجامد. طی مدت کوتاهی که از انتشار خبر احتمال دستیابی به واکسن قطعی کرونا گذشته، شرکت‌های «هوفمان- لاروش» و «آسترازنکا» به ترتیب ۳۲ و ۴۵ درصد افزایش ارزش سهام را شاهد بودند. 

از سوی دیگر، نباید از یاد ببریم که صنعت هواپیمایی ضرر بسیاری طی این دوره متحمل شد. در دنیا طی این مدت چندین و چند شرکت اعلام ورشکستگی کردند و برخی نیز با شرکت‌های بزرگ‌تر ادغام و برخی هم به ‌نحوی محسوس از شمار فعالیت‌هایشان کاستند. شرکت‌های هواپیمایی چون «ایر ایتالیا»، «اطلس‌گلوبال»، «میامی ایر» و «ترنس استیت» این بخت را نداشتند که از این بحران جان سالم به در ببرند. شرکت‌هایی مانند «ایر کانادا» و«کره ایر» نیز تن به ادغام دادند. برای شرکت‌هایی که از این بحران جان سالم به در برده‌اند، اوضاع ممکن است بهتر شود اما قطعا اوضاع نسبت به گذشته متفاوت خواهد بود؛ به گونه‌ای که در خردادماه، رئیس اجرایی شرکت هواپیمایی امارات اعلام کرد که پس از پایان وضعیت کرونا، این شرکت تغییراتی جدی در سازماندهی و استراتژی خود پدید می‌آورد. 

شرکت‌های حوزه فناوری مانند ناسا نیز از این بحران آسیب دیده و انتظار می‌رود که پس از پایان این وضعیت شاهد موجی جدید از عملیات‌ها و مأموریت‌های فضایی از سوی این نهاد باشیم.

کامران برادرن