به گزارش آتیه‌آنلاین، شیر مادر یک تغذیه کامل برای نوزادان فراهم می‌کند. مقدار مناسبی مواد مغذی دارد و به راحتی قابل هضم و قابل دسترس است. شیر مادر در شش ماه اول تمامی نیازی‌های نوزاد را بر طرف می‌کند. ترکیب آن حتی با توجه به نیازهای کودک، به ویژه در ماه اول زندگی تغییر می‌کند. در اولین روزهای پس از تولد، سینه یک مایع سفت و زرد رنگ تولید می‌کند که به آن کولورواستروژن یا آغوز یا کُلستروم می‌گویند. این شیر پروتیین بسیار بالا، قند پایین و دارای ترکیبات مفید است.

کلسترول شیر، مطلوب است تا رشد دستگاه گوارش نوزاد که به طور کامل شکل نگرفته است، دچار مشکل نشود. پس از چند روز اول، سینه‌ها شروع به تولید مقادیر بیشتری از شیر می‌کنند. چون معده نوزاد در حال رشد است. ممکن است شیر مادر فاقد ویتامین D باشد، مخصوصاً اگر مادر مواد غذایی زیادی مصرف نکند و نتواند شیر کافی تولید کند. برای جبران این کمبود، قطره‌های ویتامین D معمولاً از سن چهار هفتگی توصیه می‌شود.

براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، شیر مادر ایمن، تمیز و حاوی آنتی بادی‌هایی است که به محافظت در برابر بسیاری از بیماری‌های شایع دوران کودکی کمک می‌کند. شیر مادر تمام انرژی و مواد مغذی مورد نیاز نوزاد را در ماه‌های اول زندگی تأمین می‌کند. همچنین نیمی و حتی بیش از نیمی از نیازهای تغذیه‌ای کودک در شش ماه دوم زندگی او از طریق شیر مادر تامین می‌شود و در سال دوم زندگی نیز حداکثر یک سوم نیازهای غذایی کودک از طریق شیر مادر فراهم می‌شود.

مهمترین خواص شیر مادر

از مهم ترین خواص شیر مادر می‌توان به کلستروم ( colostrum) اشاره کرد؛ این مایع زرد رنگ که غنی از آنتی بادی است باعث تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد می‌شود و نوزاد را در مقابل انواع بیماری‌ها محافظت می‌کند. علاوه بر آنتی‌بادی در هر لیتر شیر مادر ۳۳۰ میلی گرم کلسیم وجود دارد که این میزان می‌تواند برای رشد استخوان‌های نوزاد بسیار مناسب باشد.

کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند در تست‌های هوش عملکرد بهتری دارند کمتر دچار اضافه وزن یا چاقی می‌شوند و در مراحل بعدی زندگی کمتر مستعد ابتلا به دیابت هستند.

براساس گزارش انجمن تغذیه با شیر مادر، احتمال ابتلا به سرطان پستان و تخمدان، سرطان دهانه رحم، شکستگی لگن و پوکی استخوان در سنین بالاتر، دیابت، آرتریت روماتوئید و عود یا تشدید بیماری مولتیپل اسکلروزیس (M.S)، چاقی یا افزایش چربی‌های خون در مادرانی که خود به فرزندشان شیر می‌دهند بسیار کمتر است. مشاهده شده با افزایش طول مدت شیردهی نیز این اثرات مفید برای مادر بیشتر می‌شود به طوری که برای هر سال شیردادن، خطر سرطان پستان ۳/ ۴ درصد کاهش می‌یابد و کاهش خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید برای یک سال شیردهی ۲۰ درصد و برای دو سال شیردهی ۵۰ درصد ذکر شده است.

تغذیه با شیر مادر در دوران کرونا

خوشبختانه تاکنون، انتقال ویروس فعال کرونا (ویروسی که می‌تواند منجر به بیماری شود) از طریق شیر مادر و تغذیه با آن گزارش نشده است. شیر مادر پادتن‌هایی دارد که در هر جایی یک تقویت کننده سالم برای کودکان بوده و از آن‌ها در برابر عفونت محافظت می‌کند. پادتن‌ها و عوامل زیست‌ فعال در شیر مادر در صورت مواجهه کودک با ویروس کرونا می‌توانند با این بیماری مقابله کنند.

مادران آلوده به کرونا و نحوه شیردهی به نوزاد

بنابر اعلام یونیسف، متخصصان معتقدند، حتی مادرانی که مبتلا به کرونا شده‌اند می‌توانند با رعایت اصول بهداشتی به کودک خود شیر دهند؛ برای این کار استفاده از ماسک، شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون یا ژل‌های الکلی قبل و بعد از تماس با کودک و نظافت و ضدعفونی مداوم سطوحی که در تماس بوده‌اید ضروری است؛ باید توجه داشت، سینه مادر تنها در صورتی باید شست‌وشو شود که در معرض آلودگی مانند سرفه یا عطسه قرار گرفته باشد و در غیر این صورت نیازی به ضدعفونی در هر بار شیردهی وجود ندارد.

شیردهی مادر و پیشگیری از آلزایمر

بنابر اعلام انجمن تغذیه با شیر مادر، پژوهش‌های پزشکی در زمینه مزایای شیر مادر به طور فزاینده‌ای این موضوع را روشن می‌کند که  تغذیه با شیر مادر در دراز مدت برای سلامت مادر و شیرخوار مفید است. یک پژوهش جدید ثابت کرده است که در مادرانی که شیر می‌دهند احتمال ابتلا به آلزایمر در سنین سالمندی کاهش پیدا می‌کند. دانشمندان قبلا" به این موضوع پی برده بودند که شیردادن طولانی مدت ریسک ابتلای مادر به برخی بیماری‌ها را کاهش می‌دهد اما در مورد اثر آن بر ریسک آلزایمر بررسی صورت نگرفته بود.

محققان دپارتمان آنتروپولوژی بیولوژیک دانشگاه کمبریج، پژوهشی را بر اساس اطلاعات گردآوری شده از یک گروه ۸۱ نفری زنان انجام داده و اظهار داشتند که ارتباط بین شیردادن و آلزایمر استوار و قابل توجه است و حتی در خانم‌هایی که سابقه خانوادگی آلزایمر داشته‌اند، شیر دادن میزان شیوع آن را کاهش می‌دهد.

آمار جهانی تغذیه با شیر مادر

تغذیه با شیر مادر یکی از موثرترین روش‌ها برای اطمینان از سلامت و بقای کودک است. براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، با این حال، تقریباً ۲ نفر از ۳ نوزاد به مدت ۶ ماه به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند و این میزان در ۲ دهه اخیر بهبود نیافته است.