به گزارش آتیه‌آنلاین، الزاما اینطور نیست که کشورهای اروپایی در امنیت خاورمیانه تاثیرگذار باشند، بلکه این خود کشورهای منطقه هستند که باید برای ایجاد ثبات به یک هم‌پیمانی برسند و حالا بغداد با پیش‌دستی به دنبال برگزاری کنفرانسی متشکل از همه بازیگران و عوامل موثر در خاورمیانه است. بر اساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی قرار است بغداد، اواخر ماه آگوست جاری برای نخستین بار از سال ۱۹۹۰ تاکنون، یک کنفرانس با مشارکت نزدیک به ۱۰ کشور عربی، منطقه‌ای و اروپایی از جمله پنج کشور همسایه عراق یعنی ایران، ترکیه، عربستان، کویت و اردن برگزار کند. قرار است مصر، فرانسه، قطر، امارات، نماینده اتحادیه اروپا و نماینده سازمان ملل نیز در این کنفرانس شرکت کنند. هرچند که تا لحظه تنظیم این گزارش، هنوز مشخص نیست که آیا از نظام سوریه و بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور برای حضور در این کنفرانس دعوت به عمل خواهد آمد یا خیر.

تلاش برای پایان بحران

در شرایطی که بغداد تنها راه خروج از بحران فراگیر در خاورمیانه را یک صدایی و همگرایی میان بازیگران حاضر در این جغرافیا ارزیابی کرده یک مقام آگاه بلندپایه عراق در گفت‌وگو با پایگاه خبری العربی الجدید در حالی از این قصد الکاظمی خبر داد که چندی پیش، نخست‌وزیر عراق، در جریان سفر به واشنگتن، در جمع شماری از خبرنگاران گفته بود که کشورش تلاش می‌کند تا میان کشورهای متخاصم و رقیب، همگرایی ایجاد کند.

وی پیش از آن، در بغداد نیز درباره تلاشش برای ایفای نقش عراق برای ایجاد همگرایی میان کشورهای منطقه سخن گفته بود. الکاظمی با تاکید بر اجتناب عراق از اینکه مبدأ تهدید علیه همسایگانش باشد، گفته بود که کشورش باید با همه کشورهای همسایه، همکاری امنیتی و نظامی داشته باشد.

این در حالی است که صبح پنجشنبه خبرگزاری رسمی عراق (واع) با انتشار گزارشی عنوان کرد، دفتر «مصطفی الکاظمی»، نخست وزیر این کشور با صدور بیانیه‌ای، اعلام کرد که وی یک تماس تلفنی از «امانوئل ماکرون»، رئیس جمهوری فرانسه دریافت کرده و در جریان آن نیز، روابط دو جانبه میان دو کشور، وضعیت کنونی منطقه و تحولات بین‌المللی مورد بحث و بررسی قرار گرفتند.

به نوشته این خبرگزاری بنا بر آنچه در این بیانیه آمده، الکاظمی و ماکرون در گفت و گوی تلفنی خود، آماده‌سازی‌های در جریان برای برگزاری کنفرانس منطقه‌ای که عراق در پایان ماه جاری میلادی میزبانش خواهد بود و با همکاری فرانسه برای برگزاری آن هماهنگی شده را بررسی کردند.

در همین راستا نیز، رئیس جمهوری فرانسه در گفت‌وگو با نخست وزیر عراق، بار دیگر بر تمایل و اشتیاق خود برای سفر به این کشور و همچنین شرکت در کنفرانس مذکور تاکید کرد. از سوی دیگر، الکاظمی خاطر نشان ساخت که فرانسه یک شریک واقعی برای عراق است و دو کشور دارای سابقه طولانی در روابط سازنده هستند و برای توسعه آن در زمینه‌های مختلف تلاش می‌کنند.

علاوه بر این ماکرون نیز به نوبه خود ضمن تاکید بر پشتیبانی کامل از عراق و نخست وزیر این کشور در رویکردی که در پیش گرفته و همچنین اقدامات در راستای تقویت نهادهای دولتی، از دیپلماسی متعادل بغداد به رهبری الکاظمی و مشارکت آن در تحکیم پایه‌های صلح و ثبات تمجید کرد.

لازم به ذکر است که بنا بر اعلام برخی مسئولان عراقی، این کشور برای میزبانی یک کنفرانس منطقه‌ای در شهر بغداد در اواخر ماه آگوست جاری (اواسط شهریور) با حضور سران کشورهای همسایه و با هدف بررسی چالش‌های سیاسی و امنیتی پیش روی کشورهای منطقه، کنترل مرزهای مشترک، تقویت وضعیت امنیتی، سیاسی و اقتصادی، حل و فصل مشکلات آبی و کمک به پایان اختلافات میان آنها آماده می‌شود.

احقاق صلح منطقه‌ای

در شرایطی که نخست وزیر عراق تاکنون به طور رسمی از «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهوری ترکیه و شیخ «نواف الاحمد الجابر الصباح»، امیر کویت برای شرکت در کنفرانس بغداد دعوت کرده و قرار است به زودی از حجت الاسلام و المسلمین «سید ابراهیم رئیسی»، رئیس جمهوری جدید ایران و شاهزاده «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان سعودی نیز دعوت به عمل آورد. حتی گفته می‌شود که این کنفرانس منطقه‌ای با شرکت شمار دیگری از کشورهای منطقه از جمله قطر، امارات و مصر، برخی کشورهای اروپای و آمریکا برگزار می‌گردد.

با وجود اینکه اخبار مربوط به برگزاری این کنفرانس توجه اغلب رسانه‌های جهان را به خود جلب کرده است، وزیر برنامه‌ریزی عراق در یک گفت‌وگوی تلویزیونی با شبکه العراقیه تصریح کرد که «عبدالله دوم» شاه اردن، «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر و ماکرون تاکید کرده‌اند که در این کنفرانس که اواخر ماه جاری میلادی برگزار خواهد شد، شرکت خواهند کرد.

همچنین حسین علاوی مشاور نخست‌وزیر عراق، پیشتر گفته بود که تاکنون هیچ از کشورهای دعوت شده به این کنفرانس، پاسخ منفی به حضور در این کنفرانس نداده‌اند و همه کشورها از آن استقبال کرده‌اند. این کنفرانس در سطح سران کشورهای دعوت شده و روسای دولت‌های آن‌ها خواهد بود.

دراین بین عامر الفایز، عضو کمیسیون روابط خارجی در پارلمان عراق گفت که وزارت خارجه تاکنون هیچ اطلاعات رسمی در خصوص این کنفرانس ارائه نکرده است اما اطلاعات موجود بیانگر دعوت‌ رسمی از کشورهای همسایه عراق از جمله، ایران، عربستان سعودی، ترکیه، کویت و اردن و کشورهای مصر، قطر، امارات و فرانسه و هیأت‌های سازمان ملل و اتحادیه اروپاست.

به گفته عامر الفایز در این کنفرانس، امور امنیتی در منطقه و ثبات سیاسی آن، شیوه‌های توسعه همکاریهای امنیتی و تبادل اطلاعات و بررسی مشکلات آبی و مرزی بررسی و مورد بحث قرار خواهد گرفت.

در این میان یک منبع آگاه بلندپایه در بغداد درگفتگو با ساندی تایمز مدعی شد، دولت الکاظمی با تایید و توصیه ایالات متحده آمریکا، تلاش خواهد کرد که یک دیدار دو جانبه میان تهران و ریاض برای تلطیف روابط میان دو طرف برگزار کند. هر چند که هنوز مشخص نیست که آیا این امر در دستور کار کنفرانس مذکور قرار گرفته یا خیر، اما تایید این مساله از سوی یک منبع بلندپایه و انتشار آن در یکی از معتبرترین رسانه‌های غرب گمانه زنی‌ها در خصوص چنین رخدادی را بیش از پیش قوت میبخشد.

از طرف دیگر، مجاهد الطائی تحلیلگر امور امنیتی عراق، در یادداشتی تاکید کرد که اطلاعاتی در دست است که نشان می‌دهد، ماکرون، مسئولیت بخشی از تلاش‌ها برای موفقیت این کنفرانس و توسعه پرونده‌های آن را برعهده گرفته و این به معنی ارتقاء جایگاه پاریس در تحولات خاورمیانه است.

در آخر باید خاطرنشان کرد که آنچه در عمل در حال وقوع است بیانگر عبور از سیاستهای تنش‌زا و حرکت به سوی تنش‌زدایی با هدف رسیدن به امنیت و آرامش پایداردر غرب آسیا است. موضوعی که تنها راه رسیدن به آن به نظر می‌رسد که از تهران میگذرد.

گزارش: اردشیر حبیبی